[sbu_post_image]
جنس سنگ کلیه
شايع ترين نوع سنگ کليه ، سنگ های کلسيمی هستند. شايد حدود 80 تا 85 درصد از انواع سنگ های کليوی سنگ های کلسيمی هستند. اين سنگ های کلسيمی هم عموما” به صورت نمک های کلسيم هستند. يعنی مثلا” اگزالات کلسيم يا فسفات کلسيم، بعد از سنگ های کلسيمی، سنگ های عفونی، اسيد اوريکی و ساير انواع سنگ ها شيوع دارند. ولی اکثر افرادی که گرفتار سنگ کليه می شوند، در واقع گرفتار سنگهای کلسيمی هستند.
اين کلسيم ممکن است ، بيش از حد از روده جذب شود. ما در طول روز حدود هزار ميلی گرم کلسيم مصرف می کنيم که از اين مقدار چيزی حدود يک سومش جذب می شود. اگر اين ميزان جذب به هر دليلی افزايش يابد، مثلا” ميزان کلسيمی که مصرف می کنيم، زياد باشد،می تواند باعث تشکيل سنگ شود. ممکن است، ميزان کلسيمی که از طريق کليه دفع می شود، به دليل يک بيماری افزايش يابد. البته اين بيماری ها عموما” بيماری های مربوط به استخوان و هورمون های مربوط به آن هستند. مثلا” در بيماری هيپرپاراتيروئيدی ، برداشت کلسيم از استخوان ها افزايش می يابد و می رود که از کليه دفع شود و تبعا” غلظتش در ادرار افزايش يافته و باعث تشکيل سنگ می شود. در بعضی از موارد هم کلسيمی که به کليه می رسد زياد نيست ولی خود کليه به دليل مشکلی که دارد، بيش از حد کلسيم را دفع می کند. ماجرا از اين قرار است: حدود 95 درصد کلسيمی که در ابتدای واحدهای کليوی وارد ادرار می شود، دوباره در کليه باز جذب می شود. اگر کليه ای نتواند اين 95درصد کلسيم را باز جذب کند، مسلما” غلظت کلسيم ادرار بالا می رود و زمينه ساز تشکيل سنگ می شود.
عمل سنگ شکنی کلیه
اغلب نوع سنگ پس از سنگ شکنی خارج و جهت تجزیه فرستاده می شود و بر اساس نوع سنگ دستورات درمان برای بیمار داده می شود که در رأس آنها مصرف مایعات زیاد و مصرف کم نمک می باشد.
سنگ شکنی درون اندامی یا TUL
به سنگ شکنی درون اندامی سنگ هایی که در لوله حالب (رابط بین مثانه و کلیه ها) گیر می کنند گفته می شود. وقتی سنگ از کلیه حرکت کرده و به لوله حالب می افتد باعث انسداد و تخریب کلیه و درد وحشتناکی می گردد که به صورت ناگهانی به سراغ بیمار آمده و او را زمین گیر می کند. در صورت عدم دفع خودبه خودی سنگ برای درمان آن از TUL استفاده می شود.
در این روش با بی حسی نخاعی با استفاده از دوربین بسیار باریک به نام یورتروسکوپ و عبور آن به حالب محل دقیق سنگ را مشخص و با دید مستقیم با استفاده از لیزر یا لیتوکلاست سنگ را کاملاً خرد کرده و با پنس خارج می کنیم. در بعضی از مواقع جهت تسهیل در عبور سنگ های خرد شده یا انجام سنگ شکنی برون اندامی یک عدد سوند باریک دابل جی در داخل حالب گذاشته شده و پس از 4 هفته به صورت سرپایی خارج می شود.
در این روش بدون شکاف یک وجبی روی شکم بیمار سنگ به صورت آندوسکوپی و به صورت سرپایی و بدون بستری درمان می شود.
سنگ شکنی برون اندامی یا ESWL
یکی از روش های درمان بیماران مبتلا به سنگ های کلیوی،سنگ شکنی برون اندامی است. در این روش بیمار جهت سنگ شکنی به مدت ربع تا 20 دقیقه در زیر دستگاه سنگ شکنی می خوابد و با مشخص کردن سنگ در سیستم ادراری به وسیله سونوگرافی یا اشعه X ، امواج سنگ شکنی را روی آن متمرکز می کنند و در نتیجه این امواج صوتی باعث خرد شدن سنگ می گردد.
رفع سنگ های سیستم ادراری با سنگ شکنی برون اندامی
اغلب سنگهایی که با دستگاه ESWL خرد می شوند باید اندازه آنها زیر 1 تا 5/1 بوده و در جلو عبور سنگها انسدادی وجود نداشته باشد.
بسته به اندازه سنگ و جنس سنگ تعداد جلسات سنگ شکنی از 1 تا 3 جلسه فرق می کند. لازم به ذکر است حداکثر تعداد دفعات سنگ شکنی 3 جلسه است و در صورت عدم جواب و عدم خرد شدن سنگها باید از روشهای دیگر استفاده شود.
سنگ کلیه انواعی مثل کلسیمی، اسید اوریکی، سیستئینی و عفونی دارد.
اگر کلیه سنگ ساز دارید، ادرار کردن از میان صافی یا فیلتری توری مانند سبب دسترسی احتمالی شما به سنگ های کوچک دفع شده خواهد شد.
عوارض PCNL عمل سنگ شکنی کلیه
عوارض احتمالی PCNL که با درصد بسیار پایین ممکن است حین عمل اتقاق بیفتد عبارتند از:
1. آسیب احتمالی به روده که در 2 درصد موارد ممکن است اتقاق بیفتد.
2. خونریزی از کلیه ها و محل لوله که بسیار نادر بوده و در نیم تا دو درصد موارد اتفاق می افتد که با آمبولیزاسیون قابل درمان است.
3. عفونت ادراری که بسیار نادر و در 0.25 درصد موارد دیده می شود.
منبع : متخصص اورولوژی تهران
