[sbu_post_image]
علت ادرار خونی
با اولين نوبت آزمايش که خون در ادرار را نشان دهد هيچ وقت نبايد مارک خون در ادرار يا هماچوري را زد، حتماً بايد 2 تا آزمايش بخواهيم و فاصله بين دو آزمايش بايد حداقل يک تا 2 ماه باشد.
در نتيجه اينکه به بيمار توصيه نمي‌کنيم اگر با اولين آزمايش آن را غير طبيعي ديد به فاصله کوتاهي آزمايش دوم را انجام دهد. اگر 2 نوبت خون در ادرار باشد و هيچ علائم همراهي نداشته باشد يعني پروتئين در ادرار نداشته باشد، علائم باليني فشار خون، سابقه ديابت و بيماري‌هايي که مي‌تواند مشکل کليوي به وجود بياورد را مريض نداشته باشد معمولاً فقط يک سونوگرافي در افراد جوان درخواست مي‌کنيم و بيشتر از اين جلو نمي‌رويم، مگر اينکه تشخيص پزشک مشکل خاص باشد. اگرکه اين مشکلات وجود نداشته باشد و سونوگرافي مريض هم طبيعي باشد به فواصل بين 6 ماه تا 1 سال به مريض مي‌گوييم پيگيري کند آن هم با يک آزمايش ساده که اگر پروتئين در ادرارش اضافه شود يا علائم اضافي پيدا کند حتماً بايد به پزشک مراجعه کند که اين اطمينان حاصل شود مشکلي در مسائل کارکرد کليه به وجود نيايد. گاهي کراتينين وقتي به نزديک مقادير بالاي طبيعي مي‌رسد مي‌تواند از علائم کارکرد کم کليه باشد. در نتيجه وقتي کراتينين سرم درصد بالاي طبيعي است بايد به آن توجه داشت و دوباره درخواست آزمايش کرد که مبادا موردي از زيرچشم گم شود.» شيوع خون در ادرار در جامعه زياد است خصوصا در منطقه مديترانه که ايران هم جزو آن مي‌شود.
عفونت مثانه
شايد تا حالا پيش آمده باشد كه زمان زيادى را براى رفتن در تاريكى شب به طرف دستشويى صرف كنيد، ولى وقتى به آن جا مى رسيد اتفاق خاصى نمى افتد و فقط دچار كمى سوزش مى شويد.
ما درباره ى چه چيزى، صحبت مى كنيم؟ مشكلى كه زنان زيادى را مبتلا مى كند. از هر ده نفر، پنج نفر در طول زندگى خود با عفونت مثانه رو به رو مى شوند. مردان نيز دچار اين عفونت مى شوند، اما به ندرت؛ اين بيمارى كه به نام عفونت مجارى ادرارى هم شناخته شده است، به عنوان يك بيمارى زنانه در نظر گرفته مى شود. تقريبا پنجاه درصد زنان، حداقل يك بار و بيش از بيست درصد آنها دچار عفونت هاى مكرر مى شوند.
ابتلا به اين بيمارى، يك يا دو بار در سال، زياد عجيب نيست.
علت عفونت مثانه
اين عفونت توسط يك باكترى به نام )E.COLI( كه در واژن زنان وجود دارد، ايجاد مى شود. اين باكترى در واژن، مشكلى ايجاد نمى كند ولى هنگامى كه به مجارى ادرار وارد مى شود اين مشكلات به وجود مى آيد. بعضى از باكترى هاى به طور معمول، در بدن همه ى زنان وجود دارند و زنانى كه دچار UTI »بيمارى هاى عفونى دستگاه ادرار« مى شوند از نظر آناتوميكى )ساختمان بدنى( با زنان سالم فرقى ندارند؛ اما بنابر دلايلى كه نمى دانيم، اين زنان به عفونت حساس ترند. شما مى توانيد كارهاى زيادى براى كاهش اثرات UTI انجام دهيد.
رنگ طبیعی ادرار، از زرد کمرنگ تا زرد تیره کهربایی متفاوت است. این رنگ با میزان غلظت رنگدانه‌ای به نام یوروکروم رابطه مستقیم دارد، اما رنگ ادرار همیشه طبیعی نیست. گروه ویتامین «B» می‌تواند رنگ ادرار را به سبز تغییر دهد به طوری که حتی با چشم نیز قابل‌تشخیص باشد. آب هویج ادرار را به رنگ نارنجی درمی‌‌آورد و نام بیماری پورفریا (بیماری ژنتیکی که روی پوست و سیستم اعصاب اثر دارد) نیز نام خود را از تغییر رنگ ادرار به شراب‌پورت گرفته است. اغلب تغییر رنگ ادرار بی‌ضرر و گذراست. گاهی تغییر رنگ می‌تواند در اثر مصرف برخی موادغذایی خاص، رنگ مو، مکمل‌ها یا داروهای تجویزی به وجودآید. هر چند گاهی رنگ ادرار غیرعادی نشان‌دهنده عفونت یا بیماری جدی است.
مثانه های عصبی
مثانه نوروژنيک يعني مثانه عصبي. احتمالا مي‌دانيد که سيستم عصبي خودکار در بدن ما مثانه و مجاري ادراري را عصب‌دهي مي‌کند و اين اعصاب در احساس پر شدن مثانه، احساس نياز به دفع ادرار و کمک به تخليه ادرار نقش اصلي دارند؛ اما شايد ندانيد که به مرور زمان، بيماري ديابت مي‌تواند روي سيستم عصبي خودکار تاثير بگذارد و کار اين سيستم را مختل کند.
در اوايل با به وجود آمدن اختلال در کار اين سيستم، فرد احساس مي‌کند ادرار کمتري دارد، يعني با اينکه مثانه‌اش پر است چون اين حس او کمتر شده براي تخليه ادرار ديرتر مي‌رود. کم‌کم با پيشرفت اختلال در کار اعصاب، تخليه مثانه هم دچار مشکل مي‌شود، يعني عضلات مثانه به خوبي نمي‌توانند منقبض شوند و ادرار را خالي کنند، در نتيجه مقداري از ادرار در مثانه باقي مي‌ماند.
باقي‌مانده ادرار در مثانه به افزايش احتمال عفونت ادراري منجر مي‌شود. ديابت با مختل کردن کار اعصاب مثانه باعث مي‌شود تخليه ادرار مختل شود و به تدريج ادرار زيادتري در مثانه بماند و حجم مثانه افزايش يابد. فرد ديابتي در اين حالت دچار بي‌اختياري ادرار مي‌شود چون مثانه پر شده به‌صورت سرريز ادرار را نشت مي‌دهد، بدون آنکه فرد احساس کند مثانه‌اش پر است و يا براي تخليه ادرار مراجعه کند. براي پيشگيري از مختل شدن سيستم عصبي اين منطقه توصيه مي‌شود افراد ديابتي قند خون‌شان را تحت کنترل دقيق بگيرند.
اگر شما از نظر فشارخون، افزايش چربي‌هاي خون و قند کنترل‌هاي لازم را داشته باشيد، انتظار نداريم عوارض جدي روي سيستم ادراري و قسمت اعصاب خودکار ايجاد شود. وقتي سيستم عصبي خودکار مثانه خراب شود، مثانه سلامت خود را از دست مي‌دهد و عملا ماهيچه آن قدرت انقباضي براي تخليه ادرار ندارد، حتي وقتي پر شده و منبسط مي‌شود به دليل خرابي اعصاب آن منطقه، پيام پر شدن را به مغز مخابره نمي‌کند و شما براي تخليه مثانه مراجعه نمي‌کنيد و لذا کمتر به دست‌شويي مي‌رويد، در حالي که مثانه‌تان پر است و بي‌اختيار ادرار مي‌کنيد. احتمال عفونت ادراري نيز در اين حالت افزايش مي‌يابد و انواع عفونت‌هاي ادراري، چه عفونت مثانه، چه کليه و چه آبسه‌هاي کليوي در فرد ديده مي‌شود.
در مراحل اوليه‌اي که فرد ديابتي با اختلال سيستم عصبي مثانه مواجه است با يک‌سري آموزش‌ها و برنامه خاص کمک‌اش مي‌کنند. براي مثال، مي‌گويند هر 3 يا 4 ساعت يکبار حتي اگر احساس ادرار نداريد، به دست‌شويي برويد و با تحريک قسمت‌هاي تحتاني شکم، مثانه را وادار به تخليه کنيد. به اين افراد يک‌سري دارو هم مي‌دهند تا انقباضات عضلاني مثانه‌اش را تقويت کند. دقت کنيد با پيشرفت مشکل، حتي به جايي مي‌رسيم که مثانه عملا کارايي ندارد و بيمار با سونداژ متناوب هر 4 تا 6 ساعت يکبار بايد ادرارش را تخليه کند. پيشگيري از اين مشکل و کنترل قند خون منطقي‌ترين و آسان‌ترين روش است.
این مثانه ها از نظر عملکرد مختل هستند . یعنی اینکه یا مثانه دارد خوبخود منقبض میشود یا مثانه هایی که فشارشان بالا است یا مثانه هایی که خوب حجم نمی گیرند و باز نمیشوند ما . به این ها مثانه های اسپاستیس یا مثانه ها با فشار بالا می گوییم . مثانه هایی که خوب منقبض نمیشوند .مثانه ی عصبی همیشه بدنبال یک بیماری زمینه ای هستند و در بیشتر مواقع هم علت آن مشخص نیست . مثانه های بیش فعال مثانه هایی هستند که انقباضات مهار نشده دارند و مثانه خودبخود منقبض میشود . مشخصات بالینی اینها تکرر های اداری مزمن و دفع ناگهانی ادرار است که بصورت اورژانس به کمک بیمار می آید و بیمار باید سریع خودش را به دستشویی برساند ، دفع ادرار با حجم کم و دفات زیاد است . فکر بیمار بیشتر روی دستشویی رفتن و تخلیه ی ادرار است . این افراد واقعا نمی توانند بیرون بروند و مسافرت های طولانی نمی توانند بروند زیرا احساس وابستگی به دستشویی دارند . هر کسی که اختلال تخلیه ی ادراری مزمن دارد ، از او نوار مثانه گرفته میشود و سرعت پرش ادرار ، ادرار باقی مانده ، سالم بودن حس مثانه ، سالم بودن حجم مثانه ، قابلیت کش آمدن مثانه و سالم بودن موتور مثانه با نوار مثانه بدست می آید . پزشک با این تنوار مشکل بیمار را تشخیص میدهد . خیلی از بیماران با دارهای متعددی که می خورند هنوز خوب نشده اند زیرا هنوز مشک شان مسخص نشده است . امروز تشخیص اختلالات ادراری مزمن با نوار مثانه یا تست اورودینامیک است .
منبع : متخصص ارولوژی تهران
