علايم عفونت‌ ادراري،پیشگیری از عفونت ادرار

علايم عفونت‌هاي ادراري

علايم اين عفونت‌ها 2 دسته‌اند؛ علايم ناشي از تحريك و التهاب سيستم ادراري كه بر حسب محل عفونت متفاوت است و علايم عمومي‌عفونت در بدن كه شامل بي‌اشتهايي، تهوع، استفراغ و… است. البته علايم در كودكان و بزرگسالان تفاوت دارد ولي علايم مشتركي در عفونت‌هاي ادراري وجود دارد كه بايد همه افراد به آن آگاهي داشته باشند. سوزش ادرار و تكرر ادرار كه به علت تحريك مثانه در اثر عفونت و التهاب ايجاد مي‌شود و همچنين تحمل كم مثانه كه در كودكان و گاهي در بزرگسالان ممكن است منجر به بي‌اختياري ادراري شود، يکي از اين علايم است. از علايم ديگر مي‌توان به تغيير رنگ ادرار به صورت كدر يا خوني شدن ادرار اشاره کرد كه معمولا بيماران را به وحشت مي‌اندازد. درد پهلوها، اشكال در ادرار كردن و احتباس ادراري را نيز نبايد از قلم انداخت.

در صورتي كه عفونت ادراري فعاليت كليه‌ها را كم كند و اوره خون را بالا ببرد، ممكن است منجر به سقط جنين شود ولي به طور كلي، عفونت كليه (پيلونفريت) در دوران بارداري باعث كاهش وزن جنين مي‌شود و طبعا نوزادي كه وزنش در موقع تولد از وزن استاندارد كمتر است، در معرض خطر ابتلا به بيماري‌هاي مختلف قرار مي‌گيرد. به همين خاطر، ما در زنان باردارِ دچار عفونت ادراري، پس از درمان كامل عفونت، پيشگيري از عفونت را به صورت مصرف دوز پايين آنتي‌بيوتيك تا آخر زمان بارداري ادامه مي‌دهيم؛ درحالي كه در عفونت‌هاي سطحي ادراري در خانم‌هاي غيرباردار درمان كوتاه‌مدت 3 تا 5روزه و حتي تجويز يك دوز واحد كافي است. در عين حال، همواره به خانم‌هاي باردار توصيه مي‌کنيم که در طول ماه‌هاي بارداري به استخر نروند زيرا احتمال ابتلا به عفونت مجاري ادرار و خطرهاي گفته شده وجود دارد.

محل عفونت ادراری

بیشتر عفونت‌ها به دستگاه ادراری تحتانی محدود می‌شود. عفونت پیشابراه اوتریت، عفونت مثانه سیستیت و عفونت کلیه پیلونفریت نام دارد. در عفونت دستگاه ادراری تحتانی دو عضو یعنی پیشابراه و مثانه درگیرند که گاه کلیه‌ها نیز درگیر می‌شوند. اگر درمان مناسب انجام نشود باکتری‌ها به نقاط فوقانی دستگاه ادراری تجاوز می‌کنند.

پیشگیری از عفونت ادراری

قبل از تماس جنسى به حمام برويد.
اين كار به خارج شدن باكترى هايى كه ممكن است در واژن باشند، كمك مى كند؛ در غير اين صورت، ممكن است باكترى ها به علت نزديكى جنسى به داخل مثانه رانده شوند.
بعد از تماس جنسى به حمام برويد.
آلت تناسلى مرد، باكترى هاى موجود در واژن را به طرف سوراخ ادرارى و سپس مثانه مى راند.
البته تخليه ى مؤثر، مثانه را كاملا مى شويد. هيچ شكى نيست كه UTI در زنانى كه از نظر جنسى فعالند، بيشتر است، اما اين به علت مراقب نبودن، بعد از تماس جنسى است، يعنى ادرار كردن مى تواند به راحتى باكترى ها را بشويد.
ثابت شده است كه ديافراگم، عامل اصلى كمك كننده در افرادى است كه دچار عفونت هاى مكرر و مزمن مثانه مى شوند. احتمالا دو مكانيسم در ايجاد اين حالت، دخالت دارند: باكترى ها روى ديافراگم كه در عمق واژن قرار دارد، جمع مى شوند و همچنين ديافراگم مانع تخليه كامل مثانه مى باشد.
از نوار بهداشتى به جاى تامپون استفاده كنيد. هيچ كس نمى داند كه چرا بعضى از زنان به عفونت هاى مكرر، دچار مى شوند؛ اما مسايل مربوط به واژن مانند ميزان فعاليت جنسى، كاربرد ديافراگم و استفاده از تامپون )پنبه اى كه داخل واژن مى گذارند( در ايجاد آن، نقش دارند.
بهداشت كافى را تمرين كنيد. منظور از رعايت بهداشت كافى پوشيدن لباس هاى زير پنبه اى است كه شما را خشك نگه مى دارد؛ پرهيز از پوشيدن شلوارهاى تنگ كه تهويه را مشكل مى كند و در يك كلام، تميز نگه داشتن است.
اگر نمى توانيد حمام برويد تا باكترى ها را از ناحيه پرى نئال )بين واژن و مخرج( تميز كنيد، به طور حتم، در معرض خطر عفونت مجدد قرار خواهيد گرفت. اما افراط هم مى تواند به اندازه ى تفريط زيان آور باشد. شستشو مى تواند به طور ثابت، باكترى ها را وارد واژن و باكترى هاى غير عفونى را با باكترى هاى عفونت زاى E.COLI )اى كولاى( جايگزين كند و باعث عفونت هاى مجارى ادرارى شبيه UTI شود. مصرف صابون هاى ضد باكتريال قوى مى تواند همين كار را بكند. يعنى تغيير فلور نرمال واژن )يعنى باكتريهايى كه بدون خطر در واژن حضور دارند( كافى است تا فرد به عفونت حساسيت پيدا كند.

علت عفونت دستگاه ادراري

همه اعضاي دستگاه ادراري براي خارج کردن سموم از بدن فعاليت مي کنند. در ساده ترين حالت، زماني که باکتري ها از طريق مجراي ادرار وارد اين سيستم شده و در مثانه تکثير مي شوند، اين عفونت بروز مي کند. با وجودي که ساختار دستگاه ادراري به شکلي است که درحالت کلي اجازه نمي دهد چنين مهاجمان ميکروسکوپي وارد آن شوند، ولي گاهي اوقات نمي تواند از خودش دفاع کند و دچار عفونت مي شود. ساختار طبيعي دستگاه ادراري زنان، خطر ابتلا به آن را افزايش مي دهد. فاصله کوتاه بين مجراي ادرار تا مقعد و ورودي مجراي ادرار به مثانه از عوامل فيزيکي و طبيعي شيوع بيشتراين بيماري در زنان است.

عوامل خطرساز يا به اصطلاح ريسک فاکتورهاي عفونت اين سيستم دفع سموم از بدن عبارتند از:
-جنسيت :زنان بسيار بيشتر از مردان به اين عارضه مبتلا مي شوند که به علت ساختار طبيعي و آناتومي دستگاه ادراري آنهاست. مجراي ادرار زنان کوتاه است و باکتري ها به آساني و به سرعت مي توانند به مثانه راه پيدا کنند.
-رابطه جنسي زياد:زناني که زياد رابطه جنسي دارند، بيشتر در معرض خطر ابتلا به اين بيماري هستند.
-سيستم ايمني سرکوب شده:احتمال ابتلاي بيماران ديابتي و افرادي که به هر دليل (مثلاً ابتلا به بيماري خود ايمني)داروهايي مي خورند که سيستم ايمني را سرکوب مي کند، بيشتراست.

فروکردن سوند در مجراي ادرار کساني که به هر علت پزشکي نمي توانند خودشان ادرار کنند نيز احتمال عفونت سيستمي که سموم را خارج مي کند، افزايش مي دهد. بيماران بستري که نبايد يا نمي توانند از بستر بلند شوند، افراد فلج و کساني که به دليل اختلال در سيستم مغز و اعصاب شان بي اختياري ادرار دارند، از جمله اين افراد هستند.

منبع : متخصص اورولوژی تهران