علل درد کلیه ،سنگ کلیه

نكاتي در مورد كليه ها

هر فرد در بدن خود دو كلیه به اندازه مشت فرد بزرگسال دارد كه در دو طرف ستون مهره ها و در قسمت زیرین قفسه سینه در پشت قرار دارند، اگر چه كلیه ها كوچكند ولی وظایفی پیچیده و حیاتی را انجام می دهند كه كل بدن را متعادل نگه می دارند. برای مثال كلیه ها:

– در دفع مواد زاید و مایعات اضافی كمك می كنند.

– خون را تصفیه، برخی از مواد را حفظ و برخی را دفع می كنند.

– تولید گلبولهای قرمز را تحت نظارت قرار می دهند.

– ویتامین های موثر در رشد را می سازند.

– هورمون های موثر در تنظیم فشار خون را تولید می كنند.

– در تنظیم میزان مواد مغذی ویژه در بدن مانند كلسیم و پتاسیم كمك می كنند.

درد کلیه

درد کلیه ناشی از عفونت یا آسیب دیدگی کلیه ها می باشد.

اگر در قسمت کمر یا پهلو های تان درد دارید، ممکن است فکر کنید که مربوط به کلیه ها می باشد. اما در اغلب مواقع این درد مربوط به کلیه ها نیست. بسیاری از افراد تعجب می کنند وقتی متوجه می شوند که کلیه ها تقریبا بالای کمر، درست زیر دنده های پایینی (فضای خلفی) قرار دارند.

از کجا باید بدانیم آنچه درد کلیه می نامیم واقعا درد کلیه است؟ هیچ راه مطمئنی وجود ندارد، اما با وجود علائم و نشانه های دیگر و با توجه به نتایج آزمایشات احتمال ارتباط آن با کلیه ها افزایش می یابد.

درد شدید و یک طرفه قسمت بالایی کمر همراه با تب و علائم ادراری درد واقعی است. این درد ممکن است ناشی از عفونت کلیوی (پیلونفریت) باشد.

سنگ کلیه نیز موجب بروز درد می شود، اما درد کلیه محسوب نمی شود. تا زمانیکه سنگ در کلیه باقی می ماند درد ندارد، اما حرکت آن برای خروج از کلیه واقعا دردناک است. وقتی سنگ کلیه از حالب حرکت می کند تا به مثانه برود، موجی از درد تند و تیزی بوجود می آید که پزشکان آن را کولیک کلیوی یا کولیک حالب می نامند.

علل درد کلیه

• تصلب شرائین (سرخرگ کلیوی به همراه تشکیل لخته خون یا کم خونی موقت)
• خونریزی کلیوی (خونریزش)
• کلیه نعل اسبی
• هیدرونفروز (تورم کلیه به علت بازگشت ادرار)
• سرطان کلیه (یا تومور کلیه)
• عفونت کلیوی (پیلونفریت)
• بیماری پلی کیستیک کلیه
• ترومبوز وریدی کلیه (ایجاد لخته خون در وریدهای کلیه)
• عفونت مجاری ادراری

در صورت وجود علائم زیر با پزشک تماس بگیرید:

• درد مداوم و شدید در یک طرف کمر یا پهلو
• تب، بدن درد و خستگی
• سابقه عفونت مجاری ادراری

ایجاد لخته خون یا خونریزی کلیه موجب بروز درد ناگهانی در قسمت پایینی شکم و پهلو می شود و همچنین خون زیادی در ادرار دیده می شود. این شرایط غیرطبیعی مربوط به آسیب دیدگی کلیه یا سایر اختلالات کلیه از جمله تصلب شرائین سرخرگ کلیوی، اختلال خونریزی یا انسداد جریان خون در کلیه می باشد. قطع جریان خون کلیه یک مورد اورژانسی است، بنابراین در صورت وجود درد شدید کلیه، با یا بدون وجود خون در ادرار، فورا به پزشک مراجعه نمایید.

علت کليه سنگ ساز

اينکه چرا سنگ کليه ايجاد می شود؟ چرا در يک کليه بيشتر از ديگری سنگ توليد می شود؟ چرا بعضی بيشتر و بعضی کمتر سنگ کليه دارند؟ سئوالاتی هستند که هنوز بطور مشخص جواب آنها پيدا نشده است. اما در اين زمينه نظريه هايی وجود دارد. مثلا” اگر غلظت مواد داخل ادرار زياد شود، می تواند زمينه ساز سنگ کليه شود يا در برخی موارد زمينه های ارثی برای تشکيل سنگ مطرح است که استعداد فرد را در ابتلا به سنگ کليه افزايش می دهد.

سنگ برحسب اينكه در كجاي دستگاه ادراري قراردارد، از بي علامت تا شديداً دردناك ظاهر مي شود.

1)      سنگ كاليس

2)      سنگ لگنچه

3)      سنگ حالب: سنگهايي كه به حالب وارد مي شوند، درصورتي كه از ۵ميلي متر بزرگتر نباشند، امكان دفع خود به خود دارند. اين سنگها درد خاصي را به وجود مي آورند كه به كوليك (Colick) معروف است.

سنگ‌های کلیه معمولاً بدون علامت هستند و درمان نیاز ندارند منشاء سنگ‌های حالب، سنگ‌های کلیه هستند که به سمت پایین حرکت می‌کنند.

سنگ ممکن است به قطعات کوچکتر شکسته شود و یا در داخل حالب گیر کند و ایجاد انسداد کند بیشتر سنگ‌ها وقتی وارد حالب می‌شوند کوچک هستند و توانایی خارج شدن از طریق جریان ادرار را دارند ولی در صورتیکه سنگ بزرگ باشد در حالب گیر کند ایجاد انسداد می‌کند.

انواع سنگ کلیه

سنگ کلیه دراثرکریستال حاصل از نمک و مواد موجود در ادرار به وجود می آید، که به تدریج اندازه ی آن بزرگ می شود. سنگ های کلیه علایم و جنبه های بالینی مشابهی دارند، ولی نوع بیماری ودرمان آنها متفاوت است. براساس مطالعات درازمدت، در بسیاری ازموارد احتمال عود مجدد وجود دارد، لذا سنگ دفع شده باید تجزیه شده و ارزیابی های لازم روی بیمار صورت گیرد.

افزایش فیبر غذایی، سبب کاهش عوامل خطر تشکیل سنگ به خصوص سنگ های کلسیمی می شود.

سنگ کليهبيماری جدیدی نيست. حتی می گويند، فرعون هم به بيماری سنگ کليه مبتلا بوده و يکی از ويژگی های طبيب مشهورش، سينوهه، توانايی درمان درد سنگ کليه بوده است. با پيشرفت علم پزشکی، درمانهای پيشرفته تری برای بيماری سنگ کليه کشف و ابداع شده که سنگ کليه را جزو بيماری های ساده دنيا کرده است.

اما هنوز هم درد سنگ کليه اگر نگوييم طاقت فرساترين دست کم يکی از وحشتناک ترين دردهايی است که تاکنون بدن انسان تحمل کرده است. به همين دليل درباره چگونگی پيشگيری و درمان  درد سنگ کليه با دکتر سيد کاظم فروتن، جراح و متخصص کليه و مجاری ادرار صحبت کرديم .

سنگ کليه می تواند بدون علامت باشد تا زمانی که کليه را از کار بيندازد. يعنی ممکن است کليه سنگ بسازد، علائم هم ندهد و کسی هم متوجه نشود و در نهايت روزی کليه را نارسا کند. اما يکی از مهم ترين علائم سنگ کليه درد است.

 

 

منبع : متخصص اورولوژی تهران