تشخیص نارسایی کلیه چیست

[sbu_post_image]

نارسایی کلیه

نارسایی کلیه یک بیماری موذی و بی سروصداست. کلیه ها آنچنان آهسته تخریب می شوند که بیمار کاملا از آن بی خبر است و معمولا وقتی اقدام می کند که در مراحل انتهایی بیماری قرار گرفته است…

اگر بخواهیم به علت های این نارسایی نظری اجمالی بیفکنیم، متوجه می شویم که در اغلب موارد این خود بیماران هستند که سال ها و ماه ها با بی خبری و بی توجهی نسبت به سلامت خود، تیشه را برداشته و بر کلیه ها می کوبند. بیمار از نارسا شدن کلیه تا عمل پیوند، راهی پر فراز و نشیب و دشوار را طی می کند و ما قصد داریم به مناسبت ۲۳ آذر، روز جهانی حمایت از بیماران کلیوی، این مراحل را یک به یک با دکتر حسین کرمی، فوق تخصص کلیه و مجاری ادراری و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تجزیه و تحلیل کنیم.

روند از کار افتادن کلیه ها

این روند کاملا بدون نشانه است و به آرامی رخ می دهد. معمولا بیمار با ضعف، بی حالی، خستگی مزمن، رنگ پریدگی و بوی بددهان (تجمع اوره و کراتینین در خون باعث بوی بددهان می شود)، ورم دست ها و پاها یا پف آلود شدن دور چشم ها و افزایش فشارخون مقاوم به درمان مراجعه می کند. در این مواقع، آزمایش خون و ادرار درخواست می کنیم و بالا بودن کراتینین، اوره، پتاسیم و دفع پروتئین از ادرار، ما را به انجام آزمایش های دیگری سوق می دهد تا از کارافتادن کلیه ها مسجل شود.

تشخیص نارسایی کلیه

برگرداندن کلیه نارسا به وضعیت اولیه تقریبا ناممکن است اما اگر در مراحل اولیه شناسایی شود، می توان مانع از پیشرفت تخریب شد زیرا پزشک با یافتن عامل تخریبی و کنترل آن، اجازه از کارافتادگی کامل، دیالیزی شدن و در نهایت، لزوم پیوند کلیه به بیمار را می گیرد. مثلا دیابت یا فشارخون با دارو کنترل می شود و داروهای نگهدارنده برای کلیه تجویز می شود. رژیم غذایی این بیماران باید کم نمک و فعالیت های بدنی متعادلی داشته باشند تا از تخریب بیشتر جلوگیری شود.

حتی افراد سالم نیز با توجه به نظر پزشکشان گاهی باید آزمایش هایی انجام دهند ولی افراد در معرض خطر بهتر است هر ۶ تا ۱۲ ماه آزمایش های مربوط به سلامت کلیه را انجام دهند.

تا وقتی که عملکرد کلیه ها برای بدن کافی باشد، سعی می کنیم با دارو بیمار را در همان حالت نگه داریم اما وقتی عوارض غیرقابل کنترل شود، ۲ گزینه پیش روی ما قرار می گیرد؛ اولین گزینه دیالیز است تا بتوانیم خون را تصفیه کنیم. تعداد جلسه ها بستگی به شدت نارسایی دارد و از

۱ بار تا ۳ بار در هفته انجام می شود، اما دیالیز را نمی توانیم به مدت طولانی ادامه دهیم. امروزه، پیوند اعضا در درمان این بیماران جایگاه ویژه ای پیدا کرده است و ابداع داروهایی که از پس زدن عضو پیوندی ممانعت می کند نیز این نوع از درمان را آسان تر کرده است پس گزینه نهایی و برتر پیوند کلیه است.

علت بیماری نارسایی کلیه

دیابت کنترل نشده و بالا بودن فشارخون به مدت طولانی ۲ علت اصلی نارسایی کلیه هستند، اما عوامل به این دو محدود نمی شود. مصرف بی رویه مسکن ها، برگشت ادرار به کلیه ها (به خصوص در کودکان)، انسداد مجرای ادرار و درمان نشدن به موقع آن ( در اثر وجود سنگ یا افرادی که مثانه عصبی دارند)، عفونت های خاص در گلو یا پوست (اگر به موقع درمان نشوند)، مصرف داروهای شیمی درمانی، سابقه بیماری به نام گلومرولونفریت و مصرف دارو هایی از خانواده آمینوگلیکوزید ها نیز از دیگر علت ها هستند. البته گاه نیز هیچ عامل اولیه ای وجود ندارد.

وقتی عامل سیستمیک باشد هر دو کلیه درگیرند مثل دیابتی که کنترل نشده است ولی وقتی سنگی باعث انسداد می شود یا فرد به طور مادرزادی دارای حالب تنگ در یکی از کلیه هاست که باعث تجمع ادرار در همان کلیه می شود در این مواقع (البته اگر مشکل بیمار سریع شناسایی نشود)یک کلیه از بین می رود. این افراد تا وقتی که کلیه مقابلشان مشکلی پیدا نکرده می توانند با یک کلیه، راحت زندگی کنند. افراد تک کلیه ای باید کاملا تحت نظر پزشک باشند. زیرا این کلیه برای بیمار حیاتی است. البته سیستم طبیعی بدن طوری عمل می کند که کلیه سالم، وقتی متوجه عدم کارکرد کلیه مقابل می شود به طور خودکار شروع به بزرگ ترشدن می کند تا بتواند کم کاری پیش آمده را جبران کند.

تشخیص سرطان کلیه

 بهترین تست تشخیصی، CT اسکن است.برای مشخص ساختن روش درمانی هر سرطانی باید ابتدا مشخص کرد که سرطان در کدام مرحله است (مراحل ابتدائی یا پیشرفته).

مراحل سرطان کلیه

سرطان کلیه دارای 4 مرحله است:

مرحله یک سرطان کلیه

اندازه توده سرطانی کوچکتر از 7 سانتی متر و محدود به کلیه است.

مرحله 2 سرطان کلیه

اندازه توده سرطانی بزرگتر از 7 سانتی متر و محدود به کلیه است.

مرحله 3 سرطان کلیه

توده سرطانی از کلیه عبور کرده و نواحی اطراف کلیه را گرفتار کرده است، ولی دست اندازی دور دست ندارد.

مرحله 4 سرطان کلیه

سرطان به نقاط دور دست مثل کبد و ریه دست اندازی کرده است.

درمان سرطان کلیه

متاسفانه سرطان کلیه شیمی درمانی موثر ندارد و در مقابل پرتودرمانی نیز مقاوم است، بنابراین درمان در هر مرحله ای جراحی است. باید حداکثر سعی را کرد که تمام سرطان از بدن بیمار با جراحی خارج گردد. در جراحی برای سرطان کلیه هر آنچه که در داخل فاسیای کلیه وجود دارد که شامل غده آدرنال نیز می شود، درآورده می شود. پس از جراحی بیمار باید بطور دقیق تحت نظر باشد و دستورات پزشک را اجرا کند. معمولا در ابتدا هر شش ماه CT اسکن، عکس سینه و آزمایشات خون انجام می شوند.شانس عود سرطان پس از جراحی بخصوص در مراحل 3 و 4 زیاد است. اگر سرطان کلیه عود کرد باید مجددا جراحی شود. شایعترین محل عود، همان محل درآوردن کلیه می باشد. روی هم رفته 70 درصد بیماران مبتلا به سرطان کلیه 5 سال زنده می مانند ولی متاسفانه در مراحل پیشرفته از این میزان به مقدار زیادی کاسته می شود.

منبع : متخصص نارسایی کلیه