[sbu_post_image]
سوزاک ( Gonorrhea) یکی از بیماریهای آمیزشی شایع است که از طریق آمیزش جنسی منتقل میشود. عامل آن نیسریا گونورآ یا گنوکوک یک دیپلوکوک گرممنفی میباشد. علایم معمول در مردان شامل سوزش ادرار و خروج ترشحات چرکی از آلت است. اما در زنان معمولا بیعلامت است و یا ممکن است خود را به صورت ترشحات واژنی یا دردهای لگنی نشان دهد. برای پیشگیری از بروز عوارض و جلوگیری از گسترش بیماری درمان آنتیبیوتیکی ضروری است.
علائم سوزاک در مردان
ترشحات چرکی از آلت
علایم مردان معمولا ناشی از التهاب پیشابراه است.
- سوزش ادرار
- ترشحات چرکی از آلت
علائم سوزاک در زنان
ترشحات واژنی در سوزاک
بیش از نیمی از زنان آلوده بدون علامت هستند و موارد علامتدار معمولا ناشی از التهاب واژن و آندوسرویکس، به صورتهای زیر بروز میکند:
- صورت ترشحات واژنی
- دردهای لگنی
تشخیص سوزاک
گونوکوک
تشخیص بیماری از طریق آزمایش میکروسکوپی گسترش ترشحات دستگاه تناسلی رنگ آمیزی شده با روش گرم یا کشت این ترشحات در محیطهای اختصاصی کشت صورت میگیرد. حداکثر شیوع این بیماری در طبقات اقتصادی پائین جامعه وجود دارد.
سیر طبیعی
در مردان ۷-۲ روز پس از تماس جنسی با فرد آلوده ترشحات چرکی از مجرای ادرار خارج شده و میزان دفع ادرار نیز افزایش وهمچنین در هنگام ادرار مقدار کمی خون از مجاری ادرار خارج شده و مقدار باقی مانده در مجاری به صورت خون لخته شده از مجاری ادرار خارج میگردد. درصد کمی از مردان بدون نشانه بالینی هستند. در خانمها پس از آلودگی، التهاب دهانهٔ رحم بوجود آمده که در بیشتر موارد بدون نشانه است ولی در برخی از خانمها پس از نزدیکی ترشحات غیرعادی یا خونریزی وجود دارد.
عوارض سوزاک
در صورت عدم درمان در ۲۸ درصد موارد نوزادان حاصل از مادران مبتلا دچار التهاب چشمی ناشی از گنوکوک میشوند.
یکی از عوارض بیماری گسترش بیماری به همهٔ بافتهای بدن است که ممکن است به پتشی یا التهاب مفاصل یا اندوکاردیت منجر شود. شیوع این حالت بین ۰.۶ تا ۳ درصد در زنان و ۰.۴ تا ۰.۷ درصد در مردان است. در بیست درصد از موارد، عفونت در مراحل عادت ماهانه به رحم رسیده و باعث التهاب رحم، لولههای زهدان و برخی نواحی لگن میشود که گاهی چنین حالتی منجر به نازایی و یا حاملگی خارج از رحم میشود.
در مطالعه انجام شده در ایالات متحده بین بیماران مبتلای بین سنین ۱۴ تا ۳۹ سال حدود ۴۶درصد این بیماران دچار عفونت کلامیدیایی همزمان بودند. دختران در سنین قبل از بلوغ ممکن است در اثر تماس جنسی مستقیم با ترشحات بالغین آلوده، دچار التهاب گنوکوکی مهبل و رحم شوند. نوزادان و ندرتاً بالغین ممکن است مبتلا به عفونت گنوگوکی ملتحمه چشم شوند که اگر به سرعت و به مقدار کافی درمان نشوند ممکن است منجر به نابینایی گردد. در صورتیکه آلودگی به صورت سیستمیک در بدن پخش شود منجر به درگیری مفاصل و پوست و گاهی بندرت قلب و پردههای مغزی میشود. در صورتیکه درمان آلودگی و التهاب مفصلی به تأخیر افتد منجر به ضایعات دائمی مفصلی میشود. التهابهای غیرگنوکوکی مجاری ادراری – تناسلی و التهاب چرکی مخاطی رحم که ممکن است با عوامل دیگر غیر از گنوکوک ایجاد شده باشند، در اغلب موارد با عفونت گنوکوکی همراه بوده و تشخیص بالینی سوزاک را دچار اشکال میکند.
- مخزن: انسان تنها مخزن شناخته شده این عامل عفونی است.
- دورهٔ واگیری: این زمان نزد موارد درمان نشده بیماری ممکن است برای ماهها ادامه داشته باشد. چند ساعت بعد از شروع درمان مؤثر، واگیری خاتمه مییابد.
عوارض
در عفونت های سوزاک درمان نشده : باکتری در مجاری تناسلی انتشار می یابد و به ندرت از طریق جریان خون، مفاصل، دریچه های قلبی و مغز را دچار عفونت می نماید.
شایعترین نتیجه سوزاک درمان نشده، بیماری التهاب لگن، عفونت شدید مجاری تناسلی، می باشد. این بیماری اغلب بلافاصله بعد از خونریزی ماهیانه رخ می دهد. بیماری التهاب لگن باعث ایجاد بافت اسکاری در لوله های تخمدانی می گردد و اگر لوله ها به طور نسبی تنگ شوند ممکن است تخمک بارور نتواند از این طریق به رحم باز گشته و در این صورت احتمال تلقیح جنین در لوله و بارداری نابجا افزایش می یابد. این عارضه جدی باعث سقط جنین و یا مرگ مادر می گردد. در مردان سوزاک منجر به اپیدیدیمیت، شرایط دردناک در بیضه ها می شود که در صورت عدم درمان منجر به ناباروری و درگیری غدد پروستات می گردد.
به ندرت سوزاک درمان نشده از طریق خون به مفاصل انتشار و منجر به التهاب مفاصل می شود که یک عارضه بسیار جدی است. ابتلا به عفونت سوزاک احتمال ابتلا به ایدز را افزایش می دهد. لذا این نکته بسیار مهم است که فرد خود را در برابر این بیماری محافظت نماید و یا در صورت آلودگی به بیماری سریعاً تحت درمان قرار گیرد.
منابع: سایت پزشکان ایران، ویکی پدیا