علل نارسایی کلیه ،علایم بیماری کلیه

[sbu_post_image]

علل نارسایی کلیه

علل نارسایی مزمن کلیه گاهی با تهیه شرح حال دقیق و انجام معاینات فیزیکی و تست های ازمایشگاهی، سونوگرافی و سی تی اسکن قابل تشخیص هستند ولی در اغلب موارد، تعیین علت بیماری دشوار یا حتی غیرممکن است. حتی انجام بیوپسی کلیه ممکن است کمکی به تشخیص علت نارسایی مزمن نکند زیرا تمام فرم های نارسایی کلیه سرانجام موجب ایجاد بافت جوشگاهی(اِسکار) منتشر و ظاهری مشابه در کلیه ها می شوند.

شایع ترین علل نارسایی مزمن کلیه عبارتند از دیابت و بالا بودن فشارخون.* نارسایی مزمن کلیه در بیماری مِلیوم متعدد(نوعی سرطان که از گلبول های سفید نوع پلاسماسِل آغاز می شود)، عملکرد ضعیف قلب، نارسایی مزمن کبد، تصلبّ شرایین(سختی سرخرگها)ی کلیوی، انسداد مجرای خروجی مثانه( مثلاً در اثر بزرگ شدگی پروستات یا سنگ مثانه)، مثانه نوروژنیک( اتساع بیش از حد مثانه در اثر اختلال رشته های عصبی ارتباط دهنده ی مثانه با نخاع)، وجود سنگ در هر دو حالب، انسداد لوله های کلیوی(مجاری انتهایی نفرون ها) ایجاد فیبروز( تشکیل بافت فیبرمانند) در پشت صفاق، بازگشت ادرار از مثانه به حالب، دیابت، افزایش فشارخون، گلومرولونفریت مزمن، نفریت بینابینی مزمن، ضایعات عروق بزرگ کلیه، التهاب عروق خونی کوچک کلیه، بیماری کلیه پُلی کیستیک و بیماری های ارثی کلیه(مثل نفریت ارثی) ممکن است ایجاد شود.

علایم بیماری کلیه

نشانه های هشدار دهنده بیماری های كلیوی و دستگاه ادراری.
فشار خون بالا

پیدایش خون با پروتئین در ادرار.

آزمایش كراتینین خون، بالاتر از 2/1 میلی گرم در دسی لیتر در زنان و 4/1 میلی گرم در دسی لیتر در مردان(كراتینین ماده دفعی است كه توسط كلیه های سالم از خون خارج می شود. ) در بیماریهای كلیوی ، سطوح كراتینی در خون ممكن است افزایش یابد.

تكرار ادرار به ویژه در شب .

مشكل در ادرار كردن یا ادرار درد آور.

6- تورم در چشم ها، تورم دست ها و پاها به ویژه در كودكان

سرطان کلیه

سرطان کلیه غالباً سرطان کلیه به شکل توموری که از بافت خود کلیه منشأ گرفته، ایجاد می شود و به ندرت سرطان کلیه ازنوع متاستاتیک است یعنی از سایر قسمت های بدن به کلیه می آید.* سرطان های اصلی کبد عبارتند از:آدنوکار سینوما(adenocarcinoma )} که از سلول های کلیوی منشأ می گیرد و در آن، سلول های بدخیم در لوله های کلیوی تشکیل می شوند و سرطان سلول کلیوی(renal cell cancer ) هم نامیده می شود.}؛

سرطان سلول بینابینیtransitional cell carcinoma)( که از سلول های مفروش کننده سیستم جمع آوری کننده ادرار یعنی سلول های اپی تلیوم مطبق بینابینی واقع در مثانه، حالب، پیشابراه یا لگنچه کلیه منشد می گیرد و از انواع نادر سرطان های دستگاه های ادراری به شمار می آید و بیشتر در افراد سیگاری و نیز افرادیکه تماس طولانی با مواد رنگی سرطان زا دارند، دیده می شود)؛ و تومور ویلمز( که تومور بدخیم کلیوی کودکان است و در 95 درصد موارد در زیر 5 سالگی دیده می شود و با افزایش فشارخون، وجود توده قابل لمس در شکم، درد و ادرار خونی مشخص می شود.)

علت سرطان کلیه

عوامل مرتبط با ایجاد سرطان کلیه عبارتند از:تماس با هیدروکربن های معطر، استعمال دخانیات و مصرف داروهای فناسِتین. ممکن است مدت ها بعد از ایجاد سرطان کلیه، علایم و نشانه هایی موجود نباشند و سپس ادرار خونی، درپهلو، تب، توده ی قابل لمس، بی اشتهایی و کاهش وزن بروز نمایند.

دیالیز کلیه

به طوری که قبل از دیالیز فشار فرد نرمال یاحتی تا حدودی نیز بالا بوده باشد ولی بعد از دیالیز یک دفعه فشار فرد پایین می افتد و به دنبال آن اگر بیمار مشکل قلبی داشته باشد ممکن است فرد دچار MI ( سکته قلبی ) ، آریتمی و … شود . یکی از عوامل که باعث کاهش شدید فشارخون می شود excessive ultra filtration  است . یعنی مریض را زیاد ultrafiltration کنیم و مایع زیادی از مریض بگیریم ، مریض ممکن است دچار آنوری یا دیوری می شود.

بعد از هر بار دیالیز ممکن است kg 6-5 اضافه وزن پیدا کند و چون در فاصله ی هر دیالیز فر آب و غذا مصرف می کند و این ها عامل اضافه وزن هستند ، پزشک باید در زمان دیالیز بعدی این اضافه وزن را از بین ببرد و این کار را به کمک ultra filtration انجام می دهد . باید به بیمار آموزش داد که در فواصل دو دیالیز نهایتاً kg 3-2 اضافه وزن داشته باشد یعنی خیلی مایعات مصرف نکند . هر چه وزن فرد بیشتر شود ، ultra filtration بیشتر می شود و Hypotension نیز ، بیشتر می شود .

در بیماران دیالیزی سیستم اتوزوم بهم خورده است و دچار اتوزوم نوروپاتی هستند . مثل اینکه ترموستات آب گرم کن خراب شده باشد . به طوری که گاهی آب جوش می شود و گاهی سرد . ممکن اشت این بیماران خودشان فشارخون بالا داشته باشند به همین جهت داروهای Anti Hypertension مصرف می کنند . بدترین فشارخون ها را بیماران CKD ( بیماری مزمن کلیه ) دارند . حتی بیماران ،  CKD که failure نشده باشند گاهی این بیماران تا 7٪-6 داروهای ضد فشارخون مصرف می کنند . در بافت قلبی آن ها کم می شود و دیاستولیک dysfunction خواهند داشت . ( پر شدن قلب ، مشکل پیدا می کند ) :

وزن خشک : dry weight ، وزنی است که بیمار زمانی که دیالیز را ترک می کند دارو به طوری که هیچگونه ادمی ندارد  فشارخون هم نرمال می باشد . ( ابتدایی ترین تعریف ) / تعریف دیگر از وزن خشک : وزنی است که بیمار ورم نداشته باشد و اگر بیشتر ultra filtration را انجام دهیم فرد دچار هایپوتنشن می شود . ولی وزن خشک یک بیمار دیالیزی نمی تواند همیشه ثابت باشد ، بهتر است هر ماه وزن خشک یک بیمار را حدس بزنیم چون ممکن است خود مریض چاق یا لاغر شود . ( به طوری که اگر وزن خشک بیمار kg 60 بوده

یکی دیگر از مواردی که بیمار زیر دیالیز به آن دچار می شود ، گرفتگی عضلانی است و اتیولوژی این cramp ها ، برداشتن وزن بیشتری از میزان لازم در دیالیز است که موجب Hypotension بیمار و به دنبال آن cramp می شود .

از دیگر عوارض دیالیز ایجاد واکنش ها آنافیلاکسی است و علت آن استفاده از dialyzer ( صافی ) است که ممکن است در بیماران ایجاد حساسیت کند . از عوارض دیگر ، عوارض cardiovascular شایع ترین علل آن هایپوتنشن و آریتمی و … است .

رفع آسیب کلیه با داروهای فشارخون

داروهای فشارخون به ترمیم كلیه‌های آسیب دیده كمك می‌كنند

داروهای فشار خون به ترمیم و بهبود كلیه‌های آسیب دیده كمك می‌كنند.

آزمایشاتی كه در این زمینه روی ۱۱۲بیمار انجام شده، نشان داد كه نیمی از اینبیمارانكه از بازدارنده آی سی ای استفاده كرده بودند، كمتر از افرادی كه فقط تحت روش‌های درمانی استاندارد قرار داشتند بهنارسایی كلیویمبتلا شدند.

اگر نتایج نهایی این آزمایشات كاملا موفقیت‌آمیز باشد با این روش درمانی می‌توان نیاز سالانه بیماران كلیوی را به پیوند‌های كلیه و یا حتی دیالیز كاهش داد.

اگرچه كلیه‌ها اعضای كوچكی در بدن هستند اما وظایف حیاتی زیادی از جمله تصفیه مواد زاید و مایعات اضافی از خون را به عهده دارند كه در حفظ سلامت عمومی بدن موثر است. بیماری شدید كلیه ممكن است منجر به نارسایی كامل آن شود كه نیازمند درمان با دیالیز یا پیوند كلیه برای جلوگیری از مرگ است. هرچند امروزه روش‌های درمانی موثری برای بسیاری از بیماری‌های كلیه وجود دارد ولی مردم هنوز نمی دانند که بیماریهای كلیوی قابل پیشگیری هستند.

منبع:  متخصص عفونت ادراری