[sbu_post_image]
سنگ کليه يک بيماري نسبتا شايع در تمامي جوامع از جمله جامعه ما است. تا دو دهه قبل تنها درمان سنگهاي کليوي عمل جراحي بود که در آن پهلوي بيمار به اندازه 10 سانتيمتر شکافته مي شد و سنگ خارج مي گرديد. از خصوصيات سنگهاي ادراري (سنگ کليه، سنگ حالب، سنگ مثانه) عود آنها است. بيماري که تحت عمل جراحي قرار گرفته بود ممکن بود که بدنبال عود سنگ، مجددا تحت عمل جراحي قرار گيرد و هر بار که عمل تکرار مي شد سخت تر و پر عارضه تر بود. اگر بيمار سنگ حالب داشت، عمل جراحي حساس تر بود و بعلت قطر اندک حالب، امکان ايجاد تنگي حالب پس از عمل جراحي وجود داشت.
يکي از پيشرفتهاي شگرف، ابداع دستگاه سنگ شکني برون اندامي براي درمان سنگهاي ادراري بود. اين دستگاه از خارج از بدن امواج شوکي جهت شکستن سنگ به سنگ مي تاباند، بدين علت اسم آنرا دستگاه سنگ شکن برون اندامي گذاشته اند، که در مقابل دستگاه سنگ شکن درون اندامي است که موضوع فعلي بحث ما نيست. اختراع دستگاه سنگ شکن انقلابي در درمان سنگهاي ادراري ايجاد کرد و جايگزين روش جراحي شد که خيلي پر عارضه بود. دستگاه سنگ شکن در دهه 1980 در کشور آلمان ساخته شد و پس از آن استفاده از آن در دنيا عموميت پيدا کرد. اکنون درمان با سنگ شکن شايعترين روش درمان سنگهاي کليه در سرتاسر دنيا شده است. مراکزي که دو دهه قبل نسبت به تهيه اين دستگاه اقدام کردند، نسل قديمي دستگاه را دارند. نسلهاي جديدتر دستگاه هم موثرتر بوده و هم درد کمتري ايجاد مي کنند. مکانيسم عمل اين دستگاه بر اين استوار است که دستگاه با کمک يک تکنسين، سنگ ادراري را پيدا کرد و امواج شوکي را از خارج از بدن به سنگ شليک مي کند و منجر به خرد شدن سنگ مي گردد. امواج شوکي که به سنگ داده مي شوند داراي شدتهاي مختلف هستند که از ولتاژ پائين شروع شده و رفته رفته ولتاژ افزايش مي يابد تا سنگ خُرد شود. ممکن است براي خُرد شدن سنگ 3000-2000 شوک لازم باشد. اگر جنس سنگ سفت نباشد، به راحتي مي شکند. اگر جنس سنگ خيلي نرم باشد تبديل به پودر مي شود. اگر جنس سنگ سفت باشد، سنگ يا نمي شکند و يا اينکه به قطعات درشت مي شکند. عمل سنگ شکني نيازي به بيهوشي و بستري شدن ندارد و سرپائي انجام مي شود. نسلهاي جديد دستگاه سنگ شکن هم اندازه کوچکتري دارند و هم اينکه سنگ را بطور موثرتري مي شکنند.
درمان سنگهای کلیه با سنگ شکن
هر قدر اندازه سنگ کليه بزرگتر باشد، قطعات ناشي از شکستن بيشتر شده و درد بيمار بيشتر مي شود. بايد پس از سنگ شکن به بيمار کمک کرد که هم درد وي کمتر شود و هم اينکه قطعات سنگ را بتواند دفع کند.
اگر سنگ از کليه خارج شود از شانس موفقيت سنگ شکن کاسته مي شود. هر قدر سنگ در حالب در طول حالب پائين تر بيايد از احتمال موفقيت سنگ شکن کاسته مي شود، طوريکه در حالب تحتاني به کمتر از 50 درصد مي رسد. اگر اندازه سنگ کليه بزرگتر از 6 ميليمتر باشد شانس دفع آن از طريق حالب کمتر مي شود و اينگونه سنگها معمولا نياز به روشهاي تهاجمي همراه با بيهوشي براي خارج کردن پيدا مي کنند.
بعضي از بيماران را نمي توان سنگ شکن کرد، عممده ترين آنها عبارتند از: خانمهاي حامله، و بيمارانيکه از داروهاي ضد انعقادي مثل آسپرين و وارفارين استفاده مي کنند. در خانمهاي حامله بايد در صورت امکان منتظر شد که زايمان انجام شود و در بيمارانيکه داروهاي ضد انعقادي مصرف مي کنند مي توان با مشورت پزشک معالج موقتا دارو را قطع و بيمار را سنگ شکن نمود. تمامي خانمهائيکه در سن حاملگي هستند و داراي سنگ ادراري بوده و قصد حامله شدن دارند، حتما بايد قبل از حامله شدن تکليف سنگ ادراري خود را روشن کنند، و گرنه در حين حاملگي دچار مشکلات عديده خواهند شد.
منبع : بیتوته
