[sbu_post_image]
بیماری های کلیه
بیماری های کلیوی را عمدتا به دو دسته تقسیم میکنند. بیماری های مزمن کلیوی و آسیب حاد کلیه. عبارت بیماری های مزمن کلیوی یا به اختصار CKD به مشکلاتی اطلاق می شود که دائم کلیه ها را درگیر می سازد و ماهیتی پیش رونده دارد.
به عبارت دیگر این دسته از بیماری ها به مرور زمان ممکن است بدتر شوند. اگر این آسیب ها بیش از حد پیشرفت کند، خطر از کار افتادن دائمی کلیه بالا خواهد رفت.
در این صورت برای زنده نگهداشتن فرد بیمار به فراخور حال باید از دیالیز یا پیوند کلیه کمک گرفت. بروز بیماری های مزمن کلیوی روندی خاموش دارد و معلول بیماری های گوناگون دیگری است.
در این میان توجه به این نکته بسیار مهم است که مهم ترین علل بروز این دسته از بیماری ها دیابت و فشار خون است.
علت بیماری های کلیه
دسته دوم بیماری های کلیوی، آسیب حاد کلیه یا به اختصارAKI است. این بیماری پیش از این به نارسایی حاد کلیه معروف بود؛ اما سال 2005 از سوی جامعه نفرولوژی و سایر انجمن ها و سازمان های وابسته به مطالعات در زمینه کلیه و بیماری های آن عبارت نارسایی حاد کلیه عبارتی ناکافی و مبهم تشخیص داده شد.
به همین دلیل تصمیم بر این شد که برای پوشش تمامی طیف اختلالات عملکرد کلیه، این عبارت حذف و به جای آن از عبارت آسیب حاد کلیه استفاده شود. به این ترتیب، عبارت جدید شامل تغییرات خفیف در کارکرد کلیه تا شرایط وخیمی مانند نیاز به دیالیز می شود؛ البته در صورتی که تحت شرایط خاصی بروز کند.
روند از کار افتادن کلیه ها
این روند کاملا بدون نشانه است و به آرامی رخ می دهد. معمولا بیمار با ضعف، بی حالی، خستگی مزمن، رنگ پریدگی و بوی بددهان (تجمع اوره و کراتینین در خون باعث بوی بددهان می شود)، ورم دست ها و پاها یا پف آلود شدن دور چشم ها و افزایش فشارخون مقاوم به درمان مراجعه می کند. در این مواقع، آزمایش خون و ادرار درخواست می کنیم و بالا بودن کراتینین، اوره، پتاسیم و دفع پروتئین از ادرار، ما را به انجام آزمایش های دیگری سوق می دهد تا از کارافتادن کلیه ها مسجل شود.
علایم عفونت کلیه
شروع ناگهانی تب و لرز
درد یک طرفه یا دو طرفه پهلو
علائم عمومی (سردرد ، درد عضلانی و ضعف عمومی و بیحالی
سوزش ادرار ، تکرر ادرار و فوریت در ادرار کردن و ادرار کدر یا خونی و بدبو
تهوع و استفراغ
درد شکمی (کودکان معمولا درد پهلو ندارند و از درد شکمی شکایت دارند)
عفونت حاد کليه
اگر عفونت به کليه ها سرايت کند، اين عضو هم درگير مي شود که خطرناک است. اين عارضه ممکن است به اشکال گوناگون در زنان جوان بروز کند؛ از علائمي شبيه التهاب مثانه همراه با درد خفيف پهلو گرفته تا عفونت شديد ناشي از باکتري هاي گرم منفي. اينجا هم پاي«باکتري اشرشياکولي»در ميان است که در 80 درصد موارد عامل اصلي محسوب مي شود.
وجود خون در ادرار يا هماچوري ممکن است با چشم ديده شود يا تنها هنگامي که ادرار زير ميکروسکوپ آزمايش ميشود، آشکار شود. هماچوري اغلب هنگامي کشف ميشود که آزمايش ادرار به علل ديگري نظير تست غربالگري در زمان معاينات باليني روتين، درخواست شود. هماچوري از طيف گستردهاي از مشکلات کليوي يا مجاري ادراري نظير عفونت، سنگها، کيستها يا تومورها ناشي ميشود. با اين وجود، بسياري از افراد داراي هماچوري عليرغم بررسيهاي دقيق، مدرکي دال بر هيچ کدام از اين مشکلات را ندارند. اين افراد حالتي تحت عنوان هماچوري خوش خيم دارند که همراه آسيب کليوي نيست. هماچوري خوش خيم دو فرم دارد، عودکننده(تک گير) و فاميلي (ارثي). هماچوري عودکننده خوش خيم معمولاً در اطفال ديده ميشود ولي ممکن است تا اواخر زندگي مشخص نشود.
درمان عفونت کلیه
اگربيمار تهوع و استفراغ شديد نداشته باشد، مي توان به طور سرپايي به او دارو يا داروهاي خوراکي داد. در غير اين صورت، بيماراني که به شدت حالت تهوع و استفراغ مي کنند، بيماراني که شدت بيماري شان متوسط تا شديد است و بيماران حامله براي درمان بايد در بيمارستان بستري شوند. درمان دارويي بين 10تا14روز است. آنهايي که در بيمارستان بستري هستند، با تزريق وريدي آنتي بيوتيک هاي مناسب تحت درمان قرار مي گيرند. علائم بايد ظرف48تا72ساعت پس از شروع درمان برطرف شود. اگر تب و درد پهلو72ساعت پس از آغاز درمان همچنان وجود داشت. پزشک احتمال مي دهد که آبسه دور کليه يا آبسه داخل کليه بروز کرده يا مجراي ادرار بيمار مسدود شده باشد. در اين حالت بايد سونوگرافي يا سي تي اسکن انجام شود. دو هفته پس از شروع درمان، بيمارحتماً بايد براي پيگيري درمانش مراجعه کند و پزشک دستور مي دهد که کشت ادرار تکرار شود. به اين ترتيب مي توان از موفق يا ناموفق بودن درمان اطمينان حاصل کرد.
منبع :کتاب راهنمای پزشکی خانواده- بیماری های کلیه و مجاری ادرار، متخصص ارولوژی تهران