[sbu_post_image]
پرکاری مثانه
چنانچه به هر علتی فردی بیش از حد طبیعی (6 بار در روز و 2 بار در شب) مجبور به دفع ادرار شود، ممکن است به بیماری مثانه پرکار یا بیش‌فعال مبتلا شده باشد.
تکرر ادرار و احساس دفع ناگهانی ادرار و بی اختیاری ادرار می‌تواند ناشی از عفونتهای دستگاه ادراری، تومور مثانه و یا اختلالات عصبی مثانه باشد.
پرکاری مثانه، بیماری آزار دهنده‌ای است که کیفیت زندگی افراد را تحت تأثیر قرار میدهد و استرس‌های ناشی از تکرر ادرار و اینکه دستشویی همیشه در دسترس نیست، چه بسا مانع از بیرون آمدن فرد از خانه و عدم مسافرت طولانی و غیره گردد.
افراد مبتلا به بیماری‌های اعصاب مانند: ام‌اس (MS)، آسیب نخاع و میلودیسپلازی (پیش لوسمی) ممکن است به پرکاری مثانه دچار شوند
علت پرکاری مثانه
عفونتهای مزمن پروستات
ورم مزمن مثانه
ناپایداری عضله مثانه
انقباض‌های خودبخودی مثانه
کاهش حجم مثانه و کاهش قابلیت اتساع مثانه جهت حجم گیری
به هم خوردن تعادل عصبی عضله مثانه و دریچه خروجی مثانه
حساس شدن بیش از حد گیرنده‌های عصبی مخاط مثانه
تشخیص پرکاری مثانه
– آزمایش ادرار جهت ارزیابی عفونت ادراری بیمار
– در صورت عدم وجود عفونت، جهت تشخیص قطعی بیماری باید نوار مثانه از بیمار انجام شود. با انجام نوار مثانه، حجم مثانه، قابلیت اتساع مثانه، حس مثانه، وجود پرش‌های انقباض عضلات مثانه و هماهنگی دریچه خروجی مثانه همه با دقت خاص تشخیص داده شده و با توجه به محل مشکل موجود، درمان‌های قطعی انجام می‌گیرد.
از برنامه های درمانی مخصوص تحت درمان قرار بگیرید.
داروهای درمان شب ادراری
چه داروهایی در درمان شب ادراری مورد استفاده قرار می گیرند؟ رایج ترین دارویی که در درمان شب ادراری مورد استفاده قرار می گیرد ایمی پرامین است. بیمار سریعاً با مصرف این دارو بهبود می یابد ولی میزان عود پس از قطع دارو بسیار بالاست. مقدار دارو برای بچه های 12-8 سال 50 میلی گرم و برای بچه های بزرگتر از 12 سال 75 میلی گرم یکساعت قبل از خوبا است که پس از یک ماه عدم وجود شب ادراری مقدار دارو در طی 2 تا 3 هفته به تدریج کم می شود. به این صورت که ابتدا یک شب در میان و سپس هر سه شب یکبار تجویز می شود. تا زمانی که بیمار این دارو را دریافت می کند باید هر دو تا سه هفته شمارش سلول های خونی (آزمایش خون) صورت گیرد. همچنین د مورادی که مدت زمان زیادی دارو مورد استفاده قرار گیرد بررسی ریتم قلب ضروری است که به همین دلیل بیمار تحت معاینه قلب و انجام نوار قلب قرار می گیرد. امروزه داروی دسموپرسین (مینرین) به صورت افشانه (اسپری) بینی و یا قرص نیز به طور رایج تری استفاده شده و مؤثر واقع گردیده است. داروی دیگری به نام اکسی بوتینین کلراید نیز در درمان شب ادراری به کار می رود. از داروهای گیاهی، بادرنجبویه و بومادران را برای درمان شب ادراری مؤثر دانسته اند که مقدار مصرفی حتماً باید با مشورت پزشک به بیمار خورانده شود. توجه: باز هم ذکر این نکته مهم است که تجویز نوع و مقدار دارو چه شیمیایی و چه گیاهی باید فقط به دستور پزشک و پس از رد کردن علل عضوی ایجاد کننده بیماری صورت گیرد.
مثانه عصبی
مثانه عصبی یکی از اختلالات عملکرد مثانه می‌باشد که بدنبال آسیب سیستم عصبی ایجاد میشود. براساس محل درگیری و نوع درگیری عصبی به دو نوع تقسیم می‌گردد:
– مثانه بیش فعال یا انقباضی
– مثانه شل
کسانی که مثانه بیش فعال مبتلا هستند، بسیار کم یا اصلاً کنترلی به عملکرد مثانه ندارند. مثانه بطور خودبه خود و مکرر تخلیه می‌گردد و تخلیه بطور کامل انجام نمی‌گیرد. به همین دلیل خطر ابتلا به عفونتهای ادراری در این افراد افزایش می‌یابد.
مثانه شل خصوصیات متفاوتی دارد. در این افراد قسمتی از سیستم عصبی که وظیفه خبررسانی به مغز هنگام پرشدن مثانه، را دارد، دچار اختلال شده‌است در نتیجه با افزایش اندازه و ظرفیت مثانه روبرو خواهیم شد. زمانی که فشار ادرار در مثانه به اندازه‌ای برسد که ماهیچه‌های دریچه خروجی ادرار توانایی غلبه بر آن را نداشته باشد، ادرار شروع به ریزش می‌کند. در این نوع اختلال مثانه نیز مانند مثانه انقباضی، مثانه بطور کامل تخلیه نمی‌گردد.
این مثانه ها از نظر عملکرد مختل هستند . یعنی اینکه یا مثانه دارد خوبخود منقبض میشود یا مثانه هایی که فشارشان بالا است یا مثانه هایی که خوب حجم نمی گیرند و باز نمیشوند ما . به این ها مثانه های اسپاستیس یا مثانه ها با فشار بالا می گوییم . مثانه هایی که خوب منقبض نمیشوند .مثانه ی عصبی همیشه بدنبال یک بیماری زمینه ای هستند و در بیشتر مواقع هم علت آن مشخص نیست . مثانه های بیش فعال مثانه هایی هستند که انقباضات مهار نشده دارند و مثانه خودبخود منقبض میشود . مشخصات بالینی اینها تکرر های اداری مزمن و دفع ناگهانی ادرار است که بصورت اورژانس به کمک بیمار می آید و بیمار باید سریع خودش را به دستشویی برساند ، دفع ادرار با حجم کم و دفات زیاد است . فکر بیمار بیشتر روی دستشویی رفتن و تخلیه ی ادرار است . این افراد واقعا نمی توانند بیرون بروند و مسافرت های طولانی نمی توانند بروند زیرا احساس وابستگی به دستشویی دارند . هر کسی که اختلال تخلیه ی ادراری مزمن دارد ، از او نوار مثانه گرفته میشود و سرعت پرش ادرار ، ادرار باقی مانده ، سالم بودن حس مثانه ، سالم بودن حجم مثانه ، قابلیت کش آمدن مثانه و سالم بودن موتور مثانه با نوار مثانه بدست می آید . پزشک با این تنوار مشکل بیمار را تشخیص میدهد . خیلی از بیماران با دارهای متعددی که می خورند هنوز خوب نشده اند زیرا هنوز مشک شان مسخص نشده است . امروز تشخیص اختلالات ادراری مزمن با نوار مثانه یا تست
منبع : متخصص اورولوژی تهران و کتاب راهنمای پزشکی خانواده- بیماری های کلیه و مجاری ادرار
