[sbu_post_image]
پروستات
پروستات(prostate)، واژه ای است یونانی به معنی« آنچه که قبل از هرچیز دیگری ایستاده یا قرار گرفته است». پروستات، غده ای است که در جنس مذکر، گردن مثانه را احاطه می کند و در عمیق ترین بخش پیشابراه(لوله خارجکننده ادرار از مثانه)قرار دارد و مایعی ترشح می کند که به قسمتی از مایع منی تبدیل می شود. غده پروستات به اندازه بلوط و تاحدودی مخروطی است و ساختاری سخت دارد و در حفره لگن، زیر بخش تحتانی ارتفاع عانه(سمفیزپوبیس، مفصل به وجود آمده از به هم پیوستن جسم های استخوان های عانه در وسط و توده ای ضخیم ازغضروف لیفی)، در جلوی راست رروده(رکتوم) واقع است و از همین قسمت(راست روده) است که به وسیله انگشت فرد معاینه کننده لمس می شود(به ویژه در صورتی که بزرگ شده باشد).
پروستات بافتی غده ای و عضلانی دارد و در هنگام خارج کردن مایع منی منقبض می شود. بافت عضلانی، به جلو رانده شدن مایع پروستات و اسپرم تولید شده به وسیله بیضه کمک می کند.* مایع ترشح شده از پروستات حاوینفسفاتاز قلیایی»(فسفاتازآلکالن) اسید سیتریک، آنتی ژن اختصاصی پروستات(PSA ) و آنزیم های پروتئولیتیک مختلف است.* پروستات از قاعده، نوک، رأس، سطح قدامی(پیشین)، دوسطح خلفی(پشتی) و دو سطح جانبی تشکیل می شود.
وظیفه پروستات
وظیفه اصلی پروستات، تولید مایعی است که اسپرم را در هنگام اوج و خاتمه برانگیزش جنسی(اُرگاسم) انتقال می دهد. پروستات مایعی تولید می کند که اسپرم را تغذیه و آن را محافظت و حمل می نماید.
قاعده پروستات در بالا، نزدیک به سطح پایینی مثانه قرار دارد. بخش بزرگتر این سطح به طور مستقیم در ادامه دیواره مثانه واقع است. طول پروستات حدود5/2 سانتی متر است.*رأس(نوک) پروستات به طرف پایین قرار دارد و با بافت لیفی(فاسیا)ی بالایی دیافراگم ادراری تناسلی(اوروژنیتال) در تماس است.
گره های لنفاوی ناحیه ای پروستات شامل گره های اطراف پروستات(پِری پروستاتیک)، زیر شکمی0 هیپو گاستریک)، خاصره ای(ایلیاک) داخلی و خارجی، خاجی(ساکرال) جانبی، پِرِه ساکرال و لگنی هستند.* مجاری پروستات به داخل بخش پروستاتی پیشابراه باز می شوند.
پروستات از 3 لوب تشکیل می شود که یکی در مرکز و دوتای دیگر در دوطرف قرار دارند
پروستات در دوران کودکی کوچک است و در سن بلوغ تا 20 سالگی اندازه آن تقریباً 5 برابر افزایش می یابد.
التهاب پروستات(پروستاتیت)
پروستاتیت (prostatitis)عبارت است از التهاب پروستات که ممکن است با احساس ناراحتی، درد، وجود یا فقدان تکرر ادرار و گاهی تب همراه باشد. شایع ترین مشکل پروستات در زیر 50 سالگی پروستاتیت است و تخمین زده شده است که حداقل نیمی از تمام مردان در مقطعی از زندگی دچار آن می شوند.*8 درصد بیماران مراجعه کننده به اورولوژیست ها و 1درصدبیماران مراجعه کننده به پزشکان عمومی در آمریکا را افراد مبتلا به پروستاتیت تشکیل میدهند. حدود 25 درصد از کل مراجعه کنندگان مردجوان و میانسالی که به دلیل ناراحتی های ادراری تناسلی به پزشک مراجعه می کنند مبتلا به پروستاتیت هستند.* *پروستاتیت عبارتست از التهاب بافتی(میکروسکوپی) غده پروستات.
در سال 1999 میلادی انستیتوی ملی بهداشت، پروستاتیت را به 4 گروه تقسیم کرد
گروه1: پروستاتیت حاد(باکتریایی
گروه 2:پروستاتیتمزمنباکتریایی
گروه 3:پروستاتیت مزمن/نشانگان(سندرم) درد مزمن لگن
گروه 4: پروستاتیت التهابی بدون علامت.
پروستاتیت حاد(باکتریایی)
علایم پروستاتیت حاد
لرز، تب ، کمردرد و احساس درد در ناحیه تناسلی و لگن ، تکرر ادرار و احساس فوریّت ادرار (اغلب در هنگام شب)، اختلال جنسی و یا کاهش میل جنسی احساس سوزش یا درد در هنگام ادرارکردن،درد بدن،عفونت ادراری قابل اثبات از طریق وجود گلبول های سفید و باکتری0میکروب) در آزمایش ادرار، کاهش حجم ادرار، درد و یا احساس فشار در رکتوم و مقعد، وجود ترشح از پیشابراه در هنگام دفع مدفوع.**ممکن است پروستاتیت حاد از عوارض نمونه برداری (بیوپسی) پروستات باشد.
علت التهاب پروستات، عوامل باكتريايي است. بنابراين مصرف آنتي بيوتيكهايي كه طبق تجويز و با صلاحديد پزشك متخصص انجام ميگيرد، ميتواند در درمان اين عارضه مفيد باشند. همچنين انجام ورزشهاي متناسب ميتواند تأثيرگذاري داروها را افزايش دهد.
در كنار مصرف مواد غذايي مناسب براي پيشگيري از ابتلاء، چنانچه بيماري حاد شود، ميتوان از گياهان دارويي مفيد براي درمان اختلالات پروستات (به ويژه تورم) بهره جست. از جمله اين گياهان دارويي ميتوان به نخل ارهاي ايراني، گزنه، كدوي پوست كاغذي، كتان روغني، شيرين بيان، قارچ گانودرما، جينسينگ آسيايي، تويا، سويا، ادريسي، دماسب، ذرت، شبدر قرمز، چاي سبز، انگور خرس، مِلون تلخ(خربزه وحشي)، بارهنگ(اسفرزه) آبي و خربزه درختي اشاره كرد كه اينك به توضيح آنها ميپردازيم:
1ـ گزنه (انجره): گياهي گرم و خشك كه عمدتاً از پيكر رويشي آن(ساقه، برگ و ريشه) براي درمان استفاده ميشود. به منظور درمان تورم و التهاب پروستات ميتوان روزي سه نوبت در هر نوبت يك قاشق مرباخوري از پيكر رويشي خشك و خرد شده گزنه را در يك فنجان آب جوش دم كرده، پس از 15 دقيقه ميل نمود. همچنين دم كرده ريشه گزنه نيز در درمان تورم پروستات بسيار مفيد است.
2ـ دانههاي كدوي طبي (كدوي بذر برهنه): اين گياه، بومي ايران نبوده و در طي ساليان گذشته توسط دكتر رضا اميدبيگي وارد كشور گرديده كه در همين جا ميبايست از زحمات و خدمات ارزنده ايشان در جهت احياء طب سنتي با استفاده از گياهان دارويي اصلاح شده و كمك به حفظ عرصههاي طبيعي كشور تشكر و قدرداني نمود. قسمت مورد استفاده اين گياه در درمان تورم پروستات و سوزش مجاري ادراري، دانههاي بدون پوست ميباشند كه به صورت خام و يا فرآوري شده (روغن حاصل از دانهها) مورد استفاده قرار ميگيرند. افراد دچار چنين اختلالاتي ميتوانند روزي سه نوبت در هر نوبت بين 10 تا 15 عدد از دانهها و يا در صورت دراختيار داشتن روغن آن، روزي سه نوبت در هر نوبت 15 تا 20 قطره از روغن را ميل نمايند.
3ـ نخل ارهاي ايراني: اين گياه نوعي نخل زينتي است كه عموماً در شرايط آب و هوايي گرم رشد مييابد. قسمت مورد استفاده اين گياه ميوههاي رسيده سياه مايل به آبي است كه پس از خشك شدن استفاده ميشود. اين ميوه معمولاً به صورتهاي ذيل استفاده ميشود: ميوه خام خشك، چاي، پودر ميوه خشك شده، قرص ميوه خشك شده و تنتورهاي مايع.
3ـ شيرين بيان: گياهي است با طبيعت گرم و خشك كه ريشه و ريزومها، اندام دارويي آن محسوب ميشوند. اگر چه كاربرد اصلي اين گياه، درمان اختلالات مربوط به سيستم گوارش نظير زخم معده، زخم روده، زخم اثني عشر و ورم معده و روده ميباشد، اما در درمان تورم پروستات نيز مفيد است. مصرف روزانه سه نوبت دم كرده پودر ريشه شيرين بيان، هر نوبت يك قاشق چايخوري در يك ليوان آب جوش و پس از 15 دقيقه ميل نمودن، جهت درمان بسيار مؤثر ميباشد. درصورت موجود نبودن پودر ميتوان از جوشانده ريشههاي خرد شده استفاده نمود.
4ـ چاي سبز: اين گياه به لحاظ دارا بودن ماده كوئرسيتين كه يك آنتي اكسيدان بسيار قوي ميباشد، در درمان تورم پروستات مفيد است. همچنين به دليل خاصيت ضد باكتريايي اين ماده، از چاي سبز در درمان التهاب پروستات نيز استفاده فراواني ميشود. جهت مصرف ميتوان روزانه سه نوبت، هر نوبت يك قاشق مرباخوري از چاي سبز را در يك ليوان آب جوش دم كرده، پس از 15 دقيقه ميل نمود.
5ـ كتان روغن: قسمت مورد استفاده اين گياه، دانههاي آسياب شده آن و يا روغن استخراج شده از دانهها ميباشد. لازم به ذكر است دانههاي كتان داراي طبيعت گرم و تر ميباشند. جهت مصرف ميتوان روزانه سه نوبت هر نوبت يك قاشق مرباخوري از پودر كتان و يا يك قاشق چايخوري روغن دانهها را مصرف نمود.
6ـ شبدر قرمز: داراي طبيعتي گرم و تر بوده و اندام مصرفي آن گلها ميباشند. مصرف سه نوبت در روز از دم كرده يك قاشق مرباخوري از گلهاي خشك شده آن و ميل نمودن آن پس از 15 دقيقه ميتواند براي درمان تورم پروستات مفيد باشد.
7ـ دم اسب: گياهي است كه در نواحي معتدل و مرطوب جهان يافت ميگردد. طبيعت اين گياه سرد و خشك است و اندام مصرفي آن پيكر رويشي گياه ميباشد. به لحاظ وجود ماده سيليكا دراين گياه، مصرف آن ميتواند التهابهاي پروستات و مشكلات ادراري را به حداقل برساند. مصرف روزانه دو گرم از پودر گياه خشك شده دم اسب براي درمان التهاب پروستات توصيه شده است. مصرف بيشتر آن عوارضي نظير افزايش فشارخون را به دنبال خواهد داشت.
منبع : متخصص ارولوژی تهران