[sbu_post_image]
علایم بیماری های کلیه
مهم ترین علامت سندرم آسیب حاد کلیه کاهش سریع و ناگهانی عملکرد دفع از طریق کلیه هاست. اگر کارکرد کلیه ظرف 48 ساعت کاهش چشمگیری پیدا کند، فرد به این نوع عارضه مبتلا شده است. این بیماری در اصل از دو طریق قابل تشخیص است.
یکی این که میزان انباشت محصولات نهایی سوخت و ساز نیتروژن (یعنی اوره و کراتنین) در خون افزایش و دیگر این که میزان خروج و دفع ادرار به میزان قابل توجهی کاهش یابد. گاهی هم هر دو علامت در بیمار بروز می کند.
بیشترین مناطق بروز AKI کشورهای درحال توسعه است. از آنجا که این طیف بیماری ها براساس تعریف جدیدی ارائه شده اند، هنوز آمارهای دقیقی از آنها در بسیاری از کشورهای جهان وجود ندارد. به همین دلیل نمی توان برآورد دقیقی از وضع آنها در چنین کشورهایی ارائه کرد.
با این حال مطابق تخمین منابع رسمی جهانی مانند فدراسیون بین المللی بنیادهای کلیه (IFKF) در این کشورها کودکان، نوجوانان و جوانان در معرض خطر ویژه این بیماری ها قرار دارند؛ زیرا این مشکل بکرات در نتیجه التهاب معده و روده، مسمومیت، مالاریا یا سایر بیماری های عفونی مسری در چنین کشورهایی بروز کرده است.
بعلاوه قربانیان بلایای طبیعی مانند زلزله نیز در چنین کشورهایی اغلب بر اثر آسیب های حاد کلیوی (AKI) جان خود را از دست می دهند.
شدر ابتدای بیماری های کلیوی، اغلب علائم خاصی وجود ندارد. «نارسایی کلیوی کم کم با خستگی بیش از حد بر اثر انجام یک کار، از دست دادن اشتها و نیاز به دفع ادرار به دفعات هنگام شب، احساس میشود.» به طور کلی عدم کارکرد کلیه ها، در موارد پرفشاری خون، یا بعد از آزمایش ادرار کشف میشود. با پیشرفت درجه و شدت نارسایی کلیوی، پزشکان بر روی آزمایش خون حساب میکنند. اصلی ترین فاکتور کراتینین است، یعنی میزان کراتینین در خون سنجیده میشود.
کراتنین از نابودی طبیعی سلول های ماهیچه ای در بدن تولید میشود. اگر کلیه ها درست کار نکنند، میزان کراتنین خون افزایش مییابد.»
دارو و نارسايي كليه
مصرف دارو در دو حالت عوارض به همراه دارد؛ نخست آن كه باعث نارسايي حاد كليه ميشود. در اين حالت ايجاد نفرتيك يا التهاب سلولهاي بينابيني باعث نارسايي حاد كليه ميشود. اين عارضه با مصرف دارو و درمانهاي نگهدارنده قابل برگشت است. همچنين مصرف برخي داروها در درازمدت باعث ميشود كليهها كاركرد خود را از دست بدهند و به نارسايي برسند. مشهورترين اين داروها، داروهاي ضددرد است. بنابراين توصيه ميشود از مصرف خودسرانه اين داروها جدا خودداري كنيد.
تشخیص بيماري نارسایی کلیه
كمخوني از علائم اوليه و شايع نارسايي كليه است. معمولا اين بيماران دچار درد نميشوند و پس از مراجعه به آزمايشگاه و انجام آزمايش، متوجه بيماري ميشوند. اگر فردي متوجه بيمارياش نشود و در موارد شديد به پزشك مراجعه كند، دچار علائم نارسايي مزمن كليه مانند كاهش وزن، ورم دست و پا، بياشتهايي، خستگي مفرط و ساطع شدن بوي بددهان خواهد شد. اكثر بيماراني كه مبتلا به نارسايي كليه هستند، احساس خارش آزاردهندهاي را در بعضي مراحل پيشرفت بيماري تجربه ميكنند. خونريزيهاي كوچك روي پوست يا تيره شدن رنگ ناخنها و پوست از ديگر علائم ديررس اين بيماري است و بايد فرد تحت دياليز قرار بگيرد.
گلومرول
گلومرول ها و لوله های کلیوی ، خون را تحت فشار بالا تصفیه می کنند؛ اوره، املاح و سایر مواد زاید محلول را از پلاسمای خون برمی دارند و محلول خالص و تصفیه شده را به خون بازمی گردانند.*روزانه بیش از 1180 لیتر خون از دو کلیه عبور می کند. ورود خون به کلیه به وسیله ی سرخرگ کلیوی و خروج آن از کلیه، به وسیله ی سیاهرگ کلیوی انجام می شود. تمام خون بدن، در هر ساعت حدود 20 بار از کلیه ها عبور می کند ولی فقط حدود حجم خون از نفرون ها خارج می شود. کلیه ها آب را به صورت ادرار برمی دارند و آب تصفیه شده را به پلاسمای خون بازمی گردانند و از این طریق به حفظ تعادل آب بدن کمک می کنند.
بعضی هورمون ها، به ویژه هورمون ضد ادراری(antidiuretic hormone ) تولیدشده به وسیله ی غده هیپوفیز، عملکرد کلیه ها را در تنظیم تعادل آب و الکترولیت بدن را کنترل می کنند.
علایم شایع گلومرولونفریت
گلومرلونفریت خفیف هیچ علامتی ایجاد نمیكند و تشخیص آن تنها با آزمایش ادرار میسر میشود. گلومرولونفریت شدید علایم زیر را ایجاد میكند:
۱. ادرار تیره یا كمی قرمز
۲. احساس كسالت
۳. خوابآلودگی
۴. تهوع یا استفراغ
۵. سردرد
۶. گاهی تب
۷. بیاشتهایی
۸. كاهش ادرار
۹. تنگی نفس
۱۰. بالارفتن فشار خون
۱۱. وجود پروتئین در ادرار
۱۲. اختلال بینایی (به علت بالا بودن فشار خون)
۱۳. جمعشدن مایع در بدن، خصوصاً پف كردن چشمها و ورم مچ پا
منبع : متخصص اورولوژی تهران