علايم عفونتهاي ادراري
علايم اين عفونتها 2 دستهاند؛ علايم ناشي از تحريك و التهاب سيستم ادراري كه بر حسب محل عفونت متفاوت است و علايم عموميعفونت در بدن كه شامل بياشتهايي، تهوع، استفراغ و… است. البته علايم در كودكان و بزرگسالان تفاوت دارد ولي علايم مشتركي در عفونتهاي ادراري وجود دارد كه بايد همه افراد به آن آگاهي داشته باشند. سوزش ادرار و تكرر ادرار كه به علت تحريك مثانه در اثر عفونت و التهاب ايجاد ميشود و همچنين تحمل كم مثانه كه در كودكان و گاهي در بزرگسالان ممكن است منجر به بياختياري ادراري شود، يکي از اين علايم است. از علايم ديگر ميتوان به تغيير رنگ ادرار به صورت كدر يا خوني شدن ادرار اشاره کرد كه معمولا بيماران را به وحشت مياندازد. درد پهلوها، اشكال در ادرار كردن و احتباس ادراري را نيز نبايد از قلم انداخت.
در صورتي كه عفونت ادراري فعاليت كليهها را كم كند و اوره خون را بالا ببرد، ممكن است منجر به سقط جنين شود ولي به طور كلي، عفونت كليه (پيلونفريت) در دوران بارداري باعث كاهش وزن جنين ميشود و طبعا نوزادي كه وزنش در موقع تولد از وزن استاندارد كمتر است، در معرض خطر ابتلا به بيماريهاي مختلف قرار ميگيرد. به همين خاطر، ما در زنان باردارِ دچار عفونت ادراري، پس از درمان كامل عفونت، پيشگيري از عفونت را به صورت مصرف دوز پايين آنتيبيوتيك تا آخر زمان بارداري ادامه ميدهيم؛ درحالي كه در عفونتهاي سطحي ادراري در خانمهاي غيرباردار درمان كوتاهمدت 3 تا 5روزه و حتي تجويز يك دوز واحد كافي است. در عين حال، همواره به خانمهاي باردار توصيه ميکنيم که در طول ماههاي بارداري به استخر نروند زيرا احتمال ابتلا به عفونت مجاري ادرار و خطرهاي گفته شده وجود دارد.
محل عفونت ادراری
بیشتر عفونتها به دستگاه ادراری تحتانی محدود میشود. عفونت پیشابراه اوتریت، عفونت مثانه سیستیت و عفونت کلیه پیلونفریت نام دارد. در عفونت دستگاه ادراری تحتانی دو عضو یعنی پیشابراه و مثانه درگیرند که گاه کلیهها نیز درگیر میشوند. اگر درمان مناسب انجام نشود باکتریها به نقاط فوقانی دستگاه ادراری تجاوز میکنند.
تشخیص عفونت دستگاه ادراری
تشخیص عفونت دستگاه ادراری با آزمایش ادرار، کشت ادرارف رادیوگرافی، سونوگرافی، یا سی تی اسکن برای مشاهده مثانه یا کلیه ها و سیستوسکوپی( مشاهده پیشابراه و مثانه به وسیله دستگاهی موسوم به سیستوسکوپ) صورت می گیرد.* درمان عفونت دستگاه ادراری با آنتی بیوتیک مناسب انجام می شود. در عفونت های ساده معمولاً 3 روز درمان و در عفونت های جدی تر 7 تا 10 روز درمان با آنتی بیوتیک ضروری است.* گاهی عفونت های ادراری علی رغم درمان صحیح و کامل عود می کنند. حدود یک پنجم زنان مبتلا به عفونت دستگاه ادراری دوباره دچار عفونت مزبور می شوند. بعضی از خانم ها هرسال 3 بار یا بیشتر مبتلا به عفونت دستگاه ادراری می شوند. آقایان نیز به عفونت های عودکننده ادراری دچار می شوند. در افراد مبتلا به دیابت یا مشکل دفع ادرار نیز عفونت عودکننده ادراری روی میدهد.
نکته: در صورتی که مبتلا به عفونت ادراری عود کننده هستیدف به پزشک مراجعه نماییدتا با استفاده
عفونت مثانه در بین خانمهای 20 تا 50 بیشتر شایع است.
حفظ سلامت کلیهها
یکی از ارکان حفظ سلامت انسان، محافظت از کلیه ها در برابر آسیبهاست. بیماریهای کلیوی در مراحل اولیه کاملا بیعلامت هستند، بنابراین تنها راه اطلاع از بیماریهای کلیوی در این مراحل ابتدایی، انجام آزمایشهای مربوطه است. برخی علایم ممکن است نشاندهنده ابتلا به بیماری کلیوی باشند که در صورت وجود هر یک از آنها حتما باید به پزشک مراجعه کرد تا آزمایش لازم را درخواست کند. این آزمایشها روی نمونه خون و ادرار انجام میشوند و گاهی برای اطمینان از نتایج آنها باید بیش از یک بار انجام شوند.
پیشگیری از آسیب کلیوی
برای پیشگیری از این مساله با هر روشی که امکان پذیر باشد باید فشارخون را کنترل کرد. پرفشاری مزمن خون یکی از شایعترین علل نارسایی کلیه در مردان و زنان است. اگر فردی سیگاری است، باید آن را ترک کند. مصرف سیگار علاوه بر خطرهای دیگری که برای سلامت دارد، خطر نارسایی کلیه را هم افزایش میدهد. با ترک سیگار، فشارخون هم کاهش خواهد یافت و این مساله خود عامل مهم دیگری در کاهش خطر نارسایی کلیه است. پرهیز از مصرف بیرویه داروها و نوشیدن آب به اندازه کافی، از عوامل دیگر موثر در کاهش آسیب به کلیهها هستند.
متاسفانه رعایت نکردن اصول تغذیه مناسب و عدم کنترل قند یا فشارخون یا توجهنکردن به علایم تغییر تعداد دفعات ادرار یا حجم ادرار و… به مرور زمان میتواند باعث نارسایی کلیه شود. نارسایی کلیه، مرحله نهایی بیماری کلیوی است و هنگامی اتفاق میافتد که کلیهها دیگر قادر به انجام کاری که به عهدهشان است، نیستند. این اتفاق موقعی میافتد که 85 تا 90 درصد بافت هردو کلیه از بین رفته باشد. در چنین وضعیتی باید دیالیز انجام شود. عملیات دیالیز جایگزینی برای بسیاری از وظایف و مسوولیتهای طبیعی کلیه است. این روش درمانی به فرد امکان میدهد با اینکه کلیههایش به خوبی کار نمیکند، بتواند به حیات خود ادامه دهد. یادمان باشد که دیالیز باعث بهبود بیماری کلیوی نمیشود و فقط جایگزینی برای کلیه از دست رفته است.
منبع : متخصص اورولوژی تهران