تشخیص سنگ کلیه با عکسبرداری،غذا و سنگ کلیه

[sbu_post_image]

تشخیص سنگ کلیه با عکسبرداری

زمانی که پزشک با توجه به علائم بالینی و آزمایشگاهی مشخص به وجود سنگ مشکوک می شود جهت تعیین محل و تعداد سنگ، بررسی وجود اختلالات همراه و تأیید تشخیص انجام عکسبرداری دستگاه ادراری را توصیه می کند. اولین اقدام، عکسبرداری با اشعه ایکس از شکم است که به صورت عکس ساده شکم (KUB) درخواست می شود. در این عکسبرداری باید روده های بیمار خالی باشد. چنانچه سنگ نسبت به اشعه، حاجب باشد یعنی اشعه ایکس از آن نتواند عبور کند (90 درصد موارد چنین است) شکل، حجم، تعداد و محل نسبی قرار گیری آن مشخص می شود. ولی اگر سنگ نسبت به اشعه، حاجب نباشد و اشعه از آن عبور کند (10 درصد موارد) عکس رادیولوژی فوق کمک چندانی نخواهد کرد. ذکر نکات زیر در مورد عکس ساده شکم ضروری به نظر می رسد. هر چه مقدار کلسیم موجود در سنگ بیشتر باشد در عکس ساده ی شکم بهتر دیده می شود.

در عکس ساده شکم ممکن است نقطه های گرد و سفیدی در مسیر ادراری مشاهده شوند که سنگ نیستند بلکه ممکن است گچی شدن غدد لنفاوی، دنده، رگ خونی یا صفراوی باشند و می توان با عکسبرداری در جهات مختلف این گونه موارد را تشخص داد. روش تخصصی دیگری تحت نام عسکبرداری از کلیه و مجاری با ماده ی حاجب وریدی (IVP) وجود دارد که در موارد خاص خود انجام می شود. در این نوع عکسبرداری که با اشعه ایکس پس از تزریق ماده ی حاجب درون رگ انجام می شود، ماده ی حاجب در کلیه ها تراوش شده و از داخل کالیس ها، لگنچه، حالب و مثانه و مجرای ادرار عبور می کند. با عکسبرداری های مکرر و با فاصله ی زمانی معین می توان تمام مسیر را بر روی عکس های گرفته شده بررسی نمود.

با این نوع عکسبرداری وضعیت کار کلیه ها و شکل دقیق سنگ و محل قرار گیری آن و عیوب تشریحی موجود در مسیر مشخص خواهد شد. روش دیگری که برای تشخیص مورد استفاده قرار می گیرد سونوگرافی از دستگاه ادراری است که کاملاً بی خطر بوده و برای بیمار هیچگونه ناراحتی به همراه ندارد و چون روش سالم و راحتی است اغلب حتی قبل از انجام عکسبرداری ساده شکم با اشعه ایکس توسط پزشک درخواست می شود. سونوگرافی در خانم های باردار نیز بی خطر است (در صورتی که عکس ساده شکم و عکسبرداری با ماده ی حاجب در خانم های باردار ممنوع است). عکسبرداری دیگری که امروزه روش ارجح در تشخیص سنگ های کلیه ها و حالب محسوب می شود سی تی اسکن (توموگرافی کامپیوتری) است. با انجام توموگرافی کامپیوتری هلیکال می تواند سنگ های موجود در سیتم ادراری را مشاهده نمود. انجام سی تی اسکن در زن باردار ممنوع است. نوع دیگری عکسبرداری هم وجود دارد که از طریق مجرای ادرار ماده ی حاجب را در مجرا و مثانه تزریق می کنند و مثانه و حالب ها را بررسی می نمایند (یورتروگرافی رتروگراد).

عوارض سنگ کلیه

سنگ های بزرگ معمولاً در کلیه مانده و بدون علامتند، هرچند که می توانند به کلیه آسیب بزنند. سنگ های کوچک به آسانی همراه ادرار از طریق حالب دفع می گردند. سنگ های بین این دو اندازه که از طرفی قابلیت ورود به حالب را داشته و از طرف دیگر به اندازه کافی کوچک نیستند تا عبور آنها از حالب به آسانی صورت گیرد باعث ایجاد درد شدید می گردند. این سنگ ها معمولاً در طی چند روز دفع می گردند. چنانچه حرکت سنگ متوقف شده و باعث انسداد ادراری گردد، برای پیشگیری از آسیب بیشتر کلیه باید خارج گردد.

غذا و سنگ کلیه

سبوس سرشار از فیبر است و خوردن آن به دفع کلسیم موجود در ادرار و کاهش خطر ابتلا به سنگ کلیه می انجامد. مصرف روزانه یک کاسه سبوس، حدود 8 میلی گرم فیبر به بدن می رساند.

هندوانه به دلیل ترکیباتی از قبیل کلسیم، منیزیم، فسفات و کربوهیدرات، سنگ های کلیوی را درمان می کند. پتاسیمی که در هندوانه وجود دارد، با تنظیم و حفظ متعادل مقدار اسید موجود ادرار، در حفظ سلامت کلیه ها موثر است. علاوه بر مواد مغذی فراوانی که این میوه دارد، حاوی مقادیر زیادی آب است که باعث دفع سنگ کلیه می شود. مصرف مداوم هندوانه نه تنها باعث دفع سنگ، بلکه مانع از تشکیل آن در کلیه ها می شود.

با تمام روش های درمانی که اشاره کردیم، پزشکان متخصص ارولوژی توصیه می کنند در صورت مشاهده علائم سنگ کلیه یا دردهای مشابه، در اولین فرصت به پزشک متخصص ارولوژی مراجعه کنند. روش های خانگی در کنار شیوه های درمان پزشکی می توانند فرصت مغتنمی برای بهبود هر چه سریع تر بیماری بوده و به دفع سنگ های کلیوی کمک کنند.

پیشگیری از سنگهای ادراری

کسانی که سنگ و شن کلیه دارند کمتر اسفناج بخورند و از طرف دیگر باید گفت که جوشانده اسفناج با آب اگر میل شود دفع کننده سنگ کلیه است.

برای کسانی که ورم کلیه دارند و یا سنگ کلیه، خوردن بادمجان ممنوع است.البته با نظر پزشک

منبع : متخصص سنگ کلیه