[sbu_post_image]
علت آسیب به کلیه
شایعترین علل ابتلا به بیماری‌های کلیه در دنیا، دیابت و پرفشاری خون هستند. حدود 70 درصد تمام موارد نارسایی کلیه از این دو علت ناشی می‌شوند. نوع تغذیه و کنترل فشار خون در بیماران مبتلا به پرفشاری خون و دیابت، در پیشگیری از آسیب به کلیه موثر است. برخی علل بیماری‌های کلیوی ناشناخته‌اند. عوارض دارویی و سنگ‌های کلیه از دیگر علل آسیب کلیه‌ها هستند. متاسفانه مصرف خودسرانه برخی داروها مانند داروهای مسکن و آنتی‌بیوتیک‌ها هم می‌تواند به کلیه‌ها آسیب برساند.
در صورتی که کسی به بیماری قند (دیابت) یا پرفشاری خون یا چاقی دچار باشد، در یک یا چند نفر از اعضای خانواده‌اش بیماری کلیوی وجود داشته باشد، سیگار مصرف کند یا سنش بالاتر از 50 سال باشد، بیش از سایرین درمعرض خطر است.
بیماری کلیه
شایعترین علائم هشداردهنده بیماری‌های كلیوی و دستگاه ادراری شامل فشار خون بالا، مشاهده خون با پروتئین در ادرار، وجود كراتینین خون بالاتر از حد تعیین شده در زنان و مردان، تكرر ادرار به ویژه در شب، مشكل در ادرار كردن یا ادرار درد آور و تورم در چشم ها و تورم دستها و پاها به ویژه در كودكان هستند. در مراحل اولیه بیماری ممكن است هیچ گونه علامتی دیده نشود. با گذشت زمان توانایی بدن در دفع مواد زائد كمتر خواهد شد لذا ممكن است بیمار متوجه ادم و ورم در دستها و پاها شود. احتمالا احساس نفس‌های كوتاه و یا كاهش انرژی خواهد كرد. اما جای نگرانی نیست؛ زیرا به محض آن كه بیمار به کمک پزشك اقدام به درمان كند، احساس بهتری خواهد یافت، اما ممكن است بیماری كلیههنوز در حال پیشرفت كردن باشد و در صورتی كه تحت درمان قرار نگرفته و پیشرفت كند هر دو كلیه از كار خواهند افتاد.
پیشگیری از مشکلات کلیه
برخی اصول بسیار ساده به حفظ سلامت کلیه ها کمک می‌کنند. «باید متناسب با نیازتان آب کافی بنوشید (حداقل یک لیتر در روز) و این میزان را برای راحت تر شدن کار کلیه ها به چند مرحله تقسیم کنید. مراقب باشید تا تغذیه ای متعادل داشته باشید تا از افزایش وزن و بالارفتن کلسترول جلوگیری شود.
زیاد نمک استفاده نکنید زیرا مصرف زیاد نمک باعث پرفشاری خون می‌شود.» از هر گونه خوددرمانی بپرهیزید. در واقع، مسکن های غیراستروئیدی که شامل آسپرین هم می‌شوند، می‌توانند کلیه ها را سمی کنند. این مورد دربارۀ مسکن هایی مانند پاراستامول، اگر به میزان زیاد و به مدت طولانی مصرف شوند، نیز صدق می‌‌کند. در رابطه با مصرف بیش از حد مسهل ها یا مدررها و مصرف محصولاتی که ترکیبات آنها برای تان شناخته شده نیست مانند برخی گیاهان چینی، مراقب باشید. در پایان، حواس تان به رژیم های غذایی پرپروتئین هم باشد، این دسته از خوراکی ها، کلیه ها را خسته می‌کنند!»
کلیه ها گران بها هستند، به خاطر آنها تغذیۀ مناسبی داشته باشیم
استفاده طولانی مدت از مسکن ها در دوزهای مصرفی بالا به ساختار و لایه های کلیه صدمه میزند. تقریبا تمامی مسکن‌ها خون رسانی به کلیه را کند می‌کنند و همین موضوع سبب می‌شود تا کلیه‌ها بعد از مدتی آسیب جدی ببیند. تقریبا ۱ تا ۳ درصد افرادی که به آسیب‌های شدید کلیوی دچار هستند، بر اثر مصرف بیش از حد مسکن برای مدت طولانی به بیماری‌های کلیوی مبتلا شده‌اند.
علت سنگ ادراری
با وجودی که سال هاست این بیماری شناخته شده و در زمینه ی تشخیص و درمان آن پیشرفت های زیادی حاصل شده است ولی هنوز علت تشکیل سنگ به طور دقیق معلوم نیست. همانگونه که در ابتدا گفته شد وظیفه ی اصلی کلیه از یک طرف تنظیم آب بدن و از طرف دیگر دفع مواد زاید از راه ادرار می باشد. اغلب مواد زائد حلالیت کمی در ادرار دارند و چنانچه مقدار آن ها بیشتر از حد معمول باشد یا میزان آب ادرار که حلال این مواد است، کم باشد و یا زمینه ای مستعد مثل هسته ی مرکزی در ادرار پدید آید، مواد زائد به صورت بلور یا کریستال رسوب کرده و با رشد و تجمع این کریستال ها سنگ تشکیل می شود. به عبارت دیگر زمانی که ادرار به علت بیش از حد بودن دفع آب بدن و یا نیاز شدید بدن به حفظ آب، از مواد نامحلول فوق اشباع شود، بلورها تشکیل می شوند و با رشد و تجمع بیشتر این بلورها، سنگ ها ساخته می شوند.
گلومرول
گلومرول ها و لوله های کلیوی ، خون را تحت فشار بالا تصفیه می کنند؛ اوره، املاح و سایر مواد زاید محلول را از پلاسمای خون برمی دارند و محلول خالص و تصفیه شده را به خون بازمی گردانند.*روزانه بیش از 1180 لیتر خون از دو کلیه عبور می کند. ورود خون به کلیه به وسیله ی سرخرگ کلیوی و خروج آن از کلیه، به وسیله ی سیاهرگ کلیوی انجام می شود. تمام خون بدن، در هر ساعت حدود 20 بار از کلیه ها عبور می کند ولی فقط حدود حجم خون از نفرون ها خارج می شود. کلیه ها آب را به صورت ادرار برمی دارند و آب تصفیه شده را به پلاسمای خون بازمی گردانند و از این طریق به حفظ تعادل آب بدن کمک می کنند.
بعضی هورمون ها، به ویژه هورمون ضد ادراری(antidiuretic hormone ) تولیدشده به وسیله ی غده هیپوفیز، عملکرد کلیه ها را در تنظیم تعادل آب و الکترولیت بدن را کنترل می کنند.
علایم شایع گلومرولونفریت
گلومرلونفریت خفیف هیچ علامتی ایجاد نمی‌كند و تشخیص آن تنها با آزمایش ادرار میسر می‌شود. گلومرولونفریت شدید علایم زیر را ایجاد می‌كند:
۱. ادرار تیره یا كمی قرمز
۲. احساس كسالت
۳. خواب‌آلودگی
۴. تهوع یا استفراغ
۵. سردرد
۶. گاهی تب
۷. بی‌اشتهایی
۸. كاهش ادرار
۹. تنگی نفس
۱۰. بالارفتن فشار خون
۱۱. وجود پروتئین در ادرار
۱۲. اختلال بینایی (به علت بالا بودن فشار خون)
۱۳. جمع‌شدن مایع در بدن، خصوصاً پف كردن چشم‌ها و ورم مچ پا
منبع : متخصص سنگ کلیه
