علایم پر کاری غده فوق کلیه ،سزطان غده فوق کلیه

غدد فوق کلیوی غدد کوچکی هستند و وزن هر غده حدود 5 گرم است.

غدد فوق کلیوی دارای دو بخش قشری و مرکزی می باشند. بخش مرکزی غده فوق کلیوی، هورمون هایی مانند آدرنالین و نورآدرنالین را به جریان خون ترشح می کند.

بخش قشری غدد فوق کلیوی در تولید و ترشح هورمون هایی نقش دارد که مسئول کنترل چگونگی استفاده از چربی ها، کربوهیدارات ها و پروتئین ها می باشد.

قشر فوق کلیه مسئول تولید هورمون تستوسترون می باشد. همچنین هورمون های این بخش از غدد فوق کلیوی در کنترل فشار خون و سطح پتاسیم و نمک خون نقش ایفا می کنند.

غدد فوق کلیوی هورمون های مهمی تولید می کنند. اما اگر به هر دلیلی پزشک تشخیص دهد که این غدد برای حفظ سلامت فرد باید برداشته شوند، بدن فرد می تواند این وضعیت را تحمل کند.

نام عمل جراحی که طی آن غده فوق کلیه از بدن خارج می شود، آدرنالکتومی نامیده می شود. طی این عمل جراحی، یک و یا هر دو غده کلیه برداشته می شوند (بنا به صلاحدید پزشک)

علایم پر کاری غده فوق کلیه

یک نوع چاقی به دلیل پرخوری نیست. علائمی مانند ضعف عضلانی، فشارخون بالا، افزایش قندخون و چاقی، ناشی از اختلال غده تیروئید و غده فوق کلیوی است.

افرادی که چاق هستند و فقط این چاقی به تنه آنها ختم می شود و دست و پاهای لاغری دارند ناشی از پر کاری غده فوق کلیوی است.

چاقی می تواند به دلایلی مانند کم کاری تیروئید، پر کاری غده فوق کلیه، ژنتیک، تغییرات فعالیت فیزیکی و افزایش مصرف مواد کالری زا باشد.گاهی چاقی می تواند با بیماری های دیگر همراه شود و چاقی مربوط به غدد و سوخت و ساز هم می شود که چاقی شکمی در این افراد بیشتر دیده می شود.

همچنین علاوه بر چاقی شکمی، تجمع چربی در پشت گردن با دست و پاهای لاغر مربوط به بیماری غدد فوق کلیوی است که از نوع چاقی مرکزی به شمار می رود.

علائمی مانند ضعف عضلانی، فشارخون بالا، افزایش قندخون و چاقی، ناشی از اختلال  غده تیروئید و غده فوق کلیوی است.

کم کاری تیروئید معمولا با سی کیلو اضافه وزن همراه است و با مصرف قرص های تیروئید وزن افراد کم نمی شود، در نهایت کاهش میزان کالری دریافتی و ورزش از درگیری فرد چاق با بسیاری از بیماری های مزمن جلوگیری می کند.

یکی از بیماری هایی که طی آن، فرد باید یک و یا هر دو غده فوق کلیه خود را درآورد، سرطان غده فوق کلیه (رشد تومور در غده فوق کلیه) می باشد که خوشبختانه این نوع سرطان شایع نیست.

لازم به ذکر است که اگر یکی از غدد فوق کلیوی دچار تومور شود و دیگری سالم بماند، فرد می تواند بدون نیاز به هورمون درمانی (برای جایگزین کردن هورمون های غده فوق کلیه خارج شده) پس از جراحی به زندگی خود ادامه دهد و غده سالم می تواند وظیفه غده خارج شده را انجام دهد.

اما اگر هر دو غده دچار سرطان شدند و پزشک هر دو غده فوق کلیوی را از بدن خارج کرد، فرد نیاز به هورمون درمانی دارد و باید طبق تجویز پزشک، از داروهای هورمونی استفاده کند.

اگر فردی به علت رشد تومور در غدد فوق کلیوی خود مجبور به درآوردن کامل آنها شود، باید تحت شیمی درمانی و پرتو درمانی قرار بگیرد، زیرا در صورت درگیری کامل غدد فوق کلیه، احتمال گسترش سرطان به مناطق اطراف غدد فوق کلیه هم وجود دارد.

علاوه بر آمادگی بیمار برای پرتودرمانی و شیمی درمانی، باید از داروهای هورمونی نیز استفاده کند، زیرا در صورت عدم مصرف این داروها، دچار بیماری هایی نظیر دیابت، چاقی و فشار خون بالا می شود که به علت عدم استفاده از هورمون درمانی پس از برداشتن غده فوق کلیه ایجاد می شوند.

در انتها باید گفت که اگرچه سرطان غدد فوق کلیوی بسیار نادر است، اما آمارها نشان می دهند که حتی اگر بیماران تحت درمان هم قرار بگیرند، به دلیل ابتلا به مشکلات زیادی فوت می کنند و بیشتر از 5 سال زنده نمی مانند. بنابراین باید علایم این بیماری را بشناسیم و به محض مشاهده آنها، به پزشک مراجعه کنیم.

علل سرطان غدد فوق کلیه

1- سابقه خانوادگی

در بسیاری از موارد، این سرطان ارثی نیست و به صورت تک گیر رخ می دهد.

2- سن

بسیاری از انواع  این سرطان در افراد مسن رخ می دهند، اما سرطان بخش قشری غده فوق کلیه در افراد 40 تا 50 ساله یا بچه ها بیشتر دیده می شود.

تشخیص سرطان غدد فوق کلیه

تشخیص زودهنگام این سرطان مشکل است و تومورها اغلب هنگامی که بسیار بزرگ شده اند، تشخیص داده می شوند.

1- نمونه ادرار

سندروم کوشینگ را می توان با بررسی نمونه ادرار تشخیص داد. اگر در نمونه ادرار فرد، مقدار مشخصی هورمون کورتیزول وجود داشته باشد، این بیماری در فرد مشخص می شود.

2- آزمون های تصویربرداری پزشکی شامل سی تی اسکن  و ام آر آی و سونوگرافی.

در سونوگرافی، امواج فراصوتی (غیرقابل درک توسط انسان) را به غده آدرنال می فرستند و شکلی بر روی مانیتور ایجاد می شود که هر گونه توده غیرعادی در غدد فوق کلیوی را نشان می دهد.

توسط سی تی اسکن و ام آر آی، تصاویر با کیفیت بالایی از غدد فوق کلیوی به دست می آیند که هرگونه رشد غیرطبیعی توده ها را در غدد فوق کلیوی مشخص می کند .

با استفاده از داروهای مخصوص شیمی درمانی، به تومور غده آدرنال آسیب رسانده و مانع از گسترش سرطان می شود

درمان سرطان غدد فوق کلیوی

خوشبختانه پیشرفت تکنولوژی این امکان را به پزشکان داده است تا با انجام راه های درمانی، به موفقیت های قابل قبولی در زمینه درمان سرطان غدد فوق کلیوی برسند.

درمان سرطان غدد فوق کلیوی با عمل جراحی

جراحی یکی از شایع ترین روش هایی است که برای درمان سرطان غدد کلیوی به کار می رود. هنگامی که تومور کوچک باشد، تنها تومور و بخش کوچکی از غده فوق کلیه برداشته می شود، اما  اگر تومور رشد کرده باشد و بزرگ شده باشد، تمام غده آدرنال از بدن خارج می شود.

درمان سرطان غدد فوق کلیوی با دارو درمانی

پزشکان با تجویز داروهایی، از تشکیل عروق خونی جدید توسط سلول های سرطانی جلوگیری می کنند و در نتیجه از تکثیر سلول های سرطانی نیز جلوگیری می شود.

درمان سرطان غدد فوق کلیوی با پرتو درمانی

غده آدرنال سرطانی شده را در معرض تابش اشعه با طول موج مخصوص و انرژی بالا قرار می دهند تا این انرژی، بافت سلول های سرطانی را تخریب کند و مانع از تقسیم سلولی و رشد تومورها شود.

درمان سرطان غدد فوق کلیوی با شیمی درمانی

با استفاده از داروهای مخصوص شیمی درمانی، به تومور غده آدرنال آسیب رسانده و مانع از گسترش سرطان می شود.

عوارض جانبی درمان سرطان غدد فوق کلیوی

استفاده از روش های درمانی گفته شده عوارضی را به همراه دارد، اما قطعا این عوارض از خطرات تومور سرطانی کمتر می باشد.

عوارض شایع شیمی درمانی

– عفونت

– استفراغ و تهوع

– اسهال

– خستگی

– از دست دادن اشتها

عوارض شایع پرتو درمانی عبارتند از:

– تهوع

– اسهال

– خستگی

– سوزش پوست

 

منبع : پزشک متخصص آسیب کلیه