عفونت کلیه ،دیالیز کلیه

[sbu_post_image]

گلومرولونفریت

(به انگلیسی: Glomerulonephritis)‏ نوعی بیماری کلیوی(معمولا هردو کلیه باهم) است که مشخصهٔ آن التهاب گلومرولها، یا رگ‌های خونی کوچک در کلیه‌ها می‌باشد. این حالت ممکن است همراه یا بدون هماچوری(وجود خون در ادرار) و پروتئینوری(وجود پروتئین در ادرار) بوده و یا به عنوان یک سندرم نفروتیک، سندرم نفریتیک، نارسایی حاد یا مزمن کلیوی عارض گردد. تشخیص الگوی گلومرونفریت(GN) مهم است، زیرا نتایج و درمان در انواع مختلف دارای تفاوت خواهدبود. علل اولیه آنهایی هستند که به خود کلیه مربوط هستند، در حالی که علل ثانویه با برخی عفونت‌ها (باکتریایی، ویروسی یا انگلی پاتوژن)، مواد مخدر، اختلالات سیستمیک یا دیابت در ارتباط است.

عوارض عفونت کلیه

عفونت مکرر و شدید کلیه ممکن است منجر به آسیب کلیه و بیماری مزمن کلیه شود. در بعضی موارد، عفونت کلیه می‌تواند وارد جریان خون شود و در فرد شرایط خطرناکی به نام سپسیس ایجاد کند. بنابراین تشخیص به موقع و درمان عفونت کلیه به طور کامل ضروری می‌باشد.
از عوارض دیگر عفونت کلیه تجمع چرک در کلیه و ایجاد آبسه کلیه می‌باشد.

پیلونفریت(pyelonephritis )

پیلونفریت نوعی عفونت کلیوی است که معمولاً در اثر انتقال باکتری ها از مثانه ایجاد می شود. وجود عفونت در مثانه، استفاده از سوند برای تخلیه ادرار از مثانه، استفاده از سیستوسکوپ برای معاینه مثانه و پیشابراه، جراحیدستگاه ادراریف اختلالاتی مانند بزرگشدگی پروستات و سنگ های کلیوی(که موجب جلوگیری از خروج کافی ادرار از مثانه می شوند) ممکن است به پیلونفریت بیانجامد.

علایم پیلونفریت

علایم و نشانه های پیلونفریت عبارتند از: کمردرد،دردپهلو و دردناحیه ی کشاله ران، فوریت و تکرر ادرار، درد و سوزش ادرار، تب، تهوع و استفراغ، وجود چرک و خون در ادرار.

تشخیص پیلونفریت

تشخیص پیلونفریت از طریق تعیین وجود باکتری ها در ادرار و وجود گلبول های سفید خون در ادرارکه در مشاهده با میکروسکوپ به شکل قالب های لوله ای شکل موسوم بهکست(cast) دیده می شوند داده می شود. در صورتی که عفونت به راحتی درمان نشود باید با انجام رادیوگرافی،ناهنجاری های احتمالی کلیه، حالب و مثانه را تشخیص داد.

درمان پیلونفریت

درمان پیلونفریت با آنتی بیوتیک های مناسب انجام می شود و در صورت وجود ناهنجاری های دستگاه ادراری باید از عمل جراحی استفاده نمود.

عفونت کلیوی درمان نشده یا عودکننده می تواند منجر به پیلونفریت مزمن، ایجاد بافت جوشگاهی(اِسکار) در کلیه ها و آسیب دایمی کلیه ها شود.

دستگاه ادراری از کلیه‌ها شروع می‌شود. کلیه ها هم توسط لوله‌هایی که حالب خوانده می‌شوند به مثانه وصل می‌شوند. دستگاه ادراری به پیشابراه ختم می‌شود که لوله کوتاهی است که ادرار را به خارج از بدن می‌برد. وقتی باکتری‌های موجود در روده‌ها، از راه رکتوم به پیشابراه برسند و از آنجا بالا رفته وارد مثانه شوند، عفونت به وجود می‌آید.

دستگاه ادراری از کلیه‌ها شروع می‌شود. کلیه ها هم توسط لوله‌هایی که حالب خوانده می‌شوند به مثانه وصل می‌شوند. دستگاه ادراری به پیشابراه ختم می‌شود که لوله کوتاهی است که ادرار را به خارج از بدن می‌برد. وقتی باکتری‌های موجود در روده‌ها، از راه رکتوم به پیشابراه برسند و از آنجا بالا رفته وارد مثانه شوند، عفونت به وجود می‌آید.

باکتری‌ها می‌توانند مثانه را آلوده کرده و عفونت ایجاد کنند و یا بدون آنکه علامتی ایجاد کنند، در آنجا تکثیر یابند.

در هر یک از این موارد، باکتری‌ها ممکن است از راه حالب بالا رفته و کلیه‌ها را دچار عفونت سازند. عفونت کلیه خطرناک است و ممکن است باعت زایمان زودرس در خانم‌های باردار یا سایر عوارض گردد.

عفونت مثانه در بین خانم‌های 20 تا 50 بیشتر شایع است.

دیالیز کلیه

متاسفانه رعایت نکردن اصول تغذیه مناسب و عدم کنترل قند یا فشارخون یا توجه‌نکردن به علایم تغییر تعداد دفعات ادرار یا حجم ادرار و… به مرور زمان می‌تواند باعث نارسایی کلیه شود. نارسایی کلیه، مرحله نهایی بیماری کلیوی است و هنگامی اتفاق می‌افتد که کلیه‌ها دیگر قادر به انجام کاری که به عهده‌شان است، نیستند. این اتفاق موقعی می‌افتد که 85 تا 90 درصد بافت هردو کلیه از بین رفته باشد. در چنین وضعیتی باید دیالیز انجام شود. عملیات دیالیز جایگزینی برای بسیاری از وظایف و مسوولیت‌های طبیعی کلیه‌ است. این روش درمانی به فرد امکان می‌دهد با اینکه کلیه‌هایش به خوبی کار نمی‌کند، بتواند به حیات خود ادامه دهد. یادمان باشد که دیالیز باعث بهبود بیماری کلیوی نمی‌شود و فقط جایگزینی برای کلیه از دست رفته است.

نقش مهم تغذیه را هرگز نمی‌توان نادیده گرفت. بیماران دیالیزی در مصرف نمک و مایعات باید دقت کنند. مصرف غذاهای حاوی پتاسیم نظیر میوه‌ها، آجیل، شکلات، کمپوت و آبمیوه باید محدود شود. مصرف مکمل‌های ویتامینی و آهن کافی تحت نظارت و به دستور پزشک برای این افراد ضروری است. مصرف سیگار برای همه افراد مضر است اما در بیماران دیالیزی به دلیل احتمال بالای ابتلا به بیماری‌های قلبی – عروقی خطر بیشتری دارد و باید حتما ترک شود. بیماران دیالیزی در معرض سوءتغذیه هستند و بروز سوءتغذیه در این گروه از بیماران باعث کاهش طول عمر می‌شود. مصرف کالری در این بیماران باید در حد کافی باشد. مشاوره با متخصصان تغذیه برای این گروه از بیماران مفید است. دردیالیز صفاقی ازصفاق (پرده ای طبیعی که حفره شکم را میپوشاند) استفاده میشود. پرده سوراخهای کوچکی دارد و بعنوان صافی عمل میکند. مواد زائد و مایعات میتوانند از بدن دفع شوند.

مایع دیالیز، ازخلال لوله پلاستیکی نرم وکوچک به نام کاتتر دیالیز صفاقی به حفره صفاق جریان می یابد.

کاتتر با یک جراحی کوچک داخل شکم گذاشته میشود. حدود 15 سانتی متر از این لوله خارج از شکم وزیر لباستان باقی می ماند و وسیله ای برای اتصال کیسه های مایع دیالیز فراهم می آورد.

در دیالیز صفاقی، فرایند دیالیز داخل شکم بیمار با استفاده از غشا طبیعی (صفاق) بعنوان غشا دیالیز انجام میگیرد. مویرگهای صفاق دارای تعداد زیادی منافذ کوچک است. خون از خلال عروق خونی به صفاق جریان یافته و از کنار منافذ عبور می کند بنابراین آب و مواد سمی به آسانی میتوانند از خلال منافذ عبور نمایند. به هنگام دیالیز حفره صفاق بعنوان مخزن مایع دیالیز مورد استفاده قرار می گیرد.

منبع : متخصص اورولوژی تهران