دياليز صفاقي، يکي از روش‌هاي درمان در نارسايي کليه است که به دليل تکنيک ساده و بسيار موثر آن، انتخاب اول دياليز در منزل به شما ر مي‌رود. اين روش از دو دهه پيش، رواج فزاينده‌اي يافته که يکي از دلايل اصلي آن، سهولت کاربرد و مناسب بودن و قيمت پايين آن است. از سويي به دليل خاصيت مداوم و پيوسته آن، وضعيت بيوشيمي و حجم مايعات بيمار، ثابت است که همين وضعيت انعطاف‌پذير، آن را به انتخاب اول بيماران تبديل نموده است.
دیالیز صفاقی چگونه کار میکند؟
دردیالیز صفاقی ازصفاق (پرده ای طبیعی که حفره شکم را میپوشاند) استفاده میشود. پرده سوراخهای کوچکی دارد و بعنوان صافی عمل میکند. مواد زائد و مایعات میتوانند از بدن دفع شوند.
مایع دیالیز، ازخلال لوله پلاستیکی نرم وکوچک به نام کاتتر دیالیز صفاقی به حفره صفاق جریان می یابد.
کاتتر با یک جراحی کوچک داخل شکم گذاشته میشود. حدود 15 سانتی متر از این لوله خارج از شکم وزیر لباستان باقی می ماند و وسیله ای برای اتصال کیسه های مایع دیالیز فراهم می آورد.
در دیالیز صفاقی، فرایند دیالیز داخل شکم بیمار با استفاده از غشا طبیعی (صفاق) بعنوان غشا دیالیز انجام میگیرد. مویرگهای صفاق دارای تعداد زیادی منافذ کوچک است. خون از خلال عروق خونی به صفاق جریان یافته و از کنار منافذ عبور می کند بنابراین آب و مواد سمی به آسانی میتوانند از خلال منافذ عبور نمایند. به هنگام دیالیز حفره صفاق بعنوان مخزن مایع دیالیز مورد استفاده قرار می گیرد.
چه کسی می تواند توسط دیالیز صفاقی درمان شود؟
اکثر بیماران مبتلا به نارسایی کلیه می توانند با دیالیز صفاقی درمان شوند. موارد منع پزشکی خاص مانند سابقه جراحی بزرگ شکمی می تواند انجام دیالیز صفاقی را مشکل نماید.
دیالیز صفاقی چگونه بر زندگی شما اثر میگذارد؟
اکثر افراد از قابلیت انعطاف و استقلال که با دیالیز صفاقی دارند، لذت می برند. افراد تحت دیالیز صفاقی میتوانند زندگی طبیعی داشته باشند. تطبیق برنامه درمانی با کار ، مدرسه یا برنامه سفر آسان است زیرا شما شما مسئول درمان خویش هستید.
دسترسی دیالیز صفاقی
پزشک با یک جراحی کوچک لوله پلاستیکی نرمی را به داخل شکم وارد می کند. کاتتر معمولا به سمت کنار پایین شکم قرار داده می شود، کاتتر می تواند به سادگی و راحتی زیر لباس مخفی شود.
کاربردهاي دياليز صفاقي
اهداف دياليز صفاقي، کمک به دفع مواد سمي و زايد متابوليک بدن و برگشت تعادل مايعات و الکتروليت‌هاي بدن به حالت طبيعي خود است. بيماراني که قادر به تحمل همودياليز يا پيوند کليه نمي‌باشند، افرادي که نسبت به تغييرات سريع مايعات و الکتروليت‌ها حساس‌اند، بيماراني که هم‌زمان مبتلا به ديابت يا بيماري قلبي‌عروقي نيز هستند يا کساني که به هر علتي استفاده از هپارين سيستميک در آنها ممنوعيت دارد، بهترين و بيشترين بهره را از دياليز صفاقي خواهند برد. علاوه بر اين براي نگهداشتن ترکيب طبيعي الکتروليت‌هاي خارج سلولي، تجويز دياليز صفاقي مداوم توصيه مي‌شود. از ديگر مزاياي اين روش مي‌توان به
1- جلوگيري از پيدايش اورمي به دليل دست‌يابي به زدودن کافي مواد ازوتمي
2- پيشگيري از افزايش پيشرونده حجم خارج سلولي به وسيله اولترافيلتراسيون کافي صفاقي
3- حفظ عملکرد کليوي باقي مانده
4- جلوگيري از بدتر شدن ساختمان غشاي صفاقي و عملکرد آن.
دياليز صفاقي مداوم، يک روش جايگزين حفظ ارگان محسوب مي‌شود که عملکرد قسمت زنده کليه را به صورت کافي حفظ مي‌کند، اثرات مخرب روش دياليز را به حداقل مي‌رساند و شيوه و کيفيت زندگي بيماران را بهبود مي‌بخشد. راهکارهاي اخير کميته کيفيت و پيامد بيماري‌هاي کليوي حاکي از زدودن کافي اوره، جلوگيري از افزايش حجم و نگهداري از عملکرد باقي‌مانده کليه، به عنوان اهداف اوليه در توصيف اين دياليز مي‌باشد.
از ديگر کاربردهاي اين روش، ميزان بقا، موربيديتي کمتر و بالا بردن کيفيت زندگي است. پيشگيري و درمان کم‌خوني، ناهنجاري‌هاي کلسيم- فسفر، سوءتغذيه و التهاب مزمن، از ديگر موارد مورد نظر است. پشتيباني کافي اقتصادي- اجتماعي بيماران از ديگر مزاياي اين روش مي‌باشد.
منابع: سایت پزشکی، سایت پزشکی بالینی
