[sbu_post_image]
علت هیدرونفروز
هیدرونفروز در بیشتر نوزادان یک مشکل خفیف است که به خودی خود برطرف می شود. این احتمال دارد که تولید ادرار افزایش یافته توسط نوزاد قبل از زایمان را نشان دهد که با گذشت زمان از بین می رود.
به ندرت، هیدرونفروز ممکن است به خاطر انسدادی باشد که توسط رشد ناهنجار حالب (مجرایی که ادرار را از کلیه به مثانه هدایت می کند) ایجاد شده باشد. هیدرونفروز ممکن است هدایت ادرار از مثانه به کلیه را نشان دهد که به عنوان رفلاکس وزیکورترال شناخته شده است.
تشخیص هیدرونفروز
در بیشتر موارد، تصویر برداری اولتراسوند برای کشف کلیه هایی که هیدرونفروتیک هستند، استفاده می شود. زمانی که کلیه مبتلا به این شرایط باشد، بسته به سن و جنسیت کودک، اشعه ایکس مثانه می تواند برای نگاه به حرکت ادرار به کلیه یا انسداد در مجرای پیشاب در صورتی که کودک پسر است، انجام شود. در موارد دیگر که در آن شرایط شدید است، اسکن هسته ای کلیه باید برای مشخص کردن انسداد کلیه انجام شود. انسداد ممکن است نیاز به مداخله جراحی برای حفظ کلیه داشته باشد. اگر هیدرونفروز هر دو کلیه را درگیر کند، ارزیابی بیشتر با تست خون استاندارد باید در بیمارستان یا مطب انجام شود تا اطمینان حاصل شود که عملکرد کلیه طبیعی است.
انسداد در مسیر جریان ادرار، همراه با متوقف شدن ادرار و افزایش فشار در دستگاه ادراری، عملکرد کلیه ها و مجاری ادراری را مختل می سازد و علت شایعنارسایی حاد و مزمن کلیوی محسوب می شود.
با برطرف شدن زودرس انسداد، نقایص عملکرد سیستم ادراری معمولاً به طور کامل برطرف می شوند ولی انسداد مزمن به از بین رفتن دایمی توده ی کلیوی(آتروفی کلیه) و توانایی ترشحی و نیز افزایش استعداد به عفونت موضعی و تشکیل سنگ می آنجامد.* تشخیص زودرس و درمان فوری انسداد از بروز اختلال در ساختار و عملکرد کلیه پیشگیری می کنند.*نقایص مادرزادی مختلف حالب، قسمت خروجی مثانه و پیشابراه و نیز نقایص اکتسابی درونزاد و برونزاد سه قسمت مزبور همگی از علل مکانیکی شایع انسداد مجاری ادرار هستند که به دلیل مفصّل و تخصصی بودن، به ذکر آنها نمی پردازیم.
هنگامی که انسداد(اعم از مکانیکی یا عملکردی) در بالاتر از سطح مثانه روی دهد، اتساع یک طرفه ی حالب(هیدرواورِتِر؛hydroureter ) و اتساع سیستم لگنچه ای – کالیسی( سیستمpyelocalyceal ) یعنی هیدرونفر(hydronephrosis) ایجاد می شود. ضایعات ایجاد شده در سطح مثانه یا پایین تر از آن موجب گرفتاری دوطرفه خواهند شد.
علل انسداد مجاری ادرار
علل انسداد مجاری ادرار در دوران کودکی عبارتند از ناهنجاری های مادرزادی(مانند تنگی حالب به لگنچه) و غیرعادی بودن محل حالب.* بازگشت(ریفلاکس؛reflux ) ادرار از مثانه به حالب، علت شایع هیدرونفروز در دوران قبل از تولد است و در صورت شدید بودن میتواند منجر به بروز عفونت های ادراری عودکننده و ایجاد بافت جوشگاهی(اِسکار) در دورا ن کودکی شود. هیدرونفروز جنین در رحم مادر ممکن استبا کاهش حجم مایع آمینون و عوارض تنفسی در جنین همراه باشد.* اختلال عملکردی جریان ادرار معمولاً در اثر اختلالات حالب و مثانه ایجاد می شود. این اختلالات عبارتند از: مثانه ی نوروژنیک که اغلب با غیرفعال بودن حالب همراه است و بازگشت(ریفلاکس) ادرار از مثانه به حالب. ریفلاکس در کودکان شایع تر است و میتواند به هیدرواورتر شدید یک طرفه یا دوطرفهو هیدرونفروز منجر شود. غیرطبیعی بودن محل ورود حالب به مثانه شایع ترین علت اختلال مزبور است.
بیوپسی کلیه چیست و در مواردی انجام می شود؟
بیوپسی یا نمونه برداری از کلیه (kidney biopsy)، نوعی آزمایش تشخیصی است که در آن قطعات کوچکی از کلیه، به وسیله ی سوزن مخصوص و تحت بی حسی موضعی، از راه پوست روی ناحیه ی کلیه برداشته می شود تا بوسیله ی متخصص آسیب شناسی (پاتولوژیست) در زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرار گیرد.
معمولاً از بیوپسی کلیه برای تشخیص علت وجود خون در ادرار (هِماچوری)؛ تشخیص علت وجود مقدار بیش از حد پروتئین در ادرار (پروتئینوری) و تشخیص علت اختلال عملکرد کلیه استفاده می شود.
دیالیز چیست؟
دیالیز(dialysis) در اصل واژه ای یونانی مرکب از «dia» به معنی «جداکردن» و«lysis» به معنی «ضعیف کردن» یا « معتدل کردن» است و به فرآیند جداسازی کولوییدها و مواد متبلور موجود در محلول، براساس سرعت انتشار انها در یک غشای نیمه تراوا اطلاق می شود. اما در اصطلاح پزشکی، دیالیز عبارت است از روشی برای برداشتن بعضی عناصر خاص از خون یالنفف بر اساس سرعت انتشار آنها در یک غشای نیمه تراوای خارج از بدن.
انواع دیالیز
دیالیز ممکن است به دو صورت انجام شود:** همودیالیز(hemodialysis) یا دیالیز خونی که در آن، مواد زاید و ناخالص خون برداشته و خارج می شوند. همودیالیز در بیماری نارسایی کلیه و بیماری های سمی مختلف انجام می شود و در آن، خون بیمار از دستگاه مخصوص دیالیز عبور داده می شودتا مورد انتشار (دیفوزیون؛diffusion ) و اولترافیلتراسیون(ulterafiltration ) قرار گیرد و سپس دوباره به جریان خون بازگردانده می شود.
دیالیز صفاقی(peritoneal dialysis ) برای اصلاح عدم تعادل مایعات یا الکترولیت های خون یا خارج کردن سموم، داروها یا سایر مواد زایدی که باید به طور طبیعی به وسیله کلیه دفع شوند صورت می گیرد و در آن، از پرده ی صفاق داخل شکم به عنوان یک غشاءِ قابل انتشار استفاده می شود.
دیالیز صفاقی را می توان به طور منظم در منزل نیز انجام داد. برای انجام دیالیز صفاقی، تحت بی حسی موضعی، کاتتر(لوله پلاستیکی مخصوص دیالیز صفاقی) در صفاق قرار داده و بخیه می شود و به جای هوای داخل کاتتر، مایع مخصوص دیالیز قرار می گیرد تا از ورود هوا به حفره ی صفاق پیشگیری شود.
الکترولیت های مورد نیازاز طریق اُسموز، دیفوزیون و فیلتراسیون و از راه صفاق دارای عروق به رگ های خونی شکم وارد و مواد زاید خون را از راه همین رگ ها به مایع دیالیز برمی گرداند. سپس مایع دیالیز در اثر نیروی جاذبه از حفره صفاقی تخلیه می شود.
منبع : متخصص عفونت ادراری تهران
