[sbu_post_image]
پروستات
پروستات(prostate)، واژه ای است یونانی به معنی« آنچه که قبل از هرچیز دیگری ایستاده یا قرار گرفته است». پروستات، غده ای است که در جنس مذکر، گردن مثانه را احاطه می کند و در عمیق ترین بخش پیشابراه(لوله خارجکننده ادرار از مثانه)قرار دارد و مایعی ترشح می کند که به قسمتی از مایع منی تبدیل می شود. غده پروستات به اندازه بلوط و تاحدودی مخروطی است و ساختاری سخت دارد و در حفره لگن، زیر بخش تحتانی ارتفاع عانه(سمفیزپوبیس، مفصل به وجود آمده از به هم پیوستن جسم های استخوان های عانه در وسط و توده ای ضخیم ازغضروف لیفی)، در جلوی راست رروده(رکتوم) واقع است و از همین قسمت(راست روده) است که به وسیله انگشت فرد معاینه کننده لمس می شود(به ویژه در صورتی که بزرگ شده باشد).
پروستات بافتی غده ای و عضلانی دارد و در هنگام خارج کردن مایع منی منقبض می شود. بافت عضلانی، به جلو رانده شدن مایع پروستات و اسپرم تولید شده به وسیله بیضه کمک می کند.* مایع ترشح شده از پروستات حاوینفسفاتاز قلیایی»(فسفاتازآلکالن) اسید سیتریک، آنتی ژن اختصاصی پروستات(PSA ) و آنزیم های پروتئولیتیک مختلف است.* پروستات از قاعده، نوک، رأس، سطح قدامی(پیشین)، دوسطح خلفی(پشتی) و دو سطح جانبی تشکیل می شود.
وظیفه پروستات
وظیفه اصلی پروستات، تولید مایعی است که اسپرم را در هنگام اوج و خاتمه برانگیزش جنسی(اُرگاسم) انتقال می دهد. پروستات مایعی تولید می کند که اسپرم را تغذیه و آن را محافظت و حمل می نماید.
قاعده پروستات در بالا، نزدیک به سطح پایینی مثانه قرار دارد. بخش بزرگتر این سطح به طور مستقیم در ادامه دیواره مثانه واقع است. طول پروستات حدود5/2 سانتی متر است.*رأس(نوک) پروستات به طرف پایین قرار دارد و با بافت لیفی(فاسیا)ی بالایی دیافراگم ادراری تناسلی(اوروژنیتال) در تماس است.
گره های لنفاوی ناحیه ای پروستات شامل گره های اطراف پروستات(پِری پروستاتیک)، زیر شکمی0 هیپو گاستریک)، خاصره ای(ایلیاک) داخلی و خارجی، خاجی(ساکرال) جانبی، پِرِه ساکرال و لگنی هستند.* مجاری پروستات به داخل بخش پروستاتی پیشابراه باز می شوند.
پروستات از 3 لوب تشکیل می شود که یکی در مرکز و دوتای دیگر در دوطرف قرار دارند
پروستات در دوران کودکی کوچک است و در سن بلوغ تا 20 سالگی اندازه آن تقریباً 5 برابر افزایش می یابد.
هیپرپلازی خوش خیم پروستات
چه کسانی در خطر ابتلا به التهاب پروستات قرار دارند؟* هیپرپلازی خوش خیم(تکثیر غیر طبیعی سلول های طبیعی)،(BPH) که به آن بزرگ شدگی(هیپرتروفی) خوش خیم پروستات هم گفته می شود، اختلالی است که در آن اندازه پروستات به مقدار بسیار زیاد افزایش می یابد و مشکلات ادراری ایجاد می نماید.
بزرگ شدن پروستات
غده ی پروستات اغلب بعد از میانسالی بزرگ می شود. در برخی مردان، بزرگی پروستات علامتی ندارد، ولی در بعضی موارد، پروستات بزرگ می شود و روی میزراه فشار می آورد و جریان ادرار را متوقف می کند. علائم بزرگ شدن پروستات اشکال در دفع ادرار و ناتوانی جنسی است. مثانه ممکن است بزرگ و باعث درد شکم شود. سرطان پروستات هم ممکن است همین علائم را ایجاد کند. بنابراین با مشاهده ی علائم باید هرچه زودتر به پزشک مراجعه کرد.
بزرگی خوش خیم پروستات
بزرگی خوش خیم پروستات، نوعی بیماری غیر سرطانی پروستات است که بسیاری از علایم آن با سرطان پروستات شباهت دارد(مبحثB4).
علت بزرگی خوش خیم پروستات
*عوامل خطر – عوامل خطر سرطان پروستات( عواملی که ممکن است احتمال بروز سرطان پروستات را افزایش دهندولی الزاماً موجب این بیماری نمی شوند) عبارتند از:* سن( بیش از 80 درصد تمام موارد سرطان پروستات در مردان بالای 65 سال دیده می شود).*نژاد( همان طور که گفته شد احتمال بروز سرطان پروستات در مردان امریکایی افریقایی تبار 2 برابر بیشتر از مردان سفیدپوست امریکایی است.
احتمال بروز سرطان پروستات در مردان بومی ژاپن و چین در پایین ترین میزان است. نکته جالب توجه آنکه وقتی مردان چینی و ژاپنی به امریکا مهاجرت می کنند، احتمال مرگ و میر آنها در اثر سرطان پروستات در مقایسه با مردان بومی کشورشان افزایش می یابد. به دنبال استفاده از رژیم های غذایی و نحوه زندگی غربی در ژاپن، میزان بروز سرطان پروستات افزایش یافته است).
علائم خفیف معمولاً نیازی به درمان خاص ندارد، گرچه مصرف بیشتر مواد دارای عنصر روی مفید است. برخی طبیعت درمانگران ماساژ خاص از طریق راست روده را توصیه می کنند . ودر موارد حاد، ممکن است عمل جراحی لازم شود.
پروستات یكی از اعضای ویژه مردان است و پایینتر از مثانه و در لگن قرار گرفته است. پروستات قسمت ابتدایی مجرای ادراری مردان را احاطه میكند…
بزرگی خوش خیم پروستات، سرطان پروستات و عفونت پروستات از بیماریهای مهم پروستات هستند.
علت بزرگی پروستات
اندازه پروستات در اوایل بلوغ در اثر تغییرات هورمونی، 2 برابر می شود و سپس در حوالی 25 سالگی دوباره روع به رشد می کند و این رشد تقریباً در تمام بقیه عمر فرد ادامه دارد.معمولاً این بزرگ شدگی تا سنین بالا مشکلی ایجاد نمیکند. به ندرت بزرگ شدگی خوش خیم پروستات(BPH) قبل از 40 سالگی موجب بروز علایم می شود.
در بیش از نیمی از مردان، از دهه ششم زندگی به بعد بعضی از نشانه های بزرگی خوش خیم پروستات(BPH ) دیده می شود.* حدود 90 درصد از مردان در دهه هفتم و هشتم عمر دچار نشانه های بزرگی خوش خیم پروستات می شوند.
علایم بزرگی پروستات
بعضی از علایم بزرگی خوش خیم پروستات و سرطان پروستات شبیه یکدیگر هستند ولی به نظر نمی رسد ابتلا به بزرگی خوش خیم پروستت احتمال ایجاد سرطان پروستات را افزایش دهد ولی ممکن است فرد مبتلا به بزرگی خوش خیم پروستات، به طور همزمان به سرطان پروستات تشخیص داده نشده نیز مبتلا باشد یا در آینده مبتلا به سرطان مزبور شود. بنابراین، مؤسسه ملی سرطان و انجمن سرطان امریکا توصیه می کنند که تمام مردان بالای 50 سال، سالی یک بار ضمن مراجعه به اورولوژیست، تحت معاینه انگشتی پروستات از راه مقعد و آزمایشPSA قراربگیرند تا از این طریق بتوان وجود سرطان پروستات را به موقع تشخیص داد.
شایع ترین علایم بزرگی خوش خیم پروستات عبارتند از:* نشت ادرار یا قطره قطره دفع شدن ادرار*افزایش دفعات ادرار کردن(تکرر ادرار)به ویژه در هنگام شب.*فوریت ادرار(احساس نیاز فوری به ادرار کردن)*احتباس ادرار(ناتوانی در دفع ادرار)* ضعیف و منقطع بودن جریان ادرار.( مشکلاتی که ذکر شد ممکن استموجب بی اختیاری ادرار،آسیب کلیه ها، آسیب مثانه، عفونت مجاری ادرار و ایجاد سنگ های مثانه شوند.
منبع : کتاب راهنمای پزشکی خانواده- پروستات و بیماری های آن