[sbu_post_image]
مثانه عصبی
مثانه عصبی یکی از اختلالات عملکرد مثانه میباشد که بدنبال آسیب سیستم عصبی ایجاد میشود. براساس محل درگیری و نوع درگیری عصبی به دو نوع تقسیم میگردد:
– مثانه بیش فعال یا انقباضی
– مثانه شل
کسانی که مثانه بیش فعال مبتلا هستند، بسیار کم یا اصلاً کنترلی به عملکرد مثانه ندارند. مثانه بطور خودبه خود و مکرر تخلیه میگردد و تخلیه بطور کامل انجام نمیگیرد. به همین دلیل خطر ابتلا به عفونتهای ادراری در این افراد افزایش مییابد.
مثانه شل خصوصیات متفاوتی دارد. در این افراد قسمتی از سیستم عصبی که وظیفه خبررسانی به مغز هنگام پرشدن مثانه، را دارد، دچار اختلال شدهاست در نتیجه با افزایش اندازه و ظرفیت مثانه روبرو خواهیم شد. زمانی که فشار ادرار در مثانه به اندازهای برسد که ماهیچههای دریچه خروجی ادرار توانایی غلبه بر آن را نداشته باشد، ادرار شروع به ریزش میکند. در این نوع اختلال مثانه نیز مانند مثانه انقباضی، مثانه بطور کامل تخلیه نمیگردد.
این مثانه ها از نظر عملکرد مختل هستند . یعنی اینکه یا مثانه دارد خوبخود منقبض میشود یا مثانه هایی که فشارشان بالا است یا مثانه هایی که خوب حجم نمی گیرند و باز نمیشوند ما . به این ها مثانه های اسپاستیس یا مثانه ها با فشار بالا می گوییم . مثانه هایی که خوب منقبض نمیشوند .مثانه ی عصبی همیشه بدنبال یک بیماری زمینه ای هستند و در بیشتر مواقع هم علت آن مشخص نیست . مثانه های بیش فعال مثانه هایی هستند که انقباضات مهار نشده دارند و مثانه خودبخود منقبض میشود . مشخصات بالینی اینها تکرر های اداری مزمن و دفع ناگهانی ادرار است که بصورت اورژانس به کمک بیمار می آید و بیمار باید سریع خودش را به دستشویی برساند ، دفع ادرار با حجم کم و دفات زیاد است . فکر بیمار بیشتر روی دستشویی رفتن و تخلیه ی ادرار است . این افراد واقعا نمی توانند بیرون بروند و مسافرت های طولانی نمی توانند بروند زیرا احساس وابستگی به دستشویی دارند . هر کسی که اختلال تخلیه ی ادراری مزمن دارد ، از او نوار مثانه گرفته میشود و سرعت پرش ادرار ، ادرار باقی مانده ، سالم بودن حس مثانه ، سالم بودن حجم مثانه ، قابلیت کش آمدن مثانه و سالم بودن موتور مثانه با نوار مثانه بدست می آید . پزشک با این تنوار مشکل بیمار را تشخیص میدهد . خیلی از بیماران با دارهای متعددی که می خورند هنوز خوب نشده اند زیرا هنوز مشک شان مسخص نشده است . امروز تشخیص اختلالات ادراری مزمن با نوار مثانه یا تست
پایین افتادگی مثانه
پایین افتادگی مثانه(سیستوسِل؛cystocele ): . پایین افتادگی مثانه(سیستوسِل) هنگامی روی می دهد که دیواره ی بین مثانه و مهبل(واژن) در جنس مؤنث ضعیف شود و در نتیجهف مثانه به داخل واژن نزول نماید. این اختلال می تواند موجب ناراحتی و بروز مشکل درهنگام تخلیه مثانه شود.* پایین افتادگی مثانه موجب نشت ناخواسته ادرار و تخلیه نشدنکامل مثانه می شود. نشت ادرار ممکن است در هنگام سرفه، عطسه،خنده،راه رفتن و دویدن روی دهد.
انواع پایین افتادگی مثانه
در پایین افتادگی خفیف(درجه1)، مثانه فقط کمی در داخل واژن قرار گرفته است ولی در پایین افتادگی شدید تر(درجه 2) مثانه تا مدخل واژن می رسد. در پایین افتادگی شدیدتر(درجه 3)ف مثانه از سوراخ واژن بیرون می زند.
علت پایین افتادگی مثانه
پایین افتادگی مثانه(سیستوسل) ممکن است در اثر کشش عضله هنگام زایمان یا بلندکردن اجسام سنگین یا زورزدن مکرر در هنگام اجابت مزاج ایجاد شود. هورمون استروژن موجب تقویت عضلات اطراف واژن می شود. در دوران یائسگی، این هورمون ساخته نمی شود و در نتیجه، ممکن است عضلات اطراف واژن و مثانه ضعیف شوند.
سیستوسل درجه 2 و 3 بر اساس علایم بیماری و معاینه فیزیکی واژن به وسیله پزشک یا ماما تشخیص داده می شود. با سیستواورتروگرافی هنگام ادرار کردن که به وسیله آن شکل مثانه و اختلالات مسدودکننده جریان ادرار مشاهده می شود می توان بیماری را تشخیص داد.
درمان پایین افتادگی مثانه
درمان سیستوسل در موارد پیشرفته، عمل جراحی است که طی آن مثانه به محل طبیعی خود بازگردانده و در آنجا محکم می شود. اما در نوع خفیف، تنها به بیمار توصیه می شود از بلندکردن اجسام سنگین و نیز زورزدن در هنگام اجابت مزاج خودداری کند.
در سیستوسل های متوسط، استفاده از پِساری(pessary) که حلقه ی مخصوص است که در واژن قرار میگیرد تا مثانه را درمحل خود نگه دارد توصیه می شود. پساری را باید به طور منظمف هرچند یک بار از واژن خارج کرد تا موجب بروز عفونت یا زخم نشود.
منبع : پزشک مثانه تهران