بی اختیاری ادرار،درمان بی اختیاری ادرار

[sbu_post_image]

بی اختیاری ادرار

بی اختیاری ادراری دفع خودبخودی ادرار از فردی غیر طبیعی است . خیلی از خانمها با یک عطسه یا سرفه یا خنده بی اختیار ادرار می کنند ،این نوع بی اختیاری ادراری از بیماری های شایع است که به آن بی اختیاری استرس می گویند که بیشتر در خانمها ایجاد میشود و علت آن شل بودن گردن و قسمت خروجی مثانه بعلت زایمان های متعدد است . نوع دیگر بی اختیاری ادراری بی اختیار اورژانسی است . بیمار ارتباط با عطسه سرفه یا فعالیت های دیگر ندارد بصورت ناگهانی تا صدای آب را می شنود یا دستشویی را می بیند یا هوا سرد میشود ادرار دارد . زیرا مثانه تحریک پذیر است و مثانه خودبخود منقبض میشود و همان لحظه باید به دستشویی بروند و اگر شدت این انقباض بیشتر باشد و دستشویی پیدا نکنند ، خودشان را خیس می کنند. نوع دیگر بی اختیاری ادراری، بی اختیاری واقعی است . کسانی هستند که دریچه ی اسفنکتری مثانه شان خراب است . می دانید که هنگام حجم گرفتن مثانه گردن باید بسته باشد و اسفنکتر دریچه را می بندد ، وقتی دریچه نارسا بشود نشتی پیدا می کند و بیمار در همه حال بی اختیاری ادرار دارد . این ها کسانی هستند که ضایعه ی نخاعی دارند و به هر علتی دریچه خروجی مثانه خراب شده است . نوع دیگر بی اختیاری ادراری، بی اختیاری ناشی از نگه داشتن زیاد ادرار است که حس مثانه از بین می رود و احساس پرشدگی ندارند . مثانه شان پُر میشود و به مرحله ی لبریزی می رسد و دفع ادرار بصورت غیر ارادی اتفاق می افتد . برای تشخیص بی اختیارهای ادراری تست اوردینامیک و نوار مثانه در دسترس است که با اینها می توانیم تشخیص بدهیم که برای بیمار چه درمانی را انتخاب بکنیم . مثلا کسی که قسمت خروجی ادرارش شل است مثل خانم هایی که قسمت لگن شان شل است و اگر مثانه به بالا کشیده بشود با یک جراحی مشکل شان حل میشود . کسانی که حس مثانه شان خراب است ، حجم مثانه شان زیاد است ، مثانه شان پمپاژ ندارد ، اگر بخواهیم گردن آنها را بالا بکشیم بیماری شان بدتر خواهد شد . این ها کسانی هستند که جراحی هم می کنند ولی نتیجه نمی گیرند . در مورد خرابی اسفنکتر باید بگوییم که امروزه اسفنکترهای مصنوعی بجای آن گذاشته میشود . پس درمان بر اساس تشخیص است .

در ایـن حالت احساس ناگهانی و شدید برای ادرار کردن ایجاد می شود. اما قبل از رسیدن به دستشویی ادرار می ریزد.

بی اختیاری ادرار سر ریز

در این حالت مثانه خیلی پر شده است و ادرار به صورت قطره قطره به طور غیر ارادی می ریـــزد. زمانی که فرد به دستشویی می رود ادرار به طور کامل خالی نمی شود. این حالت بیشتر در مردها دیده می شود که دلیل آن تنگ شدن مجرای ادرار به خاطر بزرگ شدن غدهٔ پروستات است.

بی اختیاری ادرار استرسی

در این حالت هنگام عطسه، سرفه، خنده و برخاستن از زمین، بی اختیار چند قطره ادرار خارج می شود. این حالت در زن ها خیلی بیشتر است که ممکن است به علت عفونت ادراری ،تغییرات مجرای ادرار با افزایش سن و یا زایمان های متعدد باشد.

درمان بی اختیاری ادرار

ـ این مشکل قابل حل است پس برای برطرف شدن آن حتماً به پزشک مراجعه کنید.
ـ در طول روز ۶ تا ۸ لیوان مایعات بنوشید.
ـ بعد از ساعت ۸ شب از نوشیدن مایعات خودداری کنید.
ـ در زمان ادرار کردن عضلات شکم را سفت کنید. سپس به آرامی با دست زیر شکم را به سمت پایین فشار دهید. این فشار به مثانه منتقل شده و به تخلیه ادرار کمک می کند.
برای درمان بزرگی غدهٔ پروستات به موقع مراجعه کنید.سرطان پروستات ممکن است علائمی شبیه بزرگی پروستات داشته باشد.سرطان پروستات اگر زود تشخیص داده شود، درمان می شود.

ـ لباس های آزاد و راحت بپوشید.
ـ عضلات کف لگن را تقویت کنید .
ـ مثانه را تقویت کنید.
نوشیدن آب کافی برای جلوگیری از عفونت ادراری لازم است .

رفع بی‌اختیاری ادراری

– انجام تمرینات ورزشی که منجر به تقویت عضلات لگنی می‌شود. مانند ورزش‌های Kegel که می‌توان آن را در طی روز در هنگام دراز کشیدن- ایستادن یا حتی زمانی که بر روی صندلی نشسته‌اید بطور مرتب انجام دهید.
برای انجام این ورزش باید عضلات دور مهبل و مقعد را سفت کنید (درست مثل زمانی که می‌خواهید جلوی جریان ادرار را بگیرید) و 8 تا 10 ثانیه نگهدارید و سپس آزاد کنید. در هر بار انجام ورزش 10 انقباض انجام دهید. این عمل را به تعداد 3 بار در روز برسانید.

شما میتوانید تمرینات کگل را در حالت خوابیده، نشسته یا حتی هنگامی که ایستاده اید انجام دهید

– تغییر عادات به عنوان مثال بعد از ساعت 8 شب از نوشیدن مایعات خودداری کنید.
– تغییرات در رژیم غذایی
– کاهش وزن
– درمان دارویی (در موارد بیش فعالی مثانه)
– تحریک عصب
– جراحی (در موارد بی‌اختیاری استرسی)
– استفاده از سوند برای تخلیه ادرار

شب ادراری یا ناتوانی در کنترل ادرار (Enuresis)، یکی از اختلالات رایج دوران کودکی است. این واژه زمانی به کار می‌رود که حداقل 2 بار در هفته و به مدت 3 ماه متوالی در کودکان 5 سال به بالا اتفاق افتد. شب ادراری به دو دسته اولیه و ثانویه تقسیم می‌شود. کودکانی که از دوران شیرخوارگی هیچگاه برای مدتی کنترل ادرار خود را به دست نیاورده‌اند به عنوان شب ادراری اولیه تلقی می‌شوند و کودکانی که حداقل برای مدت شش ماه شب ادراری نداشته و بعدها دچار شب ادراری گشته‌اند به عنوان شب ادراری ثانویه تلقی می‌شوند.

بی اختیاری ادرار در کودکان

بی اختیاری ادرار در کودکان در بسیاری از کودکان دیده می شود ولی باید به طور معمول با گذشت زمان برطرف شود. ادامه ی بیاختیاری ادرار به صورت بی اختیاری در طول روز یا شب ادراری(enuresis ) نیاز به بررسی و درمان دارد.* بی اختیاری ادرار به ندرت بعد از 5 سالگی ادامه می یابد. حدود 10 درصد از کودکان 5 ساله، 5 درصد از کودکان 10 ساله و یک درصد از افراد 18 ساله ممکن است دچار بی اختیاری ادرار باشند. بی اختیاری ادرار در پسرها دوبرابر شایع تر از دخترهاست.

پس از 5 سالگی، شب ادراری در پسرها شایع تر از دخترهاست و علت مشخصی ندارد. معمولاً کودکان و نوجوانانی که دچار شب ادراری هستند از نظر جسمی و روانی مشکلی ندارند. در بسیاری از این افراد، سابقه ی قوی فامیلیشب ادراری وجود دارد که احتمال وجود عامل ارثی را مطرح می کند. در 5 تا 10 سالگی ممکن است شب ادراری ناشی از کم بودن گنجایش مثانه، طولانی بودن زمان خواب شب و عدم تکامل کافی سیستم های هشداردهنده ی پر یا خالی بودن مثانه باشد. این نوع شب ادراری با رشد مثانه و فعال شدن سیستم های هشداردهنده طبیعی برطرف می شود.

به طور طبیعی بدن در هنگام شب مقدار بیشتری هورمون ضدادراری(antidiuretic hormone,,ADH) تولید می کند. این هورمون سرعت تولید ادرار را کاهش میدهد. چنانچه بدن، در هنگام شب به مقدارکافیADH تولید نکند، سرعت تولید ادرار کاهش نمی یابد و در نتیجه، ادرار زیادی در مثانه جمع می شود و در صورت بدار نشدن کودک، شب ادراری روی خواهد داد.

اضطراب، قطع تنفس(آپنه) انسدادی هنگام خواب و مشکلات فیزیکی دستگاه ادراری همگی می توانند موجب شب ادراری کودکان شوند.* بی اختیاری ادراری کودکان در طول روز نادرتر است و باعفونت ادراری یا ناهنجارهای آناتومیک دستگاه ادراری ارتباط ندارد.

علل بی اختیاری ادراری کودکان

یکی از علل احتمالی بی اختیاری ادراری کودکان در طول روز، بیش فعال بودن مثانه است. از علل دیگر می توان از نگه داشتن ارادی ادرار به مدت طولانی نام برد.* یبوست و نوشیدن یا خوردن مواد حاوی کافئین (که موجب افزایش حجم ادرار می شوند) می توانند باعث شب ادراری کودکان شوند.* در بسیاری از موارد، بی اختیاری کودکان با افزایش سن برطرف می شود. شب ادراری کودکان را می توان با داروی دسموپرسین یاDDAVPکه موجب افزایشADH می شود و اخیراً نوع خوراکی ان به شکل قرص در دسترس قرار گرفته درمان کرد. از اسپری داخل بینی دسموپرسین هم می توان در کودکان استفاده کرد. داروی دیگرمورد استفاده در شب ادراری کودکان، ایمپیرامین است که برمغز و نیز مثانه اثر می کند و در 70درصد موارد، موجب کنترل شب ادراری به صورت کوتاه مدت می شود.

آموزش ورزش های تقویت کننده و همزمان کننده عضلات مثانه و پیشابراه ممکن است به کنترل ادرار کودک کمک کند.* می توان با استفاد از ابزارهای هشداردهنده دارای بالشتک حساس به آب که در شلوار قرار می گیرند و دارای باتری و زنگ هشداردهنده هستند و به محض خارج شدن ادرار زنگ می زنند، فرد را از خواب بیدارکرد تا برای ادرارکردن به توالت برود.

منبع : متخصص اورولوژی تهران