[sbu_post_image]
علت تشکیل سنگ های کلیه
سنگ های کلیه به علت تغییر در موازنه طبیعی آب، املاح، مواد معدنی و سایر مواد موجود در ادرار، تشکیل می شوند. اسید اوریک و اسید آمینه سیستئین از ترکیبات شیمیایی دیگری هستند که می توانند باعث تشکیل سنگ در دستگاه ادراری شوند. کم شدن آب بدن در هنگام کاهش دریافت آن و نیز ورزش کردن شدید بدون جایگزین شدن آب به مقدار کافی، خطر ایجاد سنگ های کلیه را افزایش می دهد. در برخی افراد، احتمال تشکیل سنگ کلیه به علت ابتلا به یک بیماری خاص یا داشتن سابقه خانوادگی بیشتر است. استعداد تشکیل سنگ های کلیه ممکن است ارثی باشد. اگر سابقه خانوادگی ابتلا به سنگ کلیه را دارید، شما هم ممکن است مبتلا شوید.
فعالیت و سنگ های ادراری
نقش فعالیت های بدنی و تمرینات ورزشی در بیماری سنگ های ادراری چیست؟ ورزش سنگین سبب تعریق فراوان شده و باعث کم شدن مایعات بدن می شود و به این طریق می تواند سیر سنگ سازی را تسریع کند (مگر این که آب فراوان نوشیده شود). ولی فعالیت های بدنی عادی و ورزش های سبک مانند طناب زدن، دوچرخه سواری و پیاده روی و قدم زدن به علت ایجاد تحرک مناسب در فرد، روند ساخته شدن سنگ را کندتر نموده و حرکت سنگ موجود و دفع آن را تسریع می سازند.
درمان سنگهای کلیه
کرفس غذای با ارزشی برای بیمارانی است که مستعد تشکیل سنگ کلیه یا کیسه صفرا هستند. مصرف مداوم آن از تشکیل سنگ پیشگیری میکند.
محققین همچنین موفقیتهایی را در اثزات درمانی ویتامین B6 یا پیریدوکسین در درمان سنگهای کلیه نشان دادند و استفاده از این ماده به دنبال درمان ذکرشده باعث درمان دایمی بیمار می شود.
بیماران باید یک رژیم کم پروتئین دریافت کنند، محدودیت پرونئین 1 گرم به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن می باشد. بیماران محدودیتی در استفاده از مایعات ندارند و باید روزانه سه لیتر یا بیشتر مایعت بنوشند و مصرف این مقدار برای جلوگیری از تشکیل ادرار غلیظ که سطح ته نشین نمک بالایی دارد ضروری و حیاتی است.
استفاده از کمپرس گرم در پشت ( ناحیه کلیه) به تسکین درد کمک خواهد کرد .
عمده مبتلایان به سنگهای کلیه را میتوان با یک رژیم غذایی مناسب با موفقیت درمان کرد. این دستورات تغذیه ای از بازگشت مجدد علائم جلوگیری می کنند. تنها تعداد کمی از موارد نیاز به جراحی دارند.
بیماران باید از مصرف غذاهایی که باعث تحریک کلیه ها می شود بپرهیزند تا حالت اسیدی یا قلیایی ادرار کنترل شود و جذب مایعات بصورت کافی صورت بگیرد و از غلیظ شدن ادرار پیشگیری شود.
غذاهای محرک کلیه ها شامل این مواد هستند : مشروبات الکلی ، ادویه جات ، ترشیجات سرکه ، بعضی از سبزیجات خاص مثل خیار ، تربچه ، گوجه فرنگی ، اسفناج ، ریواس ، شاهی و انواعی که دارای بوی زیاد هستند مثل مارچوبه ، پیاز ، باقلا ، کلم و گل کلم ، گوشت و آبگوشت ها و نوشیدنی هایی که دارای گاز دی اکسید کربن هستند.
در سنگهای فسفات کلسیمی ، ترشح زیاد هورمون پاراتیروئید باعث از دست رفتن کلسیم استخوانها می شود و در نتیجه سطح کلسیم در خون بالا می رود که این کلسیم اضافی از طریق ادرار دفع می شود. جذب بالا و غیر طبیعی شیر ، موادقلیایی یا ویتامین D نیز می تواند باعث تشکیل سنگهای فسفات کلسیمی شود.
برای کنترل تشکیل سنگهای فسفات کلیبمی ، باید میزان کلسیم و فسفر رژیم غذایی بطور متعادلی کاهش یابد. جذب کلسیم و فسفات باید به کمترین حد ممکن برسد. در حدی که فقط برای حفظ کفایت تغذیه ایی مورد استفاده قرار بگیرد.
سطح نگهدارنده کلسیم 680 میلی گرم است و سطح نگهدارنده فسفات 1000 میلی گرم است. در این رژیم غذایی شیر منبع اصلی کلسیم است و کشک ، پنیر ، عدس و بادام زمینی به عنوان منابع اصلی فسفات هستند. غذاها نباید شامل مواد غذایی زبر باشند : آرد گندم ، نخود ، نخودفرنگی ، لوبیا سویا ، اسفناج ، شلغم ، هویج ، بادام ، و نارگیل.
عمل جراحی سنگ کلیه
خارج کردن سنگ کلیه با استفاده از عمل جراحی در موارد شکست سایر روش های درمانی ضرورت می یابد. در صورت بروز انسداد ادرار،عفونت ادراری، آسیب دیدگی کلیه، بزرگ تر شدن سنگ در رادیوگرافی و عدم دفع سنگ پس از مدت معمول و ایجاد درد دائمی می توان از عمل جراحی استفاده کرد. امروزه عمل جراحی کلیه بسیار پیشرفت کرده است و در بسیاری از موارد انجام جراحی بزرگ ضرورت پیدا نمی کند.* سنگ شکنی(لیتوتریپسیLithotripsy ) که اسم علمی آن(extracorporeal shockwave lithotripsy-ESL ) به معنی «سنگ شکنی با امواج شوک خارج بدنی» است رایج ترین روش درمان سنگ های کلیوی به شمار می آید.
در این روش، امواج شوک ایجاد شده در خارج از بدن از طریق پوست و بافت ها عبور میکنند و پس از برخورد با سنگ کلیه آن را خرد می نمایند و سنگ ها را به شکل شن هایی درمی آورند که به آسانی از طریق ادرار دفع می شوند. امروزه از انواع دستگاه سنگ شکن استفاده می شود. یکی از انواع سنگ شکنی با دستگاهی انجام می شود که در آن بیمار در یک وان آب می خوابد و امواج شوک تولیدشده به وسیله دستگاه از طریق آب به بدن بیمار انتقال می یابند.
نوع دیگر سنگ شکنی با دستگاهی صورت می گیرد که بالشتک نرمی دارد که بیمار بر روی آن دراز می کشد. در اکثر این دستگاه ها از اشعه X یا سونوگرافی برای کمک به تعیین محل دقیق سنگ استفاده می شود. اغلب موارد سنگ شکنی به بی حسی نیاز دارند. سنگ شکنی غالباً به صورت سرپایی انجام می شود و اکثر بیماران می توانند پس از چند روز به فعالیت های عادی خود بازگردند.* عوارض سنگ شکنی کلیه عبارتند از: خونی شدن ادرارکه تا چند روز پس از سنگ شکنی ادامه می یابد، کبودی و ناراحتی خفیف در ناحیه پشت یا شکم که در اثر امواج شوک ایجاد می شود، ناراحتی ناشی از عبور ذرات خردشده ی سنگ که در مورد اخیر ممکن است انجام درمان های اضافی ضرورت پیدا کند.
منبع : متخصص سنگ کلیه