[sbu_post_image]
بی اختیاری ادرار
بی اختیاری ادرار(urinary incontinence ) ممکن است به طور ناگهانی و موقت یا دایمی و دراز مدت ایجاد شود.
بی اختیار ادرار
بی اختیار ادرار عملکردی(functional incontinence)ممکن است در اثر اختلال در تفکر، حرکت یا برقراری ارتباط ایجاد شود.به عنوان مثال ممکن است فرد مبتلا به بیماری آلزایمربه اندازه کافی به تعیین زمان مشخص برای مراجعه به توالت نیاندیشد و یا فردی که از ویلچر استفاده می کند ممکن است در محلی باشد که نتواند ویلچر خود را به طرف توالت هدایت کند. این موارد میتوانند منجر به بی اختیاری ادراری نوع عملکردی شوند.
علل بی اختیاری ادرار
علل بی اختیاری ادرار ناگهانی یا موقت عبارتند از:
**استراحت طولانی(مثلاً بعد از عمل جراحی)**مصرف بعضی داروها( مثل داروهای مُدرّ، ضد افسردگی،آرام بخش،ضدسرفه و سرماخوردگی و آنتی هیستامین)**افزایش حجم ادرار(مثلاً در دیابت کنترل نشده)**اختلال هوشیاری* حاملگی*عفونت یا التهاب مثانه* متراکم شدن مدفوع در اثر یبوست(که باعث فشار آوردن به مثانه می شود)* عفونت یا التهاب دستگاه ادراری* افزایش وزن.
علل بی اختیاری ادرار در درازمدت عبارتند از:* بیماری آلزایمر*سرطان مثانه* اسپسام مثانه* افسردگی*بزرگی پروستات(در آقایان)* اختلالات عصبی (مثل بیماری ام اس یا سکته مغزی)*آسیب عصبی یا عضلانی پس از رادیوتراپی لگن*پایین افتادگی مثانه، پیشابراه یا رکتوم(راست روده) به داخل فضای مهبل (واژن)که اغلب در اثر حاملگی ها و زایمان های متعدد روی می دهد.* مشکلات ساختاری دستگاه ادراری* آسیب های نخاعی* ضعف اسفنکترمثانه(عضلات حلقوی مسئول باز و بسته کردن مثانه) که اغلب به دنبال جراحی پروستات در اقایان یاجراحی مهبل(واژن) در خانم ها روی میدهد.
خانم ها 2 برابر اقایان دچار بی اختیاری ادرار می شوند که علت آن حاملگی و زایمان، یائسگی و ساختار خاص دستگاه ادراری در خانمها است.* خانم ها و آقایان ممکن است در اثر آسیب عصبی،نقایص مادرزادی،سکته مغزی، بیماری ام اس و مشکلات ناشی از افزایش سن، دچار بی اختیاری ادرار شوند.* خانم های مسن، بیش از زنان جوان دچار بی اختیاری ادرار می شوند.* اغلب در هر سن، بی اختیاری ادرار قابل درمان و حتی قابل علاج کامل است.
علایم بی اختیاری ادرار
شایع ترین علایم بی اختیاری ادرار عبارتند از: ** ناتوانی در ادرار کردن ** درد مرتبط با پرشدن مثانه و/ یا ادرار کردن، بدون وجود عفونت اثبات شده مثانه.** ضعف پیشرونده جریان ادرار با یا بدون احساس تخلیه کامل مثانه.** افزایش سرعت ادرارکردن بدون وجود عفونت اثبات شده مثانه. ** نیاز به رسیدن فوری به توالت و / یا ادرارکردن در صورت نرسیدن به توالت.** ادرار کردن غیر طبیعی یا تغییر در ادرارکردن بهدلیل مشکل دستگاه عصبی.** وجود اختلالاتی مانند سکته مغزی، آسیب نخاعی و بیماریMS .
نشت ادرار به نحوی که مانع از انجام فعالیت های فرد شود.
نشت ادراری که پس از جراحی شروع می شود یا ادامه می یابد.
نشت ادراری که موجب ناراحتی بیمار می شود.** وجودعفونت های مکرر مثانه.
تشخیص بی اختیاری ادرار
معاینه فیزیکی کامل باتأکید بر دستگاه ادراری و عصبی اعضای تناسلی و آزمایش ادرار برای تشخیص بی اختیاری ادرار ضروری است.
عوارض بی اختیاری ادرار
بی اختیاری ادرار می تواند خسارات قابل توجهی را از نظر روحی بر جای بگذارد.محققان نشان دادند که زنان دچار بی اختیاری ادرار از کمبود اعتماد بنفس، کاهش تمایلات جنسی و افسردگی شدید رنج می برند.ترس از بی اختیاری، ممکن است فرد را به انزوای اجتماعی بکشاند.بسیاری از زنان دچار بی اختیاری ادرار خفیف می توانند با نوشیدن کم مایعات، بی اختیاری خود را کنترل کنند.
تشخیص
ابتدا باید نوع بی اختیاری را تشخیص داد. یکی از راه های نشان دهنده بی اختیاری ادرار ناشی از فشار این است که پزشک از شما می خواهد که بایستید و سرفه کنید.پزشک، داروهای مصرفی شما را می پرسد و برای بررسی عفونت ادرار، نمونه ادرار شما را آزمایش می کند.پزشک از شما می خواهد که در یک دفتر یادداشت کنید که چقدر مایعات می نوشید، چقدر ادرار می کنید و چند بار ناگهان ادرار از بدن شما خارج می شود.
– سونوگرافی نشاندهنده آن است که در هنگام ادرار کردن، سرفه کردن و یا دیگر فعالیت ها، چگونه مثانه و پیشابراه تغییر وضعیت می دهند.
– آزمایش پد نشان می دهد که چقدر ادرار در طول روز از بدن شما خارج می شود.
– آزمایش استرس مثانه کمک به بررسی بی اختیاری ناشی از فشار می کند.
– کیستومتری، فشار مثانه را اندازه گیری می کند و کمک به تشخیص بی اختیاری ادرار تحریک پذیر (اصراری) می کند.
– بررسی مشکلاتی که با روش های تصویربرداری دیگر قابل ممکن نیست، با استفاده از MRI امکان پذیر می باشد.
درمان بی اختیاری ادرار
– بسیاری از زنان دچار بی اختیاری ادرار خفیف می توانند با نوشیدن کم مایعات، بی اختیاری خود را کنترل کنند.
– نصف لیوان‌تان را پر کنید و از نوشیدن قهوه، چای و نوشیدنی های دارای کافئین خودداری کنید. نوشیدنی های دارای کافئین، ادرارآور می باشند.
– به طور مرتب و هر 2 تا 4 ساعت یک بار و یا حتی در صورتی که احساس نمی کنید که باید به دستشویی بروید، مثانه خود را خالی کنید.
درمان بی اختیاری ادرار به وسیله پزشک متخصص و بر اساس موارد زیر انجام می شود:* سن بیمار، وضعیت سلامتی کلی و سابقه پزشکی وی. * میزان گسترش بیماری.* تحمل بیمار نسبت به داروهای خاص و اعمال جراحی یا سایر درمان های لازم.* انتظارات درباره سیر بیماری.* اولویت های مورد نظر بیماری.
درمان شامل موارد زیر است:روش های رفتاری خاص(شامل ورزش عضلات لگن، بیوفیدبک و آموزش مثانه) – *استفاده از داروها – * جراحی(در صورتی که بی اختیاری ناشی از مشکلات ساختمانی مانند غلط بودن نحوه قرارگیری مثانه یا انسداد باشد) – * محدودیت رزیم غذایی( مانند حذف مصرف قهوه، سودا و چای و / یا الکل).
منبع : راهنمای پزشکی خانواده- پروستات و بیماری های آن
