درمان بياختياري استرسي ادرار
تمرينات عضلات کف لگن، خط نخست درمان براي بياختياري استرسي ادرار در زنان و مردان به شمار ميرود (کادر 4). رهنمودهاي NICE يک دوره آزمايشي از چنين تمرينات عضلاني را حداقل براي مدت سه ماه توصيه ميکند. اين رهنمودها بر پايه يک بازنگري اخير کاکرين از کارآزماييهاي شاهددار تصادفي شدهاي است که 672 زن دچار بياختياري استرس را شامل ميشوند و بهبود علايم را در زناني که تمرينات عضلات کف لگن را انجام ميدهند در مقايسه با کساني که اين تمرينات را انجام نميدهند، آشکار ساختهاند. در يک کارآزمايي شاهددار تصادفي شده يک سويه کور مشخص شد که تمرينات عضلات کف لگن در مقايسه با عدم انجام اين تمرينات، به طور معنيداري با ميزان درمان عيني و ذهني بالاتر همراه است (به ترتيب 56 در برابر 3 و 44 در برابر 7).
براي بيماراني که قادر به انقباض عضلات کف لگن نيستند ميتوان از تحريک الکتريکي يا بيوفيدبک استفاده کرد. شواهد به نفع عضلات کف لگن در مردان کمتر از زنان واضح است، چرا که اغلب مطالعات مربوط به مردان قبل يا بعد از پروستاتکتومي انجام شدهاند. يک کارآزمايي شاهددار تصادفي شده کوچک به مقايسه شروع تمرينات عضلات کف لگن به طور زود هنگام پس از پروستاتکتومي و عدم انجام هرگونه درمان پرداخته است و نشان داده است که اين مداخله ميتواند طول مدت و شدت بياختياري ادرار را کاهش دهد.
دولوکستين (Duloxetine) که يک مهارکننده بازجذب سرتونين و نورآدرنالين است براي درمان بياختياري استرسي متوسط تا شديد مورد تاييد قرار گرفته است. به نظر ميرسد اين دارو از طريق افزايش فعاليت عصب پودندال که سبب بهبود انقباض و انسداد اسفنکتر پيشابراه ميشود، اثر خود را اعمال ميکند.
مرور اخير کاکرين که روي 10 کارآزمايي تصادفي شده در برگيرنده تقريبا 4000 بيمار انجام شد نشان داد که دولوکستين در مقايسه با دارونما تکرار حملات بياختياري را در حدود 20 کاهش ميدهد و کيفيت زندگي بيماران را به شکل معنيداري افزايش ميدهد (تفاوت ميانگين وزندهي شده 26/5، فاصله اطمينان 95: 68/6-84/3). رهنمودهاي NICE مصرف دولوکستين را در زنان دچار بياختياري استرسي تنها هنگامي توصيه ميکند که درمان محافظهکارانه شکست خورده باشد و انجام جراحي براي بيمار مناسب نباشد.
کارآيي دولوکستين در بيماران مذکر مسنتر دچار بياختياري استرسي آشکار نيست چرا که عمده بيماران لحاظ شده در مطالعات را جوانان (ميانگين سني بيماران 54-4/49) و افراد مونث تشکيل ميدهند. عوارض جانبي احتمالي درمان که عبارتند از تهوع (25 – 23 بيماران)، خشکي دهان، يبوست، بيخوابي، سبکي سر و خواب آلودگي بايد براي بيمار توضيح داده شوند.
مداخله جراحي جهت تقويت انسداد پيشابراه يا حمايت از گردن مثانه و پيشابراه را ميتوان هنگامي مدنظر قرار داد که درمان محافظهکارانه با شکست روبهرو شود. کولپوسوسپانسيون باز يا اعمال جراحي بست نواري (sling operations) مانند وارد کردن يک نوار واژينال عاري از کشش توسط NICE و بر پايه شواهد حاصل از کارآزماييهاي شاهددار تصادفي شده و دادههاي مربوط به پيگيري طولانيمدت مطالعات همگروهي و مجموعههاي موارد توصيه شدهاند.
عوارض جراحي شامل دشواري در ادرار کردن، فوريت، پرولاپس اعضاي لگني و سوراخ شدگي مثانه هستند. نوار واژينال عاري از کشش در زنان مسنتر بيخطر و موثر به نظر ميرسد. در يک مطالعه اخير روي 157 زن بالاي 70 سال (ميانگين 8/74 سال) و 303 زن جوانتر (ميانگين سني 2/57 سال) که تحت عمل جراحي براي وارد کردن نوار واژينال عاري از کشش قرار گرفته بودند، هيچ تفاوت معني داري در پيامدهاي دو گروه حاصل نشد. در مردان دچار بياختياري استرسي ادرار ميتوان از بندهاي مصنوعي زير پيشابراه استفاده کرد اگر چه شواهد مربوط به کارآيي اين وسايل محدود به مطالعات مجموعه موارد است.
تزريق عوامل حجمافزا نظير سيليکون در بافتهاي زير مخاطي پيشابراه يا گردن مثانه و اسفنکترهاي مصنوعي را نيز ميتوان در مردان و زنان دچار بياختياري استرسي مدنظر قرار داد ولي شواهد حمايت کننده از اين مداخلات محدود به مجموعه موارد و کارآزماييهاي شاهددار کوچک است.
منبع: سلامت ایران