تومور بیضه، در داخل کیسه بیضه ایجاد می شود. بیضه ها برای تولید مثل، اسپرم و هورمون های جنسی مرد را تولید می کنند. روش های درمانی تومور بیضه به عوامل متعددی وابسته است که شامل نوع تومور، مرحله تومور، وضعیت کلی سلامت جسمانی و ترجیح بیمار برای انتخاب روش درمان می باشد. در مقایسه با انواع دیگر سرطان، سرطان بیضه نادرتر می باشد، اما شایع ترین سرطان میان مردان آمریکایی بین 15 تا 35 سال به شمار می آید. تومور بیضه، حتی در صورت انتشار آن در خارج ازبیضه قابل درمان می باشد. در این مقاله به علت و علائم، تشخیص و درمان تومور بیضه می پردازیم. چنانچه به این عارضه مبتلا هستید یا می خواهید اطلاعاتی در این زمینه به دست آورید، در ادامه مقاله با ما همراه باشید…

علت سرطان یا تومور بیضه
علت اصلی تومور بیضه، هنوز ناشناخته است. پزشکان معتقدند که سرطان بیضه در هنگام تغییر سلول های سالم در بیضه رخ می دهد. سلول های سالم به روشی منظم رشد می کنند و تقسیم می شوند تا بدن به طور طبیعی کار کند، اما در برخی مواقع تعدادی از این سلول ها دچار ناهنجاری شده و به تقسیم خود ادامه می دهند. تجمع این سلول ها منجر به ایجاد تومور در بیضه می شود.
علائم سرطان یا تومور بیضه
علائم و نشانه های تومور بیضه عبارتند از :
- احساس وجود توده در بیضه
- کمردرد
- بزرگ شدن هر دو بیضه
- احساس درد و ناراحتی در بیضه
- درد شدید در شکم یا کشاله ران
- بزرگ شدن یا حساسیت سینه ها
- احساس سنگینی در اسکروتوم
- تجمع ناگهانی مایعات موجود در بیرون بیضه
عوامل خطر تومور بیضه
عواملی که می تواند خطر ابتلا به تومور بیضه را افزایش دهد، عبارتند از:
- سن : احتمال بروز سرطان بیضه در نوجوانان و آقایان به ویژه در سنین 15 تا 35 سالگی زیاد می باشد. اما این تومور می تواند در هر سنی رخ بدهد.
- بیضه نامتعارف : بیضه ها در حین رشد جنین در ناحیه شکم شکل می گیرند و معمولا قبل از تولد به داخل کیسه بیضه فرو می روند. این خطر، حتی اگر بیضه جراحی شده باشد و به داخل بیضه جابجا شده باشد، افزایش می یابد. با این وجود، بیشتر آقایانی که به سرطان بیضه مبتلا می شوند، سابقه بیضه نامتعارف را ندارند.
- رشد غیر طبیعی بیضه : عواملی مانند سندرم کلاینفلتر، ممکن است خطر ابتلا به تومور بیضه را افزایش دهد.
- نژاد : تومور بیضه و ایجاد سرطان بیضه در مردان سفید پوست بیشتر از مردان سیاه پوست می باشد.
- سابقه خانوادگی : داشتن سابقه خانوادگی می تواند خطر ایجاد تومور بیضه را افزایش دهد.
تشخیص سرطان بیضه
بهترین زمان برای معاینه بیضهها و محتویات كیسه بیضه، پس از یك استحمام سبك است. برای تشخیص سرطان یا تومور بیضه، كیسه بیضه و بیضهها و اطراف آن باید به ترتیب و آرام لمس شود و احساس هر گونه عدم تقارن یا سفتی و درد غیرطبیعی باید به سرعت به پزشک گزارش شود.
در بسیاری از موارد، در هنگام تشخیص این سرطان، فرد سابقه اخیری از ضربه یا آسیب به كیسه بیضه را ذكر میكند اما این شكایت بیش از آنكه بخواهد یك عامل سببساز تومور بیضه باشد، عامل برانگیزاننده توجه فرد برای مراجعه به پزشك است.
در مواردی با پیشرفت بیماری و انتشار آن به غدد لنفاوی شكم و لگن، علایمی مانند تورم شكم و كمردرد نیز بروز میكند.
در صورت شك به وجود توده بیضه، پس از انجام معاینات فیزیكی كامل به وسیله پزشك معالج و اخذ شرح حال و تاریخچه كامل از عوامل خطرزا، اقدام بعدی انجام سونوگرافی كیسه بیضه برای تشخیص دقیق است.
با احراز تومور بیضه عمل جراحی خارج سازی بیضه مبتلا به طور كامل از ناحیه كشاله ران انجام میگیرد. مسلما قبل از جراحی، اقدامات تشخیصی دیگر از جمله آزمایش خون و اندازهگیری سطح نشانگرهای غده سرطانی مرتبط با بیماری انجام میشود.
پس از مشخص شدن نوع آسیبشناسی بیماری، بیمار جهت اقدامات كاملتر كه ممكن است جراحی یا رادیوتراپی و شیمی درمانی باشد، ارجاع میشود.
نكته دیگری كه اهمیت دارد، آن است كه در بعضی از موارد سرطان بیضه، فرد مبتلا، زمینه ناباروری را ممكن است دارا باشد. بنابراین قبل از ارجاع فرد جهت درمانهای كاملتر، انجام آزمایشهای تعیین وضعیت باروری فرد و در صورت لزوم، ذخیره اسپرم در بانك اسپرم ضروری است. یادآوری این نكته خالی از لطف نیست كه سرطان بیضه از درمان پذیرترین بدخیمیهاست و میزان درمان قطعی آن رابطه مستقیمی با زمان تشخیص آن دارد. بنابراین به هیچ وجه نباید نسبت به علایم و مشكلات بیضه و كیسه بیضه بیتفاوت بود.
درمان تومور یا سرطان بیضه
پژوهشهای علمی برای یافتن راههای بهتر برای درمان بسیاری از سرطان ها ادامه دارد و سمینوماس و تراتوموماس نیز جزو آنهاست. این بدین معنی است که ممکن است همان روز اول که بیمار به پزشک یا درمانگاه مراجعه می کند، و یا پس از انکه پرستاری و رسیدگی به بیمار آغاز شد، از او دعوت می شود تا در تحقیقات پزشکی شرکت نماید. انتخاب روش درمان سرطان بیضه به عوامل مختلفی از جمله نوع تومور، مرحله پیشرفت سرطان وضعیت کلی سلامت بیمار و ترجیح بیمار بستگی دارد. انواع روش های درمانی بیمار عبارتند از :
جراحی
جراحی هایی که برای درمان سرطان بیضه کاربرد دارند عبارتند از :
- جراحی برداشتن بیضه : روشی که با آن می توان سرطان بیضه را درمان کرد و نوع سلول های درون آنرا تشخیص داد، عمل ارکیدکتومی می باشد. این یک عمل جراحی می باشد که بوسیله ی آن و با بیهوشی کامل بیضه بیمار را برمی دارند. برای برداشتن بیضه، یک برس در ناحیه کشاله ران ایجاد می شود و از طریق آن، کل بافت بیضه را جدا می کند. در صورت درخواست بیمار، جراح می تواند یک پروتز حاوی ماده سالین که به شکل بیضه است را جایگزین بیضه قبلی نماید. در مواردی که سرطان بیضه در مراحل اولیه باشد، امکان دارد جراحی بیضه تنها درمان مورد نیاز برای بیمار باشد.
- جراحی برداشتن غدد لنفاوی مجاور : برای برداشتن غدد لنفاوی اطراف شکم و آلت تناسلی، برشی در ناحیه شکم ایجاد می شود. جراح طی این عمل بایستی دقت کافی را به خرج دهد تا آسیبی به عصب های اطراف غدد لنفاوی وارد نشود. اما در مواردی، آسیب دیدن عصب ها، امری اجتناب ناپذیر است. آسیب به عصب ها، ممکن است در عمل انزال اختلال وارد کند اما مشکلی برای نعوظ ایجاد نمی کند.
پرتو درمانی
در این روش، از پرتوهای پرانرژی مانند اشعه X با شدت بالا، برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می شود. برای انجام پرتو درمانی، بیمار روی یک تخت مخصوص می خوابد و سپس دستگاه بزرگی در اطراف او حرکت می کند و اشعه های پر انرژی را به دقت به نواحی مورد نظر می تاباند. در برخی موارد، از پرتو درمانی برای درمان بیمارانی که به سرطان نوع سمینوما مبتلا هستند استفاده می شود. ممکن است بعد از انجام جراحی برداشتن بیضه نیز، پرتو درمانی تجویز شود. عوارض جانبی این روش شامل سرخی و التهاب پوست کشاله ران و شکم، خستگی مفرط، حالت تهوع و … می باشد. همچنین امکان دارد پرتو درمانی باعث کاهش موقتی اسپرم ها شود و به همین دلیل باروری بیمار را تحت تاثیر قرار دهد. قبل از انجام پرتو درمانی، در مورد روش حفظ تعداد اسپرم باید با پزشک مشورت شود.
شیمی درمانی
در شیمی درمانی، از داروهایی برای خذف سلول های سرطانی استفاده می شود. داروهای شیمیایی در بدن بیمار پخش می شود تا تمام سلول های سرطانی که ممکن است از محل اصلی توده گسترش پیدا کرده اند را از بین ببرند. امکان دارد شیمی درمانی به طور مستقل و به عنوان تنها روش درمانی انجام شود و یا ممکن است بعد از جراحی برداشتن غدد لنفاوی انجام شود.
عوارض جانبی شیمی درمانی شامل ریزش مو، خستگی مفرط، حالت تهوع و افزایش خطر ابتلا به عفونت می باشد. داروها و روش های درمانی دیگری برای کاهش بعضی از عوارض عوارض جانبی شیمی درمانی نیز وجود دارد.