[sbu_post_image]
ابتلا به بی اختیاری ادرار
در صورت ابتلا به بی اختیاری ادرار ابتدا به پزشک مراجعه کنید تا علت ایجاد کنندهٔ آن درمان شود و مجبور نشوید که به خاطر آن فعالیت های اجتماعی، رفت و
آمدها و مصاحبت با دوستان را کم کنید.
همچنین نوشیدن آب را کم نکنید. زیرا آب کافی برای دفع سموم بدن و جلوگیری از عفونت ادراری و پیشگیری از تشکیل سنگ های ادراری لازم است.
در این جا ما انواع بی اختیاری ادرار و توصیه هایی برای هر کدام از آنها را می گوییم .
عفونت ادراری به راحتی با آزمایش ادرار تشخیص داده می شود.
خیلی از خانمها با یک عطسه یا سرفه یا خنده بی اختیار ادرا ر می کنند ، این یکی از بیماری های شایع است که به آن بی اختیاری استرس می گویند که بیشتر در خانمها ایجاد میشود و علت آن شل بودن گردن و قسمت خروجی مثانه بعلت زایمان های متعدد است . این ها باید بررسی بشوند و قابل درمان هستند . یک بی اختیاری داریم که تحت بی اختیار اورژانسی است . بیمار ارتباط با عطسه سرفه یا فعالیت های دیگر ندارد بصورت ناگهانی تا صدای آب را می شنود یا دستشویی را می بیند یا هوا سرد میشود ادرار دارد . زیرا مثانه شان تحریک پذیر است و مثانه شان خودبخود منقبض میشود و همان لحظه باید به دستشویی بروند و اگر شدت این انقباض بیشتر باشد و دستشویی پیدا نکنند ، خودشان را خیس می کنند و ما به آن بی اختیاری اورژانسی به آن می گوییم. یک بی اختیار دیگر که بنام بی اختیاری واقعی است . کسانی هستند که دریچه ی اسفنکتری مثانه شان خراب است . می دانید که هنگام حجم گرفتن مثانه گردن باید بسته باشد و اسفنکتر دریچه را می بندد ، وقتی دریچه نارسا بشود نشتی پیدا می کند و بیمار در همه حال بی اختیاری ادرار دارد . این ها کسانی هستند که ضایعه ی نخاعی دارند و به هر علتی دریچه خروجی مثانه خراب شده است . یک بی اختیاری برای کسانی است که ادرارشان را زیاد نگه میدارند و حس مثانه از بین می رود و احساس پرشدگی ندارند . مثانه شان پُر میشود و به مرحله ی لبریزی می رسد و دفع ادرار بصورت غیر ارادی اتفاق می افتد . برای تشخیص بی اختیارهای ادراری تست اوردینامیک و نوار مثانه در دسترس است که با اینها می توانیم تشخیص بدهیم که برای بیمار چه درمانی را انتخاب بکنیم . مثلا کسی که قسمت خروجی ادرارش شل است مثل خانم هایی که قسمت لگن شان شل است و اگر مثانه به بالا کشیده بشود با یک جراحی مشکل شان حل میشود . کسانی که حس مثانه شان خراب است ، حجم مثانه شان زیاد است ، مثانه شان پمپاژ ندارد ، اگر بخواهیم گردن آنها را بالا بکشیم بیماری شان بدتر خواهد شد . این ها کسانی هستند که جراحی هم می کنند ولی نتیجه نمی گیرند . در مورد خرابی اسفنکتر باید بگوییم که امروزه اسفنکترهای مصنوعی بجای آن گذاشته میشود . پس درمان بر اساس تشخیص است .
علت بی اختیاری ادراری
اگر شما از نظر فشارخون، افزايش چربي‌هاي خون و قند کنترل‌هاي لازم را داشته باشيد، انتظار نداريم عوارض جدي روي سيستم ادراري و قسمت اعصاب خودکار ايجاد شود. وقتي سيستم عصبي خودکار مثانه خراب شود، مثانه سلامت خود را از دست مي‌دهد و عملا ماهيچه آن قدرت انقباضي براي تخليه ادرار ندارد، حتي وقتي پر شده و منبسط مي‌شود به دليل خرابي اعصاب آن منطقه، پيام پر شدن را به مغز مخابره نمي‌کند و شما براي تخليه مثانه مراجعه نمي‌کنيد و لذا کمتر به دست‌شويي مي‌رويد، در حالي که مثانه‌تان پر است و بي‌اختيار ادرار مي‌کنيد. احتمال عفونت ادراري نيز در اين حالت افزايش مي‌يابد و انواع عفونت‌هاي ادراري، چه عفونت مثانه، چه کليه و چه آبسه‌هاي کليوي در فرد ديده مي‌شود.
در مراحل اوليه‌اي که فرد ديابتي با اختلال سيستم عصبي مثانه مواجه است با يک‌سري آموزش‌ها و برنامه خاص کمک‌اش مي‌کنند. براي مثال، مي‌گويند هر 3 يا 4 ساعت يکبار حتي اگر احساس ادرار نداريد، به دست‌شويي برويد و با تحريک قسمت‌هاي تحتاني شکم، مثانه را وادار به تخليه کنيد. به اين افراد يک‌سري دارو هم مي‌دهند تا انقباضات عضلاني مثانه‌اش را تقويت کند. دقت کنيد با پيشرفت مشکل، حتي به جايي مي‌رسيم که مثانه عملا کارايي ندارد و بيمار با سونداژ متناوب هر 4 تا 6 ساعت يکبار بايد ادرارش را تخليه کند. پيشگيري از اين مشکل و کنترل قند خون منطقي‌ترين و آسان‌ترين روش است. احتمالا مي‌دانيد که سيستم عصبي خودکار در بدن ما مثانه و مجاري ادراري را عصب‌دهي مي‌کند و اين اعصاب در احساس پر شدن مثانه، احساس نياز به دفع ادرار و کمک به تخليه ادرار نقش اصلي دارند؛ اما شايد ندانيد که به مرور زمان، بيماري ديابت مي‌تواند روي سيستم عصبي خودکار تاثير بگذارد و کار اين سيستم را مختل کند.
در اوايل با به وجود آمدن اختلال در کار اين سيستم، فرد احساس مي‌کند ادرار کمتري دارد، يعني با اينکه مثانه‌اش پر است چون اين حس او کمتر شده براي تخليه ادرار ديرتر مي‌رود. کم‌کم با پيشرفت اختلال در کار اعصاب، تخليه مثانه هم دچار مشکل مي‌شود، يعني عضلات مثانه به خوبي نمي‌توانند منقبض شوند و ادرار را خالي کنند، در نتيجه مقداري از ادرار در مثانه باقي مي‌ماند.
باقي‌مانده ادرار در مثانه به افزايش احتمال عفونت ادراري منجر مي‌شود. ديابت با مختل کردن کار اعصاب مثانه باعث مي‌شود تخليه ادرار مختل شود و به تدريج ادرار زيادتري در مثانه بماند و حجم مثانه افزايش يابد. فرد ديابتي در اين حالت دچار بي‌اختياري ادرار مي‌شود چون مثانه پر شده به‌صورت سرريز ادرار را نشت مي‌دهد، بدون آنکه فرد احساس کند مثانه‌اش پر است و يا براي تخليه ادرار مراجعه کند. براي پيشگيري از مختل شدن سيستم عصبي اين منطقه توصيه مي‌شود افراد ديابتي قند خون‌شان را تحت کنترل دقيق بگيرند.
منبع : کتاب راهنمای پزشکی خانواده- بیماری های کلیه و مجاری ادرار
