[sbu_post_image]
علت بیماری مزمن کلیه
عوامل خطر بیماری مزمن کلیه عبارتند از:دیابت، پرفشاری خون و وجود سابقه فامیلی نارسایی کلیه.* تنها راه تشخیص زودرس بیماری مزمن کلیه ، اندازه گیری فشارخون، اندازه گیری ضریب تصفیه گلومرولیGFR که از طریق اندازه گیری کراتینین خون انجام می شود، اندازه گیری مقدار آلبومین ادرار و تعیین نسبت پروتئین ادرار به کراتینین(یا نسبت آلبومین ادرار به کراتینین) است.(کراتینین، محصول زایدی است که در اثر تجزیه ی طبیعی سلول های عضلانی در هنگام فعالیت ایجاد می شود و وقتی کلیه ها به درستی عمل نکنند این ماده دفع نمی شود و درخون تجمع می یابد).* برای آهسته کردن روندبیماری مزمن کلیه باید علت آن(مانند دیابت،فشارخون بالا) را تحت درمان قرار داد.* عوارض بیماری مزمن کلیه عبارتند از: کم خونی، مشکلات استخوانی، اسیدوز(پایین تر از حد بودنPH خون و بیماری قلبی عروقی. نکته: در صورت ابتلا به بیماری مزمن کلیه کنترل مرتب مقدار کراتینین و نیتروژن اوره خون(BUN)، پتاسیم، فسفر، هورمون پاراتیرویید، هموگلوبین و کلسترول خون ضرورت دارد.
نارسایی حاد کلیه
نارسایی حاد کلیه(ARF ) به معنی از بین رفتن سریع عملکرد کلیه در اثر آسیب دیدگی آن است.* در نارسایی حاد کلیه، اوره و کراتینین(مواد زاید نیتروژنه) و نیز مواد زاید غیر نیتروژنه که به طور طبیعی به وسیله کلیه ها دفع می شوند در بدن احتباس می یابند و در نتیجه، اسیدوز متابولیک(اسیدی شدن خون) و افزایش پتاسیم خون، تغییر در تعادل مایعات بدن روی می دهد. ممکن است بیماری با کاهش حجم ادرار یا عدم تولید ادرار(به طور کامل) همراه باشد، هرچند انواع بدون کاهش ادرار نیز دیده می شوند.- توجه! نارسایی حاد کلیه بیماری خطرناکی است و باید به طور اورژانس تحت درمان قرار گیرد.
بیماری كلیه
اگر چه كلیه ها، عضوهای كوچكی هستند ، ولی از وظایف حیاتی زیادی از جمله تصفیه نمودن مواد زاید و مایعات اضافی از خون را به عهده دارند كه در حفظ سلامتی عمومی بدن موثر است. بیماری شدید كلیه، ممكن است منجر به نارسایی كامل آن شود، كه نیازمند درمان با دیالیز یا پیوند كلیه برای جلوگیری از مرگ است . اگر چه درمانهای موثری برای بسیاری از بیماریهای كلیه وجود دارد ولی مردم هنوز نمی دانند كه بیماریهای كلیه قابل پیشگیری اند.
کلیه منفرد
کلیه منفرد(solitary kidney ) اکثر افراد دارای دو کلیه هستند که هریک از آنها در یک طرف بدن، بلافاصله زیر قفسه سینه و در کنار ستون مهره ها قرار گرفته است. اما در بعضی از افراد به جای دو کلیه، یک کلیه وجود دارد که ممکن است این وضعیت یا مادرزادی است یا در اثرعمل جراحی برداشتن کلیه(نفروکتومی،nephrectomy ) ایجاد شده و یا اهدای کلیه عامل ان بوده است. نفروکتومی برای درمان بیماریهایی مانند سرطان کلیه، آسیب دیدی کلیه در اثر ضربه و یا بعضی از بیماری های کلیوی دیگرانجام می شود.
عوارض کلیه منفرد
در اکثر افرادی که دارای یک کلیه هستند مشکلی بروز نمی کند و فقط به آنها توصیه می شود احتیاط های لازم در زمینه محافظت از کلیه خود را فراموش نکنند.
ممکن است در فرد دارای کلیه منفرد تغییرات بسیار آهسته و خفیفی ایجاد شوند که جلب توجه نمایند، ولی در دراز مدت احتمال دارد این تغییرات به اقدامات یا درمان های خاصی نیاز پیدا کنند.
این تغییرات عبارتند از: افزایش خفیف فشارخون(که چند سال پس از اهدا یا از دست دادن کلیه ایجاد می شود)؛ وجود پروتئین در ادرار( معمولاً مقدار پروتئین ادرار افرادی که یک کلیه خود را از دست می دهند بالاتر از مقدار طبیعی است)؛کاهش سرعت تصفیه گلومرولی(GFR ).
تا زمانی که تغییرات مزبور تحت کنترل هستند بر سلامت و طول عمر فرد تأثیری نمیگذارند ولی باید برای پایش آنها با برنامه ی منظمی به پزشک مراجعه شود.
نکته: افراد دارای یک کلیه به رعایت رژیم غذایی خاص نیاز ندارند مگر آنکه دچار فشارخون بالا باشند که در این صورت باید رژیم کم نمک را رعایت نمایند. عدم استفاده از غذاهای پرپروتئین و نخوردن الکل و محدود نمودن مقدار کافئین مصرفی مفید است.
داشتن یک کلیه، مانع از انجام ورزش یا مسابقات ورزشی نمی شود. استفاده از لباس های محافظ مانند جلیقه های دارای بالشتک در بازی هایی مانند بسکتبال یا فوتبال موجب امنیت بیشتر می شوند.
منبع : متخصص کلیه تهران