سنگ حالب یک سنگ کلیه در داخل یکی از حالبها است که لولههایی هستند که کلیهها را به مثانه متصل میکنند. سنگهای حالب میتوانند بسیار دردناک باشند اما با یورتروسکوپی قابل درمان هستند.
در یورتروسکوپی، اورولوژیست شما یک لوله نازک با یک اسکوپ را به مجرای ادرار شما و به سمت حالب شما میکشد. هنگامی که پزشک شما میتواند سنگ را ببیند، سنگ را میتوان مستقیماً برداشت یا با لیزر به قطعات کوچکتر تقسیم کرد که میتواند خود به خود دفع شود. این روش ممکن است با قرار دادن استنت حالب انجام شود تا حالب به طور غیرفعال در طی چند هفته قبل از یورتروسکوپی گشاد شود.
علائم سنگ حالب چیست؟
شایعترین علامت سنگ کلیه یا حالب، درد است. ممکن است در قسمت پایین شکم یا پهلو احساس درد کنید که درد در ناحیه کمر درست زیر دندههای شماست. درد میتواند خفیف و کسل کننده باشد یا آزاردهنده باشد. درد همچنین ممکن است بیاید و برود و به نواحی دیگر سرایت کند. سایر علائم احتمالی عبارتند از:
- درد یا احساس سوزش هنگام ادرار کردن
- خون در ادرار شما
- میل مکرر به ادرار کردن
- تهوع و استفراغ
- تب
اگر هر یک از این علائم را تجربه کردید، با پزشک خود تماس بگیرید.
یورتروسکوپی چیست؟
یورتروسکوپی روشی برای رسیدگی به سنگ کلیه است و شامل عبور یک تلسکوپ کوچک به نام یورتروسکوپ از مجرای ادرار و مثانه و بالا رفتن حالب تا نقطهای است که سنگ در آن قرار دارد. یورتروسکوپی معمولاً تحت بیهوشی عمومی انجام میشود و این عمل معمولاً بین یک تا سه ساعت طول میکشد.
اگر سنگ کوچک باشد، ممکن است با یک دستگاه به دام افتاده و به طور کامل از حالب خارج شود. اگر سنگ بزرگ باشد یا قطر حالب باریک باشد، سنگ باید تکه تکه شود که معمولاً با لیزر انجام میشود. هنگامی که سنگ به قطعات ریز شکسته شد، این قطعات جدا میشوند.
عبور یورتروسکوپ ممکن است منجر به تورم در حالب شود. بنابراین، ممکن است لازم باشد به طور موقت لوله کوچکی به نام استنت حالب را در داخل حالب بگذاریم تا اطمینان حاصل شود که کلیه ادرار را به خوبی تخلیه میکند.
یورتروسکوپی معمولاً میتواند به عنوان یک روش سرپایی انجام شود. اگر این روش طولانی یا دشوار باشد، ممکن است بیماران نیاز به یک شب اقامت در بیمارستان داشته باشند.
مزایای یورتروسکوپی
یورتروسکوپی میتواند سنگهای واقع در هر موقعیتی در حالب و کلیه را درمان کند. علاوه بر این، یورتروسکوپی امکان درمان سنگهایی را که در عکس اشعه ایکس قابل مشاهده نیستند، میدهد. برخی از بیمارانی که نمیتوانند با ESWL یا PERC درمان شوند، مانند بیمارانی که نمیتوانند مصرف رقیقکنندههای خون را قطع کنند، زنان باردار و افراد چاق میتوانند با یورتروسکوپی درمان شوند.
آیا من کاندید مناسبی برای یورتروسکوپی هستم؟
اگر سنگ حالب نزدیک به مثانه، به خصوص در نیمه پایین حالب خود دارید، یورتروسکوپی موثرترین نوع درمان است. یورتروسکوپی برای زنان باردار، بیماران چاق و کسانی که از اختلال انعقاد خون رنج میبرند نیز گزینه خوبی است.
یورتروسکوپی برای چه کسانی مناسب نیست؟
بیماران مبتلا به سنگهای بزرگ
یورتروسکوپی مستلزم برداشتن فعال تمام قطعات سنگ است، درمان سنگهای بسیار بزرگ ممکن است قطعات زیادی را به همراه داشته باشد که برداشتن کامل آن غیرعملی یا غیرممکن شود.
بیماران با سابقه بازسازی مجاری ادراری
آناتومی بیمارانی که تحت بازسازی حالب یا مثانه قرار گرفتهاند ممکن است اجازه عبور یورتروسکوپ را ندهد.
چگونه باید برای یورتروسکوپی آماده شوم؟
اغلب به منظور آماده شدن برای یورتروسکوپی، به بیماران گفته میشود که قبل از عمل غذا نخورند. ممکن است از شما خواسته شود که قبل از عمل نمونه ادرار بدهید تا عفونت را بررسی کنید. اگر چنین است، ممکن است به شما دستور داده شود که یک ساعت قبل از عمل ادرار نکنید.
در طول روش یورتروسکوپی
به شما بیحسی عمومی یا بیحسی نخاعی تزریق میشود و این عمل معمولاً حدود 1 ساعت طول میکشد. جراح شما از اشعه ایکس برای کمک به هدایت یک تلسکوپ کوچک (سیستوسکوپ) به داخل مجرای ادرار (لولهای که ادرار را از مثانه شما حمل میکند) استفاده میکند. آنها میتوانند با مشاهده مثانه از طریق سیستوسکوپ تأیید کنند که آیا مشکلی در مثانه شما وجود دارد. یک سیم راهنمای نازک از سیستوسکوپ عبور میکند. پس از برداشتن سیستوسکوپ، از سیم راهنما برای عبور یورتروسکوپ به طور مستقیم به سنگ کلیه استفاده میشود. گاهی اوقات از یورتروسکوپ برای برداشتن سنگ استفاده میشود. جراح شما همچنین میتواند از یک لیزر کوچک برای شکستن سنگ استفاده کند. جراح شما ممکن است یک کاتتر در مثانه قرار دهد تا به شما کمک کند بلافاصله پس از درمان ادرار کنید.
بعد از عمل یورتروسکوپی
پس از برداشتن یورتروسکوپ و تخلیه مایع مثانه، در حالی که بیهوشی از بین میرود، بهبود مییابند. ممکن است 1 تا 4 ساعت طول بکشد. گاهی اوقات یک استنت (یک لوله کوچک برای ارائه پشتیبانی) در جای خود باقی میماند.
احتمالاً از شما خواسته میشود که در طی 2 ساعت آینده 16 اونس آب در ساعت بنوشید. ممکن است هنگام ادرار کردن و کمی خون در ادرار مشاهده کنید و تا 24 ساعت آینده کمی درد داشته باشید. پس از آن، نباید درد یا ناراحتی زیادی وجود داشته باشد.
برای بهبودی یورتروسکوپی چه انتظاری باید داشته باشم؟
در دو روز اول پس از عمل، پزشک ممکن است یک داروی آنتی بیوتیک برای جلوگیری از عفونت تجویز کند. علائم عفونت شامل تب، لرز و بدتر شدن درد است. در صورت مشاهده هر یک از این علائم به پزشک خود اطلاع دهید.
اکثر بیماران یورتروسکوپی درد خفیف تا متوسطی دارند که با دارو قابل کنترل است. برای تسکین درد خفیف:
- شما باید دو لیوان معادل هشت اونس آب را در دو ساعت بعد از عمل هر ساعت بنوشید.
- با اجازه ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی خود، ممکن است برای تسکین درد حمام آب گرم بگیرید.
- میتوانید یک پارچه گرم و مرطوب را روی دهانه مجرای ادرار بمالید.
- کیسههای یخ یا پدهای گرم کننده برای کلیه ممکن است به کاهش درد کمک کنند.
خطرات و عوارض یورتروسکوپی چیست؟
خطرات درمان یورتروسکوپی شامل عفونت، خونریزی و آسیب به حالب است. یک در 1000 خطر آسیب جدی وجود دارد که برای ترمیم آن نیاز به جراحی گسترده است. ممکن است پزشک شما نیاز به استفاده از استنت (لوله کوچک) داشته باشد و آن را برای یک تا دو هفته در محل بماند تا به بهبود و تخلیه کلیه شما کمک کند. اگر استنت دارید، قرار ملاقاتی برای برداشتن آن گرفته خواهد شد. برخی از عوارض یورتروسکوپی عبارتند از:
- UTIs.
- خونریزی غیر طبیعی.
- درد شکم یا احساس سوزش یا درد هنگام ادرار کردن.
- ناتوانی در ادرار کردن تورم.
- آسیب به مجرای ادرار، مثانه یا حالب.
- باریک شدن مجرای ادرار به دلیل تشکیل بافت اسکار.
- عوارض ناشی از بیهوشی.
برای جلوگیری از سنگ حالب چه کاری میتوانید انجام دهید؟
شما نمیتوانید سابقه خانوادگی خود را تغییر دهید، اما اقداماتی وجود دارد که میتوانید برای کاهش احتمال ابتلا به سنگ انجام دهید.
مایعات زیاد بنوشید.
اگر سابقه ایجاد سنگ دارید، سعی کنید هر روز حدود 3 لیتر مایعات مصرف کنید. این به افزایش خروجی ادرار شما کمک میکند که از غلظت بیش از حد ادرار شما جلوگیری میکند. بهتر است به جای آب میوه، آب بنوشید.
مراقب مصرف نمک و پروتئین خود باشید.
اگر تمایل به خوردن مقدار زیادی پروتئین حیوانی و نمک دارید، باید آن را کاهش دهید. هم پروتئین حیوانی و هم نمک میتوانند سطح اسید را در ادرار افزایش دهند.
محدود کردن غذاهای پر اگزالات
خوردن غذاهای حاوی اگزالات بالا میتواند منجر به سنگهای مجاری ادراری شود. سعی کنید این غذاها را در رژیم غذایی خود محدود کنید.
مصرف کلسیم خود را متعادل کنید.
شما نباید کلسیم زیادی مصرف کنید اما نمیخواهد مصرف کلسیم خود را بیش از حد کاهش دهید زیرا استخوانهای خود را در معرض خطر قرار میدهید. به علاوه، غذاهایی که کلسیم بالایی دارند میتوانند سطوح بالای اگزالات را در سایر غذاها متعادل کنند.
داروهای فعلی خود را مرور کنید.
در مورد هر دارویی که مصرف میکنید با پزشک خود صحبت کنید. این شامل مکملهایی مانند ویتامین C است که نشان داده شده است خطر ابتلا به سنگ را افزایش میدهد.
زمان نقاهت بعد از یورتروسکوپی چقدر است؟
اکثر بیماران میتوانند فعالیتهای عادی و روزانه را طی 5 تا 7 روز پس از یورتروسکوپی انجام دهند. با این حال، بسیاری از بیماران خستگی و ناراحتی بیشتری را با استنت حالب در مثانه توصیف میکنند.
سؤالات متداول
بعد از یورتروسکوپی چه احساسی خواهم داشت؟
برای چندین ساعت پس از عمل ممکن است هنگام ادرار کردن احساس سوزش داشته باشید. این احساس باید ظرف یک روز از بین برود. نوشیدن آب زیاد میتواند کمک کند. ممکن است 2 یا 3 روز مقداری خون در ادرار داشته باشید.
عوارض استنت حالب چیست؟
- تحریک مثانه، اسپاسم مثانه (کرامپ های دردناک) و تکرر ادرار.
- استنتهای مسدود شده، شکسته یا جابجا شده.
- وجود خون در ادرار یا ادرار دردناک.
- عفونتها از جمله عفونتهای دستگاه ادراری (UTI).
