نقش اصلی کلیه ها
یکی از وظایف مهم و اصلی کلیه ها، تنظیم تعادل مایعات و املاح بدن است. برای آنکه عملکرد کلیهها به درستی انجام شود، باید خون کافی وارد آنها شود و به شبکه پیچیده مویرگیشان برسد. کلیهها علاوه بر تنظیم آب و املاح بدن، وظیفه تولید هورمون اصلی خونساز بدن را هم برعهده دارند. یکی دیگر از وظایف کلیه ها، دفع سموم بدن با آب به صورت ادرار است.
پیلونفریت (به انگلیسی: pyelonephritis) عفونت دستگاه توبولوانترستیشیال کلیه را معمولاً تحت عنوان پیلونفریت شناسایی میکنند.در این حالت التهاب باعث در گیری مجاری جمع کننده ادرار و پارانشیم کلیه میشود
سندرم نفروتیک
سندرم نفروتیک ممکن است علاوه بر گلومرولونفریت و دیابت در اثر بعضی بیماری های دیگر، مانند هپاتیتB، آمیلو ئیدوز(نوعی بیماری تجمع غیرطبیعی پروتئن در اعضای مختلف بدن)، در اثر واکنش بدن به بعضی داروها یا مواد شیمیایی و نیز در برخی بیماری های خودایمنی(اتوایمیون) مثل لوپوس نیز انجام شود.
علایم سندرم نفروتیک
*پُف آلود شدن صورت و اطراف چشم ها به ویژه در هنگام صبح، تنگی نفس،بی اشتهاییف کاهش وزن، کف آلود شدن ادرار و کاهش مقدار آن، تورم شکم، علایم سندرم نفروتیک را تشکیل می دهند.* هرچه مقدار دفع پروتئین از طریق ادرار بیشتر شود، وضعیت بیمار بدتر خواهدشد.
در بزرگسالان، برخلاف کودکان، در اکثر موارد بیماری زمینه ای عامل سندرم نفروتیک، یک بیماری کلیوی مانند نفروپاتی مامبرانو یا گلومرولونفریت قطعه ای کانونی(focal segmental ) است و این بیماری ها، علیرغم درمان، باقی می مانند و درنتیجه کلیه ها به تدریج توانایی تصفیه موادزیاد و آب اضافی را ازخون از دست میهند و در صورت ابتلا به نارسایی کلیه، دیالیز یا پیوند کلیه ضرورت می یابد.
برای تشخیص سندرم نفروتیک، اندازه گیری کراتینین و نیتروژن اوره خو(BUN )، اندازه گیری پروتئین خون، آزمایش بررسی ادرار از نظر وجود پروتئین ضروری است.
( با وارد کردن یک نوار شیمیایی مخصوص به داخل ادرار،ازمایش بررسی ادرار از نظر وجود پروتئین انجام می شود و در صورت وجود مقادیر زیاد پروتئین در ادرار، نوار مزبور تغییر رنگ می دهد. ممکن است از ازمایش جمع آوری ادرار 24 ساعته نیز برای تعیین دقیق تر مقدار پروتئین و سایر مواد موجود در ادرار استفاده شود.) ر بعضی موارد باید از نمونه برداری(بیوپسی) کلیه برای تشخیص استفاده کرد.* درمان سندرم نفروتیک، در درجه ی اول در مان بیماری زمینه ای عامل آن است.
به طور کلی افزایش کلسترول خون ثانویه به سندرم نفروتیک باید با داروهای کاهش دهنده ی چربی درمان شود. تورم(اِدِم) ثانویه به احتباس اب و نمک را می توان با استفاده از داروهای مُدرّ و اجتناب از تخلیه حجم داخل عروق کنترل نمود. عوارض وریدی ثانویه وضعیت بیش انعقادی همراه با سندرم نفروتیک با داروهای ضدانعقادی قابل درمان هستند. درمان پروتئینوری(که ثابت شده است می تواند موجب سمیّت کلیوی شود) با استفاده از داروهای بازدارنده سیستم رنین- آنژیوتانسین صورت می گیرد. درموارئ بالا بودن فشارخون، درمان آن با رزیم کم نمک و داروهای ضد فشارخون انجام می شود.
پیشگیری
بیماریهای کلیوی گریبان میلیونها نفر را در سراسر جهان گرفته است. باید بدانید وقتی کلیه آسیب ببیند و از کار بیفتد، ترمیمپذیر نخواهد بود. به همین دلیل تشخیص و درمان زودهنگام هر نوع بیماری و اختلال در عملکرد کلیهها و همچنین بیماریهای زمینهساز مانند دیابت و فشار خون بالا و… از پیشرفت بیماریهای کلیوی و تبدیلشدن آن به نارسایی جدی پیشگیری میکند.
برای تشخیص بیماریهای کلیوی و سنجش سلامت این اعضای حیاتی، آزمایشهای ساده ای مانند آزمایش خون و ادرار کافیست.
فشار خون و سنگ کلیه
سابقه فشار خون بالا یکی از زنگ خطرهای ابتلا به سنگ کلیه است. زنانی که خواهرانشان سابقه سنگ کلیه داشته اند، مردانی که فشار خون بالای کنترل نشده دارند، همگی از گروه های در معرض خطر ابتلا به سنگ کلیه هستند. کودکان معمولا به این بیماری مبتلا نمی شوند مگر این که تغذیه پرچرب داشته یا مقدار لازم آب در طول روز استفاده نکرده باشند. به طور کلی، رژیم مملو از پروتئین های حیوانی، کم فیبر و فاقد مایعات کافی، افراد را بیشتر مستعد سنگ کلیه می کند. در واقع، فقط افرادی که سابقه ژنتیکی یا بیماری خاصی دارند، با مصرف مواد غذایی خاص مانند پروتئین حیوانی بالا، فیبر و مایعات کم دچار این مشکل می شوند.
خواب وبیداری علت سنگ کلیه
خواب وبیداری درساختن سنگ موثرند،مثلا خواب در بین الطلوعین که هواسردومرطوب میباشد سنگ ساز است واز طرفی طبع خواب سرد است به جهت عدم تحرک به خصوص خوابی که شخص قبل از خواب ادرار نکرده باشد،گاهی از جهت ضعف در دافعه بدن رخ میدهد که غالبا این علت به خاطر مصرف مواد شیمیایی در خوراکیها مانند روغن های نباتی ، رنگهای حوراکی و .. رخ میدهد مصرف آبهایی که رسوبات زیادی دارند نیز در ساخته شدن سنگ تأثیر بسزایی دارند از این جهت برای تشخیص درست و ترکیب دقیق تر دارو باید شرایط بیمار هم از نظر شرایط جغرافیایی و هم سن و عادات غذایی بررسی شود.
منبع: کتاب سنگ کلیه