[sbu_post_image]
علائم عفونت ادراری
در زناني که به خاطر عفونت و التهاب مجراي ادرار سوزش دارند، علائم خفيف تراست و به تدريج خود را نشان مي دهد. اين نشانه ها ممکن است با ترشح يا خونريزي غير طبيعي از واژن که ناشي از التهاب همزمان دهانه رحم(سيستيت)است، همراه باشند. ممکن است بيمار به تازگي ازدواج کرده باشد و از درد شکم شکايت کند. گاهي اوقات پزشک متخصص هنگام معاينه بيمار مشاهده مي کند که دهانه رحم ترشحات چرکي دارد يا ضايعات تبخال تناسلي وجود دارند.
عفونت ادراری بر اثر ورود باکتری به محیط مثانه رخ میدهد. این باکتریها با ورود به مجرای ادراری و مثانه، به جداره آن حمله میکنند و باعث قرمزی، التهاب و واکنش در دستگاه ادراری تحتانی میشوند. اولین واکنش التهابی، تکرر ادرار و سوزش است.
البته در دستگاه ادراری بعضی بیماران باکتری وجود دارد، ولی اصلا علائم واضحی ندارند و به طور اتفاقی و در آزمایشهای کلینیکی شاهد بالا رفتن باکتری در اوره هستیم، اما علائم به تکرر ادرار و سوزش ختم نمیشود، بلکه با رشد سریع باکتریها، درد زیر شکم یا پهلوها، دفع قطرهقطره ادرار، احساس پر بودن مثانه، بوی بد ادرار، خون در مثانه یا تیرهشدن رنگ ادرار نیز به دیگر نشانهها اضافه خواهد شد.
وجود خون در ادرار فقط به دلیل عفونتهای ادراری است یا میتواند عامل دیگری داشته باشد؟
خون در ادرار را باید جدی گرفت. این علامت، نشانه آن است که مخاط دستگاه ادراری در حال خونریزی است و جداره عروق ظریف آسیب دیدهاند، اما رنگ و نوع خونریزی نیز میتواند نشان دهد محل خونریزی کجا بوده است.
اگر خونریزی از قسمت فوقانی باشد خونریزی پررنگ خواهد بود. این نوع خونریزیها ممکن است به دلیل وجود سنگ کلیه باشد، ولی در این موارد هیچگاه خونریزی لختهای نخواهیم دید. عفونتهای داخل مثانه و پیشابراه یا وجود تومور در دستگاه ادراری تحتانی، موجب خــونریــزی لختــهای به رنـگ روشن مـیشود.
خونـــریزی همیشــه با چشم مسلح قابـل رویت نیسـت و گاهی فقط در آزمایش ادراری و زیر میکروسکوپ دیده میشود. خونریزی میتواند به دلایل دیگری از جمله بالا بودن کلسیم در ادرار، اسیداوریک زیاد و کریستال اوری باشد.
بیشتر عفونتها به دستگاه ادراری تحتانی محدود میشود. عفونت پیشابراه اوتریت، عفونت مثانه سیستیت و عفونت کلیه پیلونفریت نام دارد. در عفونت دستگاه ادراری تحتانی دو عضو یعنی پیشابراه و مثانه درگیرند که گاه کلیهها نیز درگیر میشوند. اگر درمان مناسب انجام نشود باکتریها به نقاط فوقانی دستگاه ادراری تجاوز میکنند.
علت عفونتهای ادراری
همیشه باید به دنبال علت باشیم تا بتوانیم عامل به وجود آورنده عفونت را از بین ببریم.
در بررسیهای به عمل آمده برخی خانمهای متاهل که دچار عفونتهای مکرر ادراری هم هستند، متوجه میشویم نوعی از روش پیشگیری (مانند دافراگم) استفاده میکنند که باعث آلودگی واژن و بر هم زدن فلور طبیعی آن میشود و میکروب را از واژن به پیشابراه انتقال میدهد.
با پیشنهاد نوع دیگری از وسایل ضدبارداری مشکل براحتی برطرف خواهد شد یا کودکان پسری که یک بار دچار عفونت ادراری میشوند و نقص مادرزادی مجاری ادراری دارند، با اصلاح و جراحی مجرا مشکل برطرف خواهد شد. مورد بعدی، خانمهای یائسه هستند. این گروه از زنان هم به علت قطع هورمونهای زنانه و خشکی واژن مرتب دچار عفونت ادراری میشوند. با دادن یک ژل مناسب هورمونی و مرطوب کردن ناحیه واژن احتمال عود از بین میرود و در مردان میانسال و مبتلا به بزرگی پروستات نیز داروهایی داده میشود تا احتمال عود عفونت ادراری کاهش یابد.
تشخیص عفونت ادراری
آزمايش کامل ادرار، وجود چرک را در ادرار نشان مي دهد؛ ولي خون به ندرت مشاهده مي شود. غير از عواملي که گفته شد، عوامل ديگري هم مي توانند موجب التهاب و عفونت واژن شوند که در اين حالت بيمار از سوزش ادرار به همراه خارش و درد هنگام رابطه جنسي شکايت مي کند. معمولاً چنين بيماراني دچار تکرار ادرار يا احساس شديد و فوري براي ادرار کردن نمي شوند. چرک يا خون هم در ادرار وجود ندارد.
ساده ترين و معمول ترين روش تشخيص اين عارضه، آزمايش کامل ادراراست. اگر با آزمايش ادرار معلوم شود که چرک در ادرار وجود دارد، به احتمال قريب به يقين علت بروز اين علائم ناراحت کننده التهاب مثانه است. کشت ادرار ضروري نيست و پزشک داروهاي ضد ميکروبي براي بيمار تجويز مي کند که دوره مصرف کامل آنها کوتاه است؛ ولي اگر علائم همچنان برجا بمانند يا عود کنند، لازم است بيمار دوباره ويزيت شود و در اين حالت انجام کشت ادرار ضروري است.
درمان عفونت ادراری
درمان عفونتهای ادراری به صورت دارویی است. بیشتر مواقع با یک دوره کوتاه درمانی مشکل بیمار برطرف میشود. ولی در موارد عودکننده که دلیل مشخصی هم برای عود پیدا نمیکنیم، به درمان آنتیبیوتیک طولانیمدت نیاز است. گاه لازم میشود تا یک ماه،شش ماه یا حتی دو سال درمان ادامه یابد. حتی گاهی نیز درمان آنتیبیوتیک آنقدر ادامه مییابد که بیماری به درمان مقاوم میشود. در این حالت لازم است داروها تغییر کند.
عفونتهای ادراری به درمان نیاز دارد، ولی هر بیمار باید مواردی را رعایت کند؛ یعنی مصرف مایعات روزانه را بالا ببرد. بهتر است این مقدار شش تا هشت لیوان باشد. عصاره زغال اخته مانع پیوستن باکتریها به دیواره مثانه میشود و اگر به طور مکرر مصرف شود، احتمال عود را کاهش خواهد داد.
البته این عصارهها به صورت قرصهای خوراکی در داروخانهها وجود دارند. بسیاری از بیماران برای رهایی از عود مکرر ممکن است با مواد ضدعفونیکننده مجاری را شستوشو دهند که این کار به هیچ وجه توصیه نمیشود، زیرا ممکن است باعث تحریک بشود. بنابراین توصیه میکنیم همه کسانی که مبتلا به هر نوع عفونت ادراری هستند چه ساده و چه عودکننده به پزشک مراجعه کنند تا درمان مناسبی برایشان اتخاذ شود.
منبع : پزشک عفونت ادراری تهران