[sbu_post_image]
علت بیماری كلیه
معمولاً دو علت مهم برای نارسایی كلیه ها( یا مرحله نهایی بیماری كلیه) دیابت( دیابت نوع 2 یا دیابت بزرگسالان) و فشار خون بالا وجود دارد. زمانی كه این دو بیماری با درمان مراقبت شوند، بیماری های كلیه مرتبط با آنها می توانند پیشگیری شوند یا سرعت شان كاهش یابد. داروهای موثر زیادی برای درمان فشار خون بالا وجود دارند. علاوه براین، تغییرات سلامت بخش در شیوه زندگی، مانند كم نمودن وزن و ورزش مرتب در مراقبت از فشار خون بالا و حتی پیشگیری از آن موثر است. نظارت دقیق بر قند خون در بیماران دیابتی از سایر مشكلات مانند بیماری كلیه، بیماری كرونر قلب وسكته پیشگیری می كند. زمانی كه بیماران دیابتی، همزمان به فشار خون بالا مبتلا شوند، داروهای خاصی كه بازدارنده های آنزیم تبدیل كننده آنژیوتنسین نامیده می شوند، برای حفظ عملكرد كلیه ها موثرند. سومین علت اصلی مرحله نهایی بیماری كلیه گلومرولونفریت( بیماریی كه به واحدهای تصفیه كننده كلیه بنام گلومرول ، آسیب می رساند) است . در بسیاری از حالات، علت این بیماری ناشناخته است ، اما در برخی موارد ممكن است ارثی باشد یا در اثر عفونت به وجود آمده باشد.
برخی از بیماریهای دیگری كه ممكن است بر كلیه اثر بگذارند شامل عفونت ها، سنگ های كلیوی و بیماریهای ارثی، می شوند. استفاده بیش از اندازه قرص های ضد درد یا مصرف مواد مخدر مانند هروئین می تواند به كلیه ها صدمه بزند . برخی از این بیماریها قابل درمان هستند. برخی موارد، درمان می تواند سرعت پیشرفت بیماری را كاهش و طول عمر را افزایش دهد.
مرحله نهایی بیماری كلیه زمانی رخ می دهد كه حدود 90 درصد از عملكرد كلیه از بین برود. افراد مبتلا به نارسایی كلیه ممكن است دچارتهوع، استفراغ، ضعف، خستگی، گیجی، مشكل در تمركز و از دست دادن اشتها شوند، نارسایی كلیوی با آزمایش خون و ادرار قابل پیشگیری است.
علل وجود خون در ادرار
اکثر علل خونی شدن ادرار خطرناک نیستند. به عنوان مثال، ورزش ممکن است موجب هماچوری شودکه خود به خود طی 24 ساعت برطرف خواهدشد. در بسیاری موارد، بدون وجود هیچ نوع مشکلی هماچوری مشاهده می شود ولی از آنجا که گاهی هماچوری نشان دهنده ی وجود تومور یا بیماریهای جدی و خطرناک دیگر است باید به وسیله ی پزشک مورد بررسی قرار گیرد.
تشخیص وجود خون در ادرار
برای تشخیص علت وجود خون در ادرار یا رد بعضی علل خاص باید آزمایش کامل ادرار، آزمایش های خونی، پیلوگرافی داخل وریدی(IVP یا به اصطلاح عکس رنگی کلیه) و سیستوسکوپی انجام شوند. در آزمایش ادرار ممکن است علاوه بر گلبول های قرمز، گلبول های سفید( نشان دهنده عفونت) یاکَست ها(casts ؛ گروه هایی از سلول های چسبیده به هم که به شکل لوله های ظریف کلیوی در آمده اند) دیده شوند.
همچنین ممکن است در آزمایش ادرار، مقدار بیش از حد پروتئین یافت شود که نشان دهنده بیماری کلیوی است. پیلوگرافی داخل وریدی(IVP ) می تواند تومور دستگاه ادراری، سنگ کلیه یا مثانه، بزرگی پروستات یا سایر علل انسداد مسیر ادرار را نشان دهد. سیستوسکوپی بهتر ازIVPتومور یا سنگ کلیه را نشان می دهد.
درمان هماچوری
برای درمان هماچوری، باید بیماری ایجادکننده آن را درمان نمود. در صورت عدم وجود علت جدی برای هماچوری، درمان خاصی لازم نیست.
ازمایشات هماچوری
جهت تشخیص حتماً باید از فرد آزمایش ادرار به عمل آید. در زیر میکروسکوپ باید ادرار از نظر وجود گلبولهای قرمز ، سفید و وجود سلولهای سرطانی و باکتریها چک شود. بعلاوه جهت ارزیابی وجود عفونت می توان از ادرار کشت نیز تهیه نمود
می توان از یک روش دیگر بنام سیستوپورتروسکوپی نیز در مراحل بعد استفاده نمود که از طریق آن تحت بی حسی موضعی می توان پیشابراه، مثانه و پروستات را بطور مستقیم مشاهده نمود
با استفاده از عکس رنگی نیز می توان وجود سنگهای ادراری، سرطانها، انسداد و سایر علل هماچوری را مورد بررسی قرار داد. افرادی که نسبت به مواد حاجب حساسیت دارند، باید حتماً قبل از انجام عکس رنگی پزشک خود را در جریان قرار دهند . امروزه سی تی اسکن نیز بسیار کمک کننده میباشد
تشخیصهای افتراقی هماچوری
اگر هیچ علت خاصی پیدا نشد، می توان سنگهای کلیه و سنگهای مثانه ، سرطانها و سایر علل خطرناک و تهدید کننده حیات را رد کرد. تنها عللی که باقی می مانند همان عللی هستند، که خود بخود بهبودی یافته یا اینکه ناشناخته هستند. مردان بالای ۵۰ سال که علت خاصی برای آنها پیدا نشده است، باید حتماً جهت بررسی وجود سرطان پروستات، آزمایش آنتی ژن اختصاصی پروستات یا PSA را انجام دهند .
در نهایت هماچوری خصوصا در بزرگسالان باید علامت بیماریهای بدخیم در نظر گرفته شود مگر اینکه با بررسی های انجام شده و معاینات انجام شده چیز دیگری ثابت شده باشد.
شایعترین علت خونریزی واضح از دستگاه ادراری در افراد بالای پنجاه سال سرطان مثانه میباشد .
منبع : متخصص اورولوژی تهران
