[sbu_post_image]
انواع بی اختیاری ادرار
انواع بی اختیاری ادرار عبارتند از:** بی اختیاری اشتیاقی- به ناتوانی در نگه داشتن ادرار تا زمان رسیدن به توالت گفته می شود و در بیماری هایی مانند دیابت، سکته مغزی، زوال مغزی، پارکینسون،MS و بعضی از بیماری های دیگر روی میدهد.
بی‌اختیاری ادرار
بی‌اختیاری ادرار به معنای از دست دادن کنترل دفع ادرار است بطوری که قبل از رسیدن به توالت ادرار نشت خواهد کرد. انواع مختلفی از بی‌اختیاری ادرار وجود دارد.
بی‌اختیاری استرسی
شایعترین نوع بی‌اختیاری است و در هنگام سرفه کردن- عطسه- بلند خندیدن، تمرینات ورزشی اتفاق می‌افتد. در خانمها زمانی اتفاق می‌افتد که ماهیچه‌های لگن و اسفنکتر ضعیف هستند.
بی‌اختیاری فوریتی
بیمار به محض احساس ادرار دچار ریزش ادرار می‌شود و قادر به کنترل ادرار تا رسیدن به دستشویی نمی‌باشد. این نوع بی‌اختیاری بیشتر در اثر آسیب عصب در بیماران دیابتی، سکته مغزی، عفونتها و غیره اتفاق می‌افتد.
بی‌اختیاری پارادوکس
بعلت احتباس مزمن ادرار ایجاد می‌شود و ادرار بطور مداوم و قطره قطره دفع می‌گردد.
آمار شب ادراری
شیوع شب ادراری چقدر است؟ شیوع شب ادراری پیش از سن 5 تا 6 سالگی به حدی زیاد است که آن را بی اختیاری ادرار و شب ادراری نمی نامیم. میزان شیوع شب ادراری از سن 5 سالگی به صورت جدول زیر بیان شده است:
| گروه سنی | میزان شیوع شب ادراری |
| در 5 سالگی | 10 درصد |
| در 8 سالگی | 7 درصد |
| در 12 سالگی | 3 درصد |
| در 15 سالگی | 1 درصد |
بنابراین مشاهده می شود که با رشد کودک به طور مشخصی از میزان شیوع شب ادراری کاسته می شود. طبق آمار معتبر از هر 100 کودک 6 ساله 22 نفر یک بار در ماه دچار شب ادراری می شوند ولی از هر 100 کودک 12 ساله تنها 10 نفر یک بار در ماه دچار این عارضه هستند.
شب ادراری در چه کودکانی شایع تر است؟ شب ادراری معمولاً در پسرها بیشتر از دخترها وجود دارد و در اولین کودک خانواده بیشتر دیده می شود. اگر کودکی دچا شب ادراری باشد در اکثر موارد (75 درصد موارد) می توان در فامیل و یا پدر و مادر وی مواردی از این مشکل را یافت. بنابراین نقش ارث در این بیماری مهم است. مسائل روحی روانی و استرس های عصبی نیز می تواند باعث شیوع بیشتر شب ادراری در بعضی خانواده ها شود. بی اختیاری ادراری در طی روز در دختران شایع تر از پسران است.
جلوگیری از ایجاد شب ادراری
چگونه می توان از ایجاد شب ادراری در کودک جلوگیری نمود؟ کنترل ادرار به طور خود به خود و تدریجی به دست می آید. والدین کودک باید توجه داشته باشند که به خاطر راحتی خود روند طبیعی و تدریجی به دست آوردن کنترل ادرار را مختل ننمایند و زودتر از سن تکاملی کودک جهت کنترل ادرار از وی توقعات نابجا نداشته باشند. اصرار بیش از حد و تنبیه بدنی و عصبانیت های بی مورد و از این قبیل فشارها نه فقط کمک کننده نیست، بلکه توجه کودک را بیشتر جلب کرده و او به عمل خود ادامه خواهد داد و در این شرایط احساس خود کم بینی و گوشه گیری نیز به وجود می آید. برخورد نامناسب والدین و اطرافیان می تواند باعث شود که کودک به طور ناخودآگاه عکس العمل منفی خود را به صورت شب ادراری نشان دهد. بنابراین یک راه مهم جلوگیری از شب ادراری آموزش صحیح و به موقع آداب تخلیه به کودک است. زمانی که کودک بتواند به مدت 2 ساعت یا بیشتر خشک بماند معمولاً ارتباط بین دفع مواد زاید و نشستن بر روی لگن را درک کرده است. در این زمان مادر وی می تواند به وسیله تمجید و لبخند فرزند خود را تشویق نماید و به رفتار وی با همین اظهار خشنودی پاداش دهد. درمان شب ادراری به دو روش درمان غیردارویی و دارویی است.
عوارض بی اختیاری ادرار
بی اختیاری ادرار می تواند خسارات قابل توجهی را از نظر روحی بر جای بگذارد.محققان نشان دادند که زنان دچار بی اختیاری ادرار از کمبود اعتماد بنفس، کاهش تمایلات جنسی و افسردگی شدید رنج می برند.ترس از بی اختیاری، ممکن است فرد را به انزوای اجتماعی بکشاند.بسیاری از زنان دچار بی اختیاری ادرار خفیف می توانند با نوشیدن کم مایعات، بی اختیاری خود را کنترل کنند.
تشخیص
ابتدا باید نوع بی اختیاری را تشخیص داد. یکی از راه های نشان دهنده بی اختیاری ادرار ناشی از فشار این است که پزشک از شما می خواهد که بایستید و سرفه کنید.پزشک، داروهای مصرفی شما را می پرسد و برای بررسی عفونت ادرار، نمونه ادرار شما را آزمایش می کند.پزشک از شما می خواهد که در یک دفتر یادداشت کنید که چقدر مایعات می نوشید، چقدر ادرار می کنید و چند بار ناگهان ادرار از بدن شما خارج می شود.
– سونوگرافی نشاندهنده آن است که در هنگام ادرار کردن، سرفه کردن و یا دیگر فعالیت ها، چگونه مثانه و پیشابراه تغییر وضعیت می دهند.
– آزمایش پد نشان می دهد که چقدر ادرار در طول روز از بدن شما خارج می شود.
– آزمایش استرس مثانه کمک به بررسی بی اختیاری ناشی از فشار می کند.
– کیستومتری، فشار مثانه را اندازه گیری می کند و کمک به تشخیص بی اختیاری ادرار تحریک پذیر (اصراری) می کند.
– بررسی مشکلاتی که با روش های تصویربرداری دیگر قابل ممکن نیست، با استفاده از MRI امکان پذیر می باشد.
منبع : پزشک بی اختیاری ادرار تهران ، کتاب راهنمای پزشکی خانواده- بیماری های کلیه و مجاری ادرار
