مراحل سرطان پروستات،تشخیص سرطان پروستات

[sbu_post_image]

تشخیص سرطان پروستات

سرطان پروستات با معاینه پروستات توسط پزشك، آزمایش PSA خون و نمونه‌برداری پروستات قابل تشخیص است.

بهتر است در مردان بالای 50 سال آزمایش PSA خون و معاینه پروستات توسط متخصص اورولوژی انجام شود. در بیمارانی كه سابقه فامیلی مثبت دارند، این بررسی‌ها باید از 45 سالگی آغاز شود.

در صورت عدم تشخیص به موقع سرطان پروستات و گسترش بیماری به سایر نقاط بدن این بیماری غیرقابل درمان و منجر به مرگ می‌شود.

انتخاب نوع درمان سرطان پروستات نیز بر اساس میزان پیشرفت سرطان صورت می‌گیرد.

– در سرطان محدود به پروستات كه به سایر نقاط انتشار نداشته باشد، با هدف ریشه كنی بیماری دو انتخاب وجود دارد؛ جراحی پروستات و اشعه درمانی.

– در سرطان پیشرفته درمان شامل اشعه درمانی، هورمون درمانی و درمان‌های حمایتی است. توقف هورمون‌های ضروری برای رشد و نمو سلول‌های بدخیم به دو روش قابل انجام است؛ تجویز داروهای هورمونی خاص و جراحی و خارج كردن بیضه‌ها.

تشخیص زود هنگام سرطان پروستات با انجام آزمایش PSA خون و معاینه سالانه از 50 سالگی به بعد امكان پذیر است. تشخیص زود هنگام، درمان به موقع و ریشه كن كردن سرطان پروستات را ممكن می‌سازد.

مراحل سرطان پروستات

مرحله بندی سرطان پروستات: هنگامی که سرطان پروستات در بیمار تشخیص داده شد باید با انجام آزمایش هایی، میزان آن و انتشار احتمالی آن از پروستات به سایر قسمت های بدن را تعیین نمود . به این کار «مرحله بندی» (Staging) می گویند. مرحله بندی گام مهمی برای برنامه ریزی درمانی به شمار می آید. مراحل سرطان پروستات عبارتند از:

مرحله 1 (Stage I): در این مرحله، سلول های تومور در کمتر از 5% از بافت پروستات برداشته شده یافت می شوند و سلول ها ماهیت بسیار مهاجم ندارند. گاهی به این مرحله، مرحله A گفته می شود.

مرحله 2 (Stage II): در این مرحله، سلول های تومور در کمتر از 5% از بافت پروستات برداشته شده یافت می شوند و سلول ها مهاجم تر هستند یا تومور بزرگتر است ولی تومور به غده پروستات محدود است. گاهی به این مرحله، مرحله B می گویند.

مرحله 3 (Stage III) : در این مرحله، تومور به بیرون از کپسولی که غده پروستات را احاطه می کند رشد کرده است و ممکن است لوله های مِنَوی (لوله های ناقل اسپرم) را گرفتار کرده باشد. گاهی این مرحله را مرحله C می نامند.

مرحله 4 (Stage IV): در این مرحله، تومور به سایر ساختمان های بعد از لوله های مِنَوی انتشار یافته و ممکن است به هر یک از اعضا یا ساختمان های دیگر رسیده باشد. گاهی این مرحله را مرحله ی D1 یا D2 می نامند.

مرحله عود بیماری: ممکن است بیماری پس از درمان، در پروستات یا بخش دیگری از بدن عود کند. گاهی این مرحله، مرحله D3 نامیده می شود.

درجه بندی سرطان پروستات: گام دیگر تشخیص در سرطان پروستات، درجه بندی (Grading) سلول های سرطانی است و سرعت رشد و انتشار سرطان را نشان می دهد. درجه بندی، در آزمایشگاه و با استفاده از سلول های به دست آمده از پروستات، از طریق نمونه برداری (بیوپسی) انجام می شود. سلول های سرطانی بر مبنای میزان شباهت آنها به سلول های طبیعی درجه بندی می شوند. یکی از روش های درجه بندی سرطان پروستات «سیستم گلیسون» (Gleason system) است که بر مبنای اعداد 2 تا 10 صورت می گیرد. هر چه این عدد کمتر باشد، درجه سرطان پایین تر و رشد آن آهسته تر است و بر عکس. تومورهایی که درجه بالایی دارند از رشد سریع تری برخوردار هستند و احتمال انتشار آنها به سایر قسمت های بدن بیشتر است. درجه های زیر 4 نشان دهنده شباهت سلول های سرطانی به سلول های طبیعی و کمتر مهاجم بودن آن هااست. درجه های 5 تا 7 در حد متوسط قرار دارند یعنی سلول های سرطانی شبیه سلول های طبیعی نیستند و احتمال مهاجم بودن آنها و سریع تر بودن رشد آن ها بیشتر است. درجه های 8 تا 10 نشان می دهند که سلول های سرطانی رشد بسیار مهاجمی دارند.

پیشگیری از سرطان پروستات

1_ به  مردان بالای 40 سال برای غربالگری این بیماری، سالیانه آزمایش‌( PSA ‌از طریق آزمایش خون) و معاینه توسط پزشک توصیه می‌گردد.

2 _ رعایت رژیم غذایی : بر اساس تحقیقات اخیر دیده‌شده‌است که مصرف بعضی از مواد غذایی مانند سلنیوم، ویتامین D، سویا، چای سبز، لیکوپن (ماده موجود در گوجه فرنگی ) در پیشگیری و حتی کاهش رشد این تومور موثر بوده است.

همچنین عدم مصرف بعضی غذاها مانند موادی قندی و نشاسته‌ای و چربیها به خصوص LDL یا همان چربی مضر، جهت پیشگیری در ابتلاء این بیماری توصیه می‌گردد.

1ـ مصرف فيبرهاي گياهي(حاوي سلولز و همي‌سلولز) و پروتئین‌هاي گياهي نظير سويا به دليل داشتن ايزوفلاوني به نام Genistein كه مانع رشد سلول‌هاي سرطاني مي‌شود.

2ـ مصرف سبزيجات مانند انواع كلم‌ها(كلم گل، كلم پيچ، كلم تكمه و…) به دليل داشتن تركيباتي نظير ايندول ـ كربونيل، گلوكاريك اسيد(كلسيم‌ ـ ‌دي‌ ـ ‌‌گلوكارات) وسولفورافان.

3ـ مصرف گوشت ماهي به دليل وجود اسيدهاي چرب امگا3

4ـ مصرف سلنيوم، ويتامين‌هاي D و E و عنصر روي.

تورم پروستات كه به خصوص در افراد مسن، ناشي از بزرگ شدن غده پروستات مي‌باشد، علائمي نظير: مشكلات دفع ادرار، جريان ضعيف و منقطع بودن ادرار، تكرر ادرار به خصوص در شب، عدم توانايي دفع ادرار براي كوتاه مدت و احساس تخليه نشدن كامل مثانه پس از خروج ادرار را به همراه دارد. علاوه بر موارد فوق چنانچه تورم پروستات بيش از حد طبيعي باشد، مي‌تواند موجب اختلال در حركات دودي معده(اسهال، يبوست)، نارسايي كليه(مانند افزايش فشارخون و ضربان قلب، عفونت پرده‌هاي اطراف قلب، رنگ پريدگي بستر ناخن) و اختلالات عصبي گردد.

به منظور پيشگيري از تورم پروستات علاوه بر رعايت نكات ذكر شده، مصرف مواد غذايي حاوي مس و روي، اسيدهاي آمينه گلايسين، آلانين، گلوتامين و رنگدانه ليكوپن (رنگ قرمز گوجه فرنگي) بسيار مؤثر و حائز اهميت مي‌باشد.

منبع : راهنمای پزشکی خانواده- پروستات و بیماری های آن