درمان سنگ های ادراری توسط دستگاه سنگ شکن

سنگ کلیه یک بیماری نسبتا شایع در تمامی جوامع از جمله جامعه ما است. تا دو دهه قبل تنها درمان سنگ های کلیوی عمل جراحی بود که در آن پهلوی بیمار به اندازه 10 سانتی متر شکافته می شد و سنگ خارج می گردید. از خصوصیات سنگ های ادراری (سنگ کلیه، سنگ حالب، سنگ مثانه) عود آن ها است. بیماری که تحت عمل جراحی قرار گرفته بود ممکن بود که به دنبال عود سنگ مجددا تحت عمل جراحی قرار گیرد و هر بار که عمل تکرار می شد سخت تر و پر عارضه تر بود. اگر بیمار سنگ حالب داشت، عمل جراحی حساس تر بود و به علت قطر اندک حالب، امکان ایجاد تنگی حالب پس از عمل جراحی وجود داشت.

توصیه هایی در رابطه با درمان سنگهاي ادراري توسط دستگاه سنگ شکن

1. تمامي سنگهاي کليوي قابل شکستن با دستگاه سنگ شکن نيستند. ايده آل آن است که اندازه سنگ کوچکتر از 15 ميلي متر (5/1 سانتي متر) باشد. بنابراين افراديکه سنگ کليه دارند نبايند منتظر شوند که اندازه سنگ آنها بيشتر شود. ميزان موفقيت سنگ شکن براي سنگهاي کليوي زير 15 ميلي متر رويهم رفته 85 درصد است.

2. هر قدر اندازه سنگ کليه بزرگتر باشد، قطعات ناشي از شکستن بيشتر شده و درد بيمار بيشتر مي شود. بايد پس از سنگ شکن به بيمار کمک کرد که هم درد وي کمتر شود و هم اينکه قطعات سنگ را بتواند دفع کند.

3. اگر سنگ از کليه خارج شود از شانس موفقيت سنگ شکن کاسته مي شود. هر قدر سنگ در حالب در طول حالب پائين تر بيايد از احتمال موفقيت سنگ شکن کاسته مي شود، طوريکه در حالب تحتاني به کمتر از 50 درصد مي رسد. اگر اندازه سنگ کليه بزرگتر از 6 ميليمتر باشد شانس دفع آن از طريق حالب کمتر مي شود و اينگونه سنگها معمولا نياز به روشهاي تهاجمي همراه با بيهوشي براي خارج کردن پيدا مي کنند.

4. فرديکه سنگ بزرگتر از 5 ميلي متر در داخل کليه دارد، بهتر است آنرا سنگ شکن کند، چون اگر اين سنگ از کليه خارج شود هم بيمار مبتلا به درد شديد مي شود و هم شانس موفقيت سنگ شکن کاهش مي يابد و ممکن است نياز به عمل جراحي پيدا کند. علاوه از آن با گذشت زمان به اندازه سنگ افزوده مي شود. امروزه بسياري از سنگهاي حالب را که نمي توان سنگ شکن کرد، مي توان با سنک شکني درون اندامي درمان نمود ولي آن، هم يک اقدام تهاجمي است و هم نياز به بيهوشي و بستري شدن در بيمارستان دارد و هميشه نيز موفقيت آميز نيست، ضمن اينکه هزينه بيمار افزايش مي يابد.

5. معمولا بيمارانيکه با سنگ کليه به اورژانس يا پزشک مراجعه مي کنند در اورژانس به آنها سرم تزريق شده  يا توصيه مي شود که مايعات زياد استفاده کنند. اگر اين اقدام نسنجيده صورت گيرد، ممکن است براي بيمار مشکل ساز شود. مثلا با تزريق سرم يا مصرف مايعات زياد، سنگي به اندازه يک سانتيمتر از کليه بطرف خارج رانده و در حالب گير مي کند. اين بيماران هم دردشان شديدتر مي شود و هم اينکه سنگ کليه از دسترس سنگ شکن خارج مي گردد. مصرف مايعات در بيماران مبتلا به سنگ ادراري خيلي کمک کننده است ولي اگر نابجا تجويز شود ممکن است مشکل ساز باشد.

6. بعضي از بيماران را نمي توان سنگ شکن کرد، عممده ترين آنها عبارتند از: خانمهاي حامله، و بيمارانيکه از داروهاي ضد انعقادي مثل آسپرين و وارفارين استفاده مي کنند. در خانمهاي حامله بايد در صورت امکان منتظر شد که زايمان انجام شود و در بيمارانيکه داروهاي ضد انعقادي مصرف مي کنند مي توان با مشورت پزشک معالج موقتا دارو را قطع و بيمار را سنگ شکن نمود. تمامي خانمهائيکه در سن حاملگي هستند و داراي سنگ ادراري بوده و قصد حامله شدن دارند، حتما بايد قبل از حامله شدن تکليف سنگ ادراري خود را روشن کنند، و گرنه در حين حاملگي دچار مشکلات عديده خواهند شد.

توصیه های قبل از انجام سنگ شکن 

اولین توصیه ما این است که حداقل از یک هفته قبل مصرف سیگار را کنار بگذارید . سعی کنید ورزش و فعالیت های بدنی را به میزان مناسب در برنامه خود بگنجانید ، چرا که هرچه آمادگی بدنی شما بیشتر باشد دفع سنگ بهتر صورت خواهد گرفت . حتما نام تمام داروهای مصرفی خود را به اطلاع پزشک معالج برسانید. به ویژه داروهایی مثل آسپرین که روی سیستم انعقاد خون اثر می گذارند ، ممکن است لازم شود طی روزهای قبل قطع گردند . طی انجام سنگ شکن هم آرام باشید و اضطراب چندانی به خود وارد نکنید . سعی کنید طی انجام سنگ شکن حرکت نکنید . سعی کنید طی انجام سنگ شکن حرکت نکنید چون برای پزشکی که در حال انجام سنگ شکن است مشکل ساز می شوید .

توصیه های بعد از سنگ شکن

به مقدار زیاد از مایعات استفاده کنید چرا که این کار باعث تسهیل دفع سنگ از بدن شما می شود .

وجود مقدار اندکی از درد و ناراحتی قابل انتظار است و حتی ممکن است در ادرار خود اندکی خون ببنید .

منبع:مرکز درمانی  روزگار نو