[sbu_post_image]
پیشگیری از آسیب کلیوی
برای پیشگیری از این مساله با هر روشی که امکان پذیر باشد باید فشارخون را کنترل کرد. پرفشاری مزمن خون یکی از شایعترین علل نارسایی کلیه در مردان و زنان است. اگر فردی سیگاری است، باید آن را ترک کند. مصرف سیگار علاوه بر خطرهای دیگری که برای سلامت دارد، خطر نارسایی کلیه را هم افزایش میدهد. با ترک سیگار، فشارخون هم کاهش خواهد یافت و این مساله خود عامل مهم دیگری در کاهش خطر نارسایی کلیه است. پرهیز از مصرف بیرویه داروها و نوشیدن آب به اندازه کافی، از عوامل دیگر موثر در کاهش آسیب به کلیهها هستند.
اهمیت ندادن علایم، ممکن است به تخریب بخشی از بافت کلیه بینجامد. زمانی که قسمتی از کلیه از بین برود و از این واقعه مدت زمانی بگذرد، ممکن است دیگر ترمیم نشود. در حالی که اگر به سرعت متوجه عوامل خطرزا برای کلیه شویم، به احتمال زیاد میتوان از نارسایی برگشتناپذیر کلیه پیشگیری کرد. متاسفانه گاهی فرد هنگامی از بیماری کلیوی خود آگاه میشود که بخش زیادی از بافت کلیه از بین رفته است. در این موارد نکته بسیار مهم، اتخاذ تدابیر و اقدامهایی است که بافت باقیمانده کلیه را از آسیب حفظ کند. اگر این اقدامها به درستی انجام شوند، معمولا تا سالهای سال فرد میتواند با بخشی از کلیه که کار میکند، با سلامت به زندگی ادامه دهد. مهمترین این اقدامها، کنترل دقیق فشارخون تحت نظر پزشک است. اگر فردی دچار کمکاری کلیه است، در مصرف انواع داروها باید احتیاط زیادی به خرج دهد. ما از چنین بیمارانی میخواهیم هرگاه به پزشک مراجعه میکنند، یادآوری کنند دچار این مشکل هستند تا پزشک در تجویز داروها ملاحظات لازم را در نظر بگیرد. انجام تصویربرداری با ماده حاجب در چنین افرادی منع دارد و لازم است به این نکته نیز توجه شود.
کسانی که دچار سنگ کلیه از نوع اوراتی یا سیستئینی هستند باید مصرف گوشتها، گوشت قرمز و سفید، ماهی و مرغ را محدود کنند.دکتر کشاورز باز هم تأکید میکند: این مواد از برنامه غذایی حذف نشوند بلکه فقط محدود شوند.
«اگر فرد، مستعد سنگ کلیه نباشد، خوردن قرص کلسیم به دستور متخصص هیچ مشکلی را ایجاد نمی کند چون همان طور که گفتیم هر فرد سالم از یک سالگی تا آخر عمر میتواند روزانه ۵/۲ گرم کلسیم مصرف کند که معادل مقدار زیادی لبنیات است؛ مثلا یک لیوان شیر فقط ۲۵۰ میلی گرم کلسیم دارد و اگر یک آدم سالم روزی یک لیتر شیر هم بخورد مشکلی پیش نمی آید.
این فرد دیگر احتیاجی به مصرف مکمل کلسیم ندارد و این مکملها برای کسانی است که لبنیات نمی خورند. اینها اگر روزی سه تا قرص کلسیم همراه آب فراوان بخورند، خطری ندارد.» مصرف قرص آهن برای خانمها هم به خصوص در سنین بلوغ امری لازم و بی خطر است ولی در آقایان این مکمل باید با تجویز متخصص مصرف شود.مکمل روی هم فقط در موارد خاصی مثل ریزش مویا پایین بودن رشد قدی کودکان آن هم با دستور متخصص و در دورههای زمانی کوتاه دو سه ماهه باید مصرف شود؛ یعنی اگر خودسرانه و در درازمدت مصرف شود، ممکن است مشکلاتی را در پی داشته باشد.
درمان هیدرونفروز
بیشتر هیدرونفروز ها کوچک است و به خودی خود با بزرگ شدن کودک بهبود پیدا خواهد کرد. با این حال اگر اتساع قابل توجه یا شدید باشد، این حالت ممکن است انسداد کلیه را نشان دهد که نیاز به جراحی برای حل انسداد خواهد داشت. اگر اتساع کلیه مرتبط با رفلاکس وزیکورترال باشد، و اگر رفلاکس با بزرگتر شدن کودک برطرف نشود، اصلاح رفلاکس ممکن است ضروری باشد. انسداد مجرای پیشاب پسران باید با جراحی اصلاح شود.
عوارض هیدرونفروز
اگر کلیه به صورت قابل توجهی متورم باشد یا مسدود شده باشد، کودک ممکن است درد، تهوع یا استفراغ یا حتی خون در ادرار داشته باشد. با این حال بیشتر درجات هیدرونفروز باعث درد یا ناراحتی نمی شود.
هیدرونفروز و بیماری کلیه
بیشتر هیدرونفروز ها کلیه را در معرض بیماری یا عفونت قرار نمی دهند. با این حال اگر اتساع مرتبط با رفلاکس وزیکواورترال باشد، رفلاکس ریسک فاکتوری برای توسعه هر دو عفونت های کلیه و مثانه است. اگر اتساع شدید و شامل هر دو کلیه باشد، بیماری کلیه محتمل است.
زمانی که تشخیص هیدرونفروز مطرح می شود، باید با اورولوژیست برای بازبینی تصاویر اشعه ایکس مشورت شود، تاریخچه کامل و ارزیابی فیزیکی کودک بررسی شود و سپس تعیین شود آیا مطالعات آینده ضروری است یا خیر. در حالی که این اختلال عموما یک شرایط اورژانسی است، اگر کودک درد دارد، عفونت های قابل توجه دارد یا هر دو کلیه درگیر باشد، در این صورت اورولوژیست باید کودک را بلافاصله ویزیت کند.
بهترین درمان هیدرونفروز
مطالعات اولتراسوند و مطالعات دیگر معمولا تقریبا چهار تا شش هفته بعد از ترخیص توصیه می شوند. بسته به این که آیا هیدرونفروز شدید است یا خیر، اسکن کلیه ممکن است لازم باشد. اگر هیدرونفروز شامل هر دو کلیه باشد، تست خون استاندارد باید انجام شود تا عملکرد کلیه مشخص شود. اگر کودک ارزیابی برای رفلاکس وزیکورترال نداشته، تست اشعه ایکس مثانه ضروری است.
متداول ترین علائم مرتبط با هیدرونفروز شدید یا کلیه مسدود شده درد شکمی، پهلو یا پشت و استفراغ است. تب ممکن است عفونت ادراری را نشان دهد.
منبع : متخصص کلیه تهران
