[sbu_post_image]
بهترین درمان شب ادراری
کدام روش جهت درمان شب ادراری مناسب تر است؟ در مورد والدینی که همکاری بیشتری جهت درمان دارند، یا در استفاده از روش های دارویی مردد هستند، یا در مواردی که شدت شب ادراری شدید نیست و یا شب ادرای به طور ثانویه اتفاق افتاده است استفاده از روش های غیر دارویی ارجحیت دارد. استفاده از روش های تشویقی همچون پاداش دادن های فوری به کودکان با سنین کمتر در شبهایی که بستر خود را خیس نمی کنند (مثل قرار دادن یک جایزه کوچک در زیر بالش کودک در صبحی که بستر خود را خشک می بیند) و یا استفاده از جدول ستاره برای کودکان بزرگتر می تواند مفید و مؤثر قرار گیرد. در طی مدت درمان، در شبهای خیس، با همکاری خود کودک لباس و بستر وی تمیز می گردد و این مشکل همواره در طول درمان به صورت یک راز بین والد و فرزند باقی می ماند و هیچ نیازی به در جریان قرار گرفتن سایر افراد وجود ندارد. در مواردی که استفاده از روش های غیر دارویی کمک کننده نیست و یا بیمار و خانواده همکاری لازم را با پزشک نشان نمی دهند روش های دارویی توصیه می شود.
والدین بیمار مبتلا به شب ادراری چه نکاتی را باید مد نظر داشته باشند؟ والدین کودک مبتلا به بیماری باید بدانند که: 1) بیماری شب ادراری بی خطر است (به شرطی که مشکلات عضوی باعث بروز آن نشده باشند) و در هر سال که کودک بزرگتر می شود 15 درصد بیماران بهبود می یابند و در اغلب موارد با بلوغ بیماری بهبود کامل می یابد. 2) همه والدین و همه کودکان برای برنامه های درمانی مختلف به یک میزان آمادگی ندارند و ممکن است یک برنامه درمانی برای یک کودک مناسبتر از کودک دیگر باشد. 3) برای درمان لازم است کودک به اندازه کافی بزرگ شده باشد و والدین برای حمایت از کودک جهت شروع درمان آمادگی لازم را کسب نمایند. 4) بهتر است اولین مرحله درمان بر اساس استفاده از ساعت بیدار کننده و تشک های دارای زنگ هشدار دهنده شروع شود. 5) شروع درمان دارویی تنها به عنوان اولین قدم روش مناسبی نیست و تنها در صورتی از دارو در ابتدا استفاده می شود که یکی از روش های رفتار درمانی هم با آن همراه شود. 6) شروع درمان با بهبودی بیمار همراه است ولی عود شب ادراری می تواند بوجود آید که البته این عود گذرا و کوتاه مدت است.
به این چند نکته توجه کنید: دفع قطرات مختصر ادرار و مربوطب شدن لباس زیر در کودکان سنین دبستان امری شایع است و می تواند طبیعی باشد. بی اختیاری موقتی ادرار ممکن است در نتیجه درآوردن دندان یا عفونت و یا تغییرات محیط کودک رخ دهد. یکی از شایع ترین عللی که ممکن است باعث شب ادراری توأم با عادت بچه گانه (خوردن شیر از بطری) در کودک شود عبارت از ورود یک خواهر یا برادر جدید در خانواده و یا ابتلای کودک به یک بیماری حاد است. اضطراب مادر از عدم کنترل دفع ادرار فرزندش به کودک منتقل می گردد و این کنترل را به تأخیر می اندازد. برای آموزش آداب تخلیه والدین باید از یک لگن صندلی مانند استفاده کنند و نباید کودک را مدت طولانی روی لگن قرار دهند زیرا کودک نشستن زیاد روی لگن را با محرومیت طولانی از محبت مترادف می داند. درمان بیماری شب ادرای ممکن است چندین ماه طول بکشد و نباید انتظار فوری داشت. اضطراب اغلب باعث تکرر ادرار می شود. اگر شما فکر می کنید که کودک کنترل ادرار را کسب کرده اما به طور اتفاقی خود را خیس کرده است، نباید با قرار دادن مجدد کهنه وی را خجالت زده نمایید. دختران معمولاً سریع تر از پسران آموزش می بینند. والدین نباید با هیجان و ترس و عجله از کودک بخواهند تا رسیدن به توالت ادرار خود را نگه دارد. همچنین نباید با تنبیه و سرزنش کردن کودک باعث شوند که کودک از رها کردن راحت ادرار ترس داشته باشد. در نظر گرفتن جایزه های آنچنانی برای کودک باعث ایجاد تنش و اضطراب کودک می شود. مشاجره بین پدر و مادر نزد کودک بر سر مسئله شب ادراری فرزندشان مضر است. از سن چهار سالگی نباید به کودک پوشک بست زیرا کودک انگیزه بهبود را از دست می دهد. همیشه باید در نظر داشت کودک در مسئله شب ادراری مقصر نیست. بدبو و کدر بودن ادرار تازه کودک می تواند نشانه عفونت سیستم ادراری باشد. بی اختیاری ادرار در روز نیاز به بررسی های بیشتری در جهت کشف علل عضوی توسط پزشک دارد. بی اختیاری ثانویه اغلب به یک واقعه یا وضعیت استرس زای روانی مربوط می شود اما احتمال اینکه علتی عضوی در کار باشد بیش از بی اختیاری اولیه است. شایع ترین علت عضوی عفونت دستگاه ادراری است. اگر کودک در اوایل شب دچار شب ادراری می شود باید دارو را عصر هنگام به وی خوراند. در صورتی که کودک هرگز کنترل ادرار نداشته باشد یا بی اختیاری هم در شب و هم در روز وجود داشته باشد و به خصوص در پسران مبتلا به بی اختیاری در روز احتمال وجود اختلال عضوی دستگاه ادراری خیلی زیاد است.
علائم شب ادراری
علائم بیماری چیست؟ علامت بالینی بیماری، ادرار کردن در لباس و رختخواب در هنگام شب است که غالباً گاه گاه و در بعضی موارد هر شب اتفاق می افتد. در بعضی موارد علائم دیگر از جمله سوزش موقع ادرار کردن، تکرر ادرار، خون شاشی، زور زدن موقع ادرار کردن، قطره قطره ادرار کردن، جریان باریک ادرار، بی اختیاری به هنگام زور زدن و سرفه و دویدن و بلند کردن اشیاء، کنترل ضعیف روی اجابت مزاج و خیس بودن دائمی شلوار بچه، ممکن است وجود داشته باشد. در مواردی که این علائم وجود دارد به احتمال قوی مشکل شب ادراری کودک به دلیل عضوی و ثانویه است.
عوارض شب ادراری
آیا شب ادراری به علت کوچکی مثانه است؟ مثانه کوچک به خودی خود دلیلی برای شب اداری محسوب نمی شود ولی کودکان مبتلا به شب ادراری نسبت به کودکان سالم ادرار کمتری را در مثانه خود نگه می دارند یعنی کودک عادت کرده است که زمانی که مثانه اش نیمه پر است ادرار خود را دفع کند. انجام روش فاصله گذاری و تربیت مثانه در این گونه بچه ها مفید خواهد بود. به این معنی که کودک را تشویق می کنیم تا هر روز نیم ساعت فواصل ادرار کردن را زیاد کند. اغلب کودکانی که قادر باشند 5/2 تا 3 ساعد در طی روز بین دفعات ادرار کردن فاصله بگذارند می توانند از مشکل شب ادراری خلاص شوند. انجام این روش معمولاً به چند هفته وقت نیاز دارد و در طول انجام این روش بعضی مواقع ممکن است بچه خود را خیس کند.
منبع : پزشک بی اختیاری ادرار تهران ، کتاب راهنمای پزشکی خانواده- بیماری های کلیه و مجاری ادرار