[sbu_post_image]
درد کلیه
نوع حاد قولنج کلیوی را دردناکترین حس تجربه شده توسط انسان توصیف کردهاند. درد کلیه در اثر عفونت کلیه یا آسیب رسیدن به آن ایجاد میشود، اگر پشت یا پهلوی فردی آسیب ببیند مثل برخورد ضربه، افراد تصور میکنند که کلیههایشان درد میکند اما اغلب اوقات اینطور نیست و کلیهها مشکلی ندارند. کلیهها در قسمت پشت بدن و بالای کمر (درست پایین دنده ها) واقع شدهاند، اغلب افراد تمایل دارند که بدانند درد کمر مربوط به ایجاد مشکلی در کلیهها است یا خیر، راه قطعی برای این کار وجود ندارد، اما با شناخت برخی علائم و انجام برخی آزمایشها که توسط پزشک توصیه میشود، می توان مشکلات احتمالی کلیه ها را بررسی کرد.
وجود درد شدید در قسمت بالایی کمر و درد یک طرفه خصوصا اگر همراه با تب و مشکلات ادراری باشد، می تواند نشان دهنده درد واقعی کلیه ها باشد.
درد میتواند در اثر عفونت کلیه ها (پیلونفریت) ایجاد شود. وجود سنگ در کلیه نیز باعث بروز درد کلیه میشود. حرکت سنگ در کلیه نیز باعث ایجاد درد می شود، وقتی سنگ کلیه شروع به حرکت می کند و از قسمت میزنای (حالب) عبور میکند و به سمت مثانه می رود، دردهای شدید و متناوبی را ایجاد میکند که قولنج کلیوی یا قولنج میزنای نامیده می شود. قولنج کلیوی نوعی کولیک است که در اثر سنگ کلیه ایجاد میشود،این درد معمولاً از ناحیه کلیه یا زیر آن آغاز میشود و تا مثانه ادامه مییابد. درد قولنج کلیوی به صورت اسپاسمی است، بدین معنی که تیر میکشد و موجهای ناگهانی دارد. این درد در دو نوع خفیف و حاد بروز میکند. نوع حاد آن را دردناکترین حس تجربه شده توسط انسان توصیف کردهاند.
عفونتهای ادراری از علل شایعی است که موجب ایجاد دردهای کلیوی می شود، برخی مشکلات باعث انسداد تدریجی جریان ادرار میشود (انسداد ناگهانی جریان ادرار در سنگ کلیه دیده می شود) در این حالت نیز کلیهها کش میآیند و درد شدیدی بروز میکند.
پیشگیری از سنگ های ادراری
نقش رژیم غذایی در درمان و پیشگیری از سنگ های ادراری چیست؟ به وسیله رژیم غذایی، شخص قادر است غلظت مواد سنگ ساز در ادرار را کاهش دهد. همچنین می توان با مصرف غذاهای خاص میزان موادی که مانع تشکیل کریستال ها در ادرار می شوند را افزایش داد و اسیدیته ی ادرار را تنظیم نمود. بنابراین با رعایت رژیم غذایی می توان از ایجاد سنگ های جدید جلوگیری کرد. اما باید به خاطر داشت که رژیم غذایی به تنهایی برای پیشگیری و درمان کافی نیست. در مواردی که نوع سنگ از لحاظ ترکیبات شیمیایی مشخص نمی شود بهتر است از رژیم غذایی با پورین کم و اگزالات کم استفاده شود. همچنین افزایش فیبر موجود در مواد غذایی می تواند سبب کاهش عوامل خطر تشکیل سنگ بویژه سنگ های از نوع سنگ کلسیمی شود.
نکته* سنگ شکنی در سنگ های خیلی بزرگ کلیه، روش ایده آل به شمار نمی آید.
*در صورت وجود سنگ های خیلی بزرگ یا در مواردی که سنگ در محلی قرار دارد که دستگاه سنگ شکن بر آن اثر نمی کند از« نفرولیتومی از راه پوست»استفاده می شود که در آن جراح پس از ایجاد برش کوچکی در ناحیه ی پشت بیمار، مستقیماً تونل باریکی به داخل کلیه به وجود می آورد و با استفاده از وسیله ای به نام نفروسکوپ(nephroscope )، محل سنگ را مشخص و آن را خارج می کند. برای خارج کردن سنگ های بزرگ از انرژی اولتراسونیک(ماوراءصوت) یا الکترو هیدرولیک استفاده می شود.* اگرچه بعضی از سنگ های واقع در حالب را می توان با سنگ شکن درمان کرد ممکن است در سنگ های قسمت میانی یا تحتانی حالب، استفاده از اورِتِروسکوپ(ureteroscope ) ضرورت یابد. در این روش، جراح بدون استفاده از برش، وسیله فیبرواپتیک کوچکی موسوم به اورِتِروسکوپ را از طریق پیشابراه و مثانه، وارد حالب می کند و پس از تعیین محل سنگ، به وسیله یک ابزار قفس مانند آن را خارج می کند و یا با استفاده از دستگاه مخصوص ایجادکننده موج شوک سنگ را خرد می نماید. ممکن است یک لوله یا استنت(stent ) کوچک برای مدت چند روز در حالب گذاشته شود تا به ترمیم لایه مفروش کننده حالب کمک نماید.
درمان سنگ کلیه
عمل سنگ شکنی کلیه
1. در صورت درد مقاوم به درمان، تب و لرز پس از سنگ شکنی، باید به بیمارستان مربوطه مراجعه کرد.
2. اغلب با مصرف مایعات فراوان و مسکن خوراکی درد پس از سنگ شکنی بهبودی پیدا می کند.
3.جهت اطلاع از دفع سنگ پس از سنگ شکنی، باید با بررسی ادرار دفع شده از دفع سنگ ریزه ها مطلع شد.
4. سونوگرافی و عکس کنترل 72 ساعت پس از سنگ شکنی جهت ارزیابی نتیجه درمان انجام می شود.
اغلب نوع سنگ پس از سنگ شکنی خارج و جهت تجزیه فرستاده می شود و بر اساس نوع سنگ دستورات درمان برای بیمار داده می شود که در رأس آنها مصرف مایعات زیاد و مصرف کم نمک می باشد.
درمان سنگ کلیه با عمل PCNL
بسته به مهارت جراح، زمان انجام عمل PCNL از 30 تا 90 دقيقه طول مي کشد.
زمان بستري
اکثر بيماران يک شب بستري مي شوند ولي ممکن است 2 الي 3 شب نيز طول بکشد.
پيش از عمل سنگ کلیه
1-بيمار حتماً مصرف آسپرين و داروهاي رقيق کننده خون را يک هفته قبل از عمل جراحي قطع کند.
2-عفونت ادرار فعال بايد درمان شود.
3-در صورت وجود هرگونه بيماري خوني، قلبي و عروقي و ريوي بايد با دکتر مربوطه مشاوره انجام شود.
منبع : متخصص درمان سنگ کلیه