[sbu_post_image]
بی اختیاری ادرار
بی اختیاری ادرار(urinary incontinence ) ممکن است به طور ناگهانی و موقت یا دایمی و دراز مدت ایجاد شود.
بی اختیار ادرار عملکردی(functional incontinence)ممکن است در اثر اختلال در تفکر، حرکت یا برقراری ارتباط ایجاد شود.به عنوان مثال ممکن است فرد مبتلا به بیماری آلزایمربه اندازه کافی به تعیین زمان مشخص برای مراجعه به توالت نیاندیشد و یا فردی که از ویلچر استفاده می کند ممکن است در محلی باشد که نتواند ویلچر خود را به طرف توالت هدایت کند. این موارد میتوانند منجر به بی اختیاری ادراری نوع عملکردی شوند.
علل بی اختیاری ادرار
علل بی اختیاری ادرار ناگهانی یا موقت عبارتند از:
**استراحت طولانی(مثلاً بعد از عمل جراحی)**مصرف بعضی داروها( مثل داروهای مُدرّ، ضد افسردگی،آرام بخش،ضدسرفه و سرماخوردگی و آنتی هیستامین)**افزایش حجم ادرار(مثلاً در دیابت کنترل نشده)**اختلال هوشیاری* حاملگی*عفونت یا التهاب مثانه* متراکم شدن مدفوع در اثر یبوست(که باعث فشار آوردن به مثانه می شود)* عفونت یا التهاب دستگاه ادراری* افزایش وزن.
علل بی اختیاری ادرار در درازمدت عبارتند از:* بیماری آلزایمر*سرطان مثانه* اسپسام مثانه* افسردگی*بزرگی پروستات(در آقایان)* اختلالات عصبی (مثل بیماری ام اس یا سکته مغزی)*آسیب عصبی یا عضلانی پس از رادیوتراپی لگن*پایین افتادگی مثانه، پیشابراه یا رکتوم(راست روده) به داخل فضای مهبل (واژن)که اغلب در اثر حاملگی ها و زایمان های متعدد روی می دهد.* مشکلات ساختاری دستگاه ادراری* آسیب های نخاعی* ضعف اسفنکترمثانه(عضلات حلقوی مسئول باز و بسته کردن مثانه) که اغلب به دنبال جراحی پروستات در اقایان یاجراحی مهبل(واژن) در خانم ها روی میدهد.
خانم ها 2 برابر اقایان دچار بی اختیاری ادرار می شوند که علت آن حاملگی و زایمان، یائسگی و ساختار خاص دستگاه ادراری در خانمها است.* خانم ها و آقایان ممکن است در اثر آسیب عصبی،نقایص مادرزادی،سکته مغزی، بیماری ام اس و مشکلات ناشی از افزایش سن، دچار بی اختیاری ادرار شوند.* خانم های مسن، بیش از زنان جوان دچار بی اختیاری ادرار می شوند.* اغلب در هر سن، بی اختیاری ادرار قابل درمان و حتی قابل علاج کامل است.
بی اختیاری ادرار در زنان و درمان آن
بی اختیاری در اثر فشار
اگر در هنگام خندیدن، سرفه کردن، عطسه زدن و یا بلند کردن جسم سنگینی، ناگهان یک قطره ادرار از شما بیرون آید، نشان می دهد شما دچار بی اختیاری ادرار در اثر فشار شده اید. این مسئله یکی از شایعترین مشکلات در بین دختران جوان می باشد.
بی اختیاری ادرار تحریک پذیر (اصراری)
اگر ناگهان نیاز فوری به دفع ادرار پیدا کنید، اما دسترسی به دستشویی نداشته باشید و در لباستان ادرار کنید، دچار بی اختیاری ادرار تحریک پذیر (اصراری) شده اید.این نوع بی اختیاری در اثر شنیدن صدای آب جاری، نوشیدن یک مایع و یا با هیچ چیز دیگری می تواند رخ دهد.در این نوع بی اختیاری، قبل از رسیدن به دستشویی، مقدار زیادی ادرار از شما خارج می شود.
مثانه بیش فعال
نوع دیگر بی اختیاری ادرار، فعالیت زیاد مثانه می باشد. در این نوع نیز ناگهان نیاز فوری به دستشویی رفتن پیدا می کنید.اما همه افراد دارای مثانه بیش فعال، دچار بی اختیاری ادرار نیستند، بلکه بسیاری از زنان می توانند خود را نگه دارند تا به دستشویی برسند.این بیماران باید کارهای خود را کنار بگذارند و به دستشویی بروند.برخی از این بیماران در طول روز و برخی دیگر در شب به این بی اختیاری ادرار دچار می شوند.محققان نشان داده اند که زنان دچار بی اختیاری ادرار از کمبود اعتماد بنفس، کاهش تمایلات جنسی و افسردگی شدید رنج می برند.
دلیل بی اختیاری ادرار ناشی از فشار
هنگامی که عضلات و بافت هایی که مثانه را نگه می دارند، ضعیف شوند، این نوع بی اختیاری رخ می دهد.هنگامی که فشار زیادی به مثانه وارد شود و اسفنکتر (دریچه) مثانه هنوز بسته نشده باشد، ریزش ادرار رخ می دهد. فشاری از قبیل سرفه و یا خنده می تواند باعث ریزش ادرار شود.
دلایل متعددی برای از دست دادن قدرت این ماهیچه ها می باشد، از قبیل: افزایش وزن، آسیب ورزشی، بارداری چندقلوزایی و زایمان طبیعی.
دلیل بی اختیاری ادرار تحریک پذیر (اصراری)
این نوع بی اختیاری به دلیل اسپاسم و یا گرفتگی عضلات مثانه رخ می دهد. این گرفتگی ممکن است در اثر تخریب عصب و یا عضلات بوجود آمده باشد.در برخی موارد، تخریب عصب و یا عضله باعث ایجاد بیماری های دیگری نیز می شود نظیر: سوزش مثانه در اثر عفونت و یا التهاب مثانه.
تقویت مثانه
برای این کار سعی کنید کم کم مدت زمان بیشتری ادرارتان را نگه دارید.برای شروع هر ۲ ساعت یک بار ادرار کنید. به تدریج سعی کنید این مدت زمان ۲ ساعت را بیشتر کنید.اینکه چقدر این فاصلـه زمانـی را بیشتر می کنید به خودتان بستگی دارد؛ ولی باید درحدی باشد که ادرار نریزد. کم کم این فاصله را به ۳ تا ۴ ساعت برسانید. این تمرین را لازم نیست که شب ها انجام دهید. با انجام این تمرین توانایی مثانه برای نگه داشتن ادرار بیشتر می شود.
منبع : پزشک بی اختیاری ادرار تهران ، کتاب راهنمای پزشکی خانواده- بیماری های کلیه و مجاری ادرار