[sbu_post_image]
بی اختیاری ادرار
بی اختیاری ادراری دفع خودبخودی ادرار از فردی غیر طبیعی است . خیلی از خانمها با یک عطسه یا سرفه یا خنده بی اختیار ادرار می کنند ،این نوع بی اختیاری ادراری از بیماری های شایع است که به آن بی اختیاری استرس می گویند که بیشتر در خانمها ایجاد میشود و علت آن شل بودن گردن و قسمت خروجی مثانه بعلت زایمان های متعدد است . نوع دیگر بی اختیاری ادراری بی اختیار اورژانسی است . بیمار ارتباط با عطسه سرفه یا فعالیت های دیگر ندارد بصورت ناگهانی تا صدای آب را می شنود یا دستشویی را می بیند یا هوا سرد میشود ادرار دارد . زیرا مثانه تحریک پذیر است و مثانه خودبخود منقبض میشود و همان لحظه باید به دستشویی بروند و اگر شدت این انقباض بیشتر باشد و دستشویی پیدا نکنند ، خودشان را خیس می کنند. نوع دیگر بی اختیاری ادراری، بی اختیاری واقعی است . کسانی هستند که دریچه ی اسفنکتری مثانه شان خراب است . می دانید که هنگام حجم گرفتن مثانه گردن باید بسته باشد و اسفنکتر دریچه را می بندد ، وقتی دریچه نارسا بشود نشتی پیدا می کند و بیمار در همه حال بی اختیاری ادرار دارد . این ها کسانی هستند که ضایعه ی نخاعی دارند و به هر علتی دریچه خروجی مثانه خراب شده است . نوع دیگر بی اختیاری ادراری، بی اختیاری ناشی از نگه داشتن زیاد ادرار است که حس مثانه از بین می رود و احساس پرشدگی ندارند . مثانه شان پُر میشود و به مرحله ی لبریزی می رسد و دفع ادرار بصورت غیر ارادی اتفاق می افتد . برای تشخیص بی اختیارهای ادراری تست اوردینامیک و نوار مثانه در دسترس است که با اینها می توانیم تشخیص بدهیم که برای بیمار چه درمانی را انتخاب بکنیم . مثلا کسی که قسمت خروجی ادرارش شل است مثل خانم هایی که قسمت لگن شان شل است و اگر مثانه به بالا کشیده بشود با یک جراحی مشکل شان حل میشود . کسانی که حس مثانه شان خراب است ، حجم مثانه شان زیاد است ، مثانه شان پمپاژ ندارد ، اگر بخواهیم گردن آنها را بالا بکشیم بیماری شان بدتر خواهد شد . این ها کسانی هستند که جراحی هم می کنند ولی نتیجه نمی گیرند . در مورد خرابی اسفنکتر باید بگوییم که امروزه اسفنکترهای مصنوعی بجای آن گذاشته میشود . پس درمان بر اساس تشخیص است .
در ایـن حالت احساس ناگهانی و شدید برای ادرار کردن ایجاد می شود. اما قبل از رسیدن به دستشویی ادرار می ریزد.
بی اختیاری ادرار سر ریز
در این حالت مثانه خیلی پر شده است و ادرار به صورت قطره قطره به طور غیر ارادی می ریـــزد. زمانی که فرد به دستشویی می رود ادرار به طور کامل خالی نمی شود. این حالت بیشتر در مردها دیده می شود که دلیل آن تنگ شدن مجرای ادرار به خاطر بزرگ شدن غدهٔ پروستات است.
بی اختیاری ادرار استرسی
در این حالت هنگام عطسه، سرفه، خنده و برخاستن از زمین، بی اختیار چند قطره ادرار خارج می شود. این حالت در زن ها خیلی بیشتر است که ممکن است به علت عفونت ادراری ،تغییرات مجرای ادرار با افزایش سن و یا زایمان های متعدد باشد.
ادرار قطره قطره
اگر ادرار به راحتی دفع نشود و به صورت قطره قطره بیاید، می تواند نشان دهنده وجود انسداد در مجرای ادراری باشد.
آدنوم پروستات (بزرگی خوش خیم پروستات) در آقایان می تواند عاملی برای این مشکل باشد. پروستات غده ای است که در زیر مثانه قرار دارد. در صورت آدنوم، پروستات حجیم می شود و امکان دارد مجرای ادراری را مسدود کند.
البته انسداد ادراری در اثر مصرف برخی داروها یا عمل جراحی نیز ایجاد می شود.
دلیل بی اختیاری ادرار تحریک پذیر (اصراری)
این نوع بی اختیاری به دلیل اسپاسم و یا گرفتگی عضلات مثانه رخ می دهد. این گرفتگی ممکن است در اثر تخریب عصب و یا عضلات بوجود آمده باشد.در برخی موارد، تخریب عصب و یا عضله باعث ایجاد بیماری های دیگری نیز می شود نظیر: سوزش مثانه در اثر عفونت و یا التهاب مثانه.
درمان بی اختیاری ادرار
– بسیاری از زنان دچار بی اختیاری ادرار خفیف می توانند با نوشیدن کم مایعات، بی اختیاری خود را کنترل کنند.
– نصف لیوان‌تان را پر کنید و از نوشیدن قهوه، چای و نوشیدنی های دارای کافئین خودداری کنید. نوشیدنی های دارای کافئین، ادرارآور می باشند.
– به طور مرتب و هر 2 تا 4 ساعت یک بار و یا حتی در صورتی که احساس نمی کنید که باید به دستشویی بروید، مثانه خود را خالی کنید.
درمان بی اختیاری ادرار به وسیله پزشک متخصص و بر اساس موارد زیر انجام می شود:* سن بیمار، وضعیت سلامتی کلی و سابقه پزشکی وی. * میزان گسترش بیماری.* تحمل بیمار نسبت به داروهای خاص و اعمال جراحی یا سایر درمان های لازم.* انتظارات درباره سیر بیماری.* اولویت های مورد نظر بیماری.
درمان شامل موارد زیر است:روش های رفتاری خاص(شامل ورزش عضلات لگن، بیوفیدبک و آموزش مثانه) – *استفاده از داروها – * جراحی(در صورتی که بی اختیاری ناشی از مشکلات ساختمانی مانند غلط بودن نحوه قرارگیری مثانه یا انسداد باشد) – * محدودیت رزیم غذایی( مانند حذف مصرف قهوه، سودا و چای و / یا الکل).
داروهایی که بی اختیاری را بدتر می کنند
– در زنان داروهای خاص فشار خون، باعث شل شدن عضلات مثانه می شوند و باعث بی اختیاری ادرار ناشی از فشار می گردند.
– برخی از داروهای ضد افسردگی ممکن است بی اختیاری را تسکین دهند، اما برخی دیگر از این داروها، این بیماری را بدتر می کنند.
– دیورتیک ها و یا داروهای ادرارآور می توانند انواع بی اختیاری ها را تشدید کنند.
منبع : متخصص اورولوژی تهران
