رژیم غذایی و سنگ کلیه

علائم سنگهای ادراری

درد حاد اغلب ناشی از گیرکردن سنگ در مجاری ادراری است وگرنه خود سنگ اغلب علامتی ندارد. انسداد، عفونت، خیز درد شدید در منطقه دنده‌ای مهره‌ای، تهوع، استفراغ و اسهال است. درد بسیار شدید و شبیه به درد زایمان است، هماچوری یا خون ادراری در این افراد دیده می‌شود.

هدف فوری درمان درد و هدف طولانی جلوگیری از تخریب نفرون است. نفرون نام واحدهای ساختاری کلیه است که لوله پیچیده‌ای متشکل از یک لایه بافت پوششی است و در یک انتها بسته و در انتهای دیگر به درون لگنچه باز می‌شود. سنگ کلیه می‌تواند کشنده باشد.

محل سنگهای ادراری :

سنگ‌ها در لگنچه، میزنای، مثانه و در پیشابراه دیده می‌شوند.

درمان سنگهای ادراری

حمام یا بخار آب گرم و مصرف مایعات در صورت عدم منع مفید است. بیماران باید رژیم غذایی را رعایت کنند و در طول روز هر یک الی دو لیتر آب بنوشند، از فعالیت زیاد بپرهیزند، با مشاهده اولین عفونت ادراری به پزشک مراجعه کنند، هر چند وقت یک بار آزمایش ادرار انجام دهندو مراقب افزایش میزان اوره و کراتیین و نیتروژن اوره خون خود باشند.

در صورتی که سنگ بزرگ‌تر از یک سانتیمتر باشد از عمل جراحی استفاده می‌کنند. برای درمان از لیزر، ESWL، TUL، سیستوسکوپی، نفرولیتوتومی و کمولیز استفاده می‌کنند.

هنگام ایجاد درد حاد (اغلب ناشی از گیرکردن سنگ در مجاری) مسکن‌های مخدر و غیراستروئیدی مفید هستند. معمولاً در چنین مواقعی اساس درمان انتظار برای دفع سنگ از طریق جریان ادرار است

رژیم غذایی و سنگ اگزالات کلسیم

• مصرف اگزالات بیش از حد (آجیل، اسفناج، ویتامین C )
• مصرف نمک بیش از حد: فست فودها و تعدادی از مواد غذایی کنسرو شده حاوی مقادیر زیادی نمک هستند.
• اختلال در خوردن، مثل استفراغ طولانی مدت و استفاده از مسهلها
• رژیم غذایی قدرتی، مثل استفاده ورزشکاران از مقادیر زیاد پروتئین و کالری
عوامل ارثی: اگر بستگان درجه یک دارای سابقه سنگ ادراری باشند، احتمال تشکیل سنگ ادراری در سایر افراد خانواده بیشتر است.

سنگ کلیه و کلسیم :

بنظر می رسد دریافت بالای کلسیم از طریق رژیم غذایی باعث کاهش احتمال بروز سنگ کلیه می شود . در صورتی که مصرف مکمل کلسیم خطر آن را بالا می برد .

سنگ کلیه و اگزالات :

کنترل اگزالات رژیم مخصوصا برای افرادی که به تشکیل سنگ های اگزالات حساس هستند مفید می باشد .

امروزه 8 ماده غذایی در این گونه رژیم ها حذف می شوند . این موارد شامل اسفناج ، ریواس ، چغندر، مغزها ،شکلات ، چای ، سبوس گندم و توت فرنگی می باشند . سایر مواد غذایی حاوی اگزالات عبارتند از قهوه ، کولا ، سبزیجات برگ سبز ، برگ چغندر ، جعفری ، بادمجان ، پیازچه ، محصولات سویا ( توفو ) و سیب زمینی شیرین . البته باید توجه داشت که مصرف این گروه محدود می شود و بطور کامل حذف نمی شوند .

سنگ کلیه و سدیم :

در موارد دفع کلسیم زیاد از ادرار ، سدیم رژیم غذایی به میزان 2300-3450 میلی گرم در روز محدود می شود . قابل ذکر است که 6 گرم نمک حاوی 2400 میلی گرم سدیم می باشد .

سنگ کلیه و پتاسیم :

رژیم غذایی غنی از پتاسیم تجویز می باشد . زیرا میزان کم پتاسیم در رژیم غذایی منجر به افزایش دفع کلسیم و افزایش احتمال تشکیل سنگ های کلسیمی می گردد .

سنگ کلیه و پروتئین :

دریافت متوسط پروتئین به میزان /0/8-1 گرم به ازای کیلوگرم در روز تنظیم می شود . مصرف پروتئین گیاهی به پروتئین حیوانی ( غنی از پورین ) ارجحیت دارد .

سنگ کلیه و کربوهیدرات :

کربوهیدرات های ساده محدود می شود زیرا موجب افزایش دفع کلسیم و اگزالات در ادرار و از طرفی موجب افزایش جذب کلسیم از روده می گردند .

سنگ کلیه و فیبر :

فیبر رژیم غذایی در دستگاه گوارش با اگزالات پیوند شده و به میزان قابل توجهی باعث کاهش سطح کلسیم و اگزالات در ادرار می گردد .

سنگ کلیه و مصرف مایعات :

مصرف مایعات به میزان 3 لیتر در روز توصیه می شود

منبع : behkamclinic  و  ویکی پدیا