[sbu_post_image]
پروستاتیت مزمن/ نشانگان(سندرم) دردمزمن لگن
علایم پروستاتیت مزمن
دردناحیه لگن یا میاندوراه(کف لگن یا پِرینه؛perineum)، بدون وجود شواهد عفونت دستگاه ادراری که به مدت بیش از 3 ماه طول می کشد،علامت اصلی بیماری است. نشانه های بیماری شدت و ضعف پیدا می کنند و درد ممکن است از ناراحتی خفیف تا درد شدید ناتوان کننده باشد. درد ممکن است بهپشت و رکتوم(راست روده) منتشر شود و نشستن فرد را با دشواری مواجه سازد. سوزش ادرار، درد فصلی، درد عضلانی، خستگی غیرقابل توجیه، دردشکم، درد سوزشی مداوم در آلت و تکرر ادرار ممکن است موجود باشند.
ممکن است انزال دردناک باشد زیرا پروستات در هنگام خارج کردن مایع منی منقبض می شود. درد پس از انزال شایع تر است.
بعضی از بیماران دچار کاهش میل جنسی، اختلال عملکرد جنسی و مشکلات نعوظ می شوند. درد پس از انزال از شکایت های بسیار اختصاصی است و پروستاتیت مزمن/ سندرم درد مزمن لگن را از بزرگی خوش خیم پروستات افتراق می دهد.
علل پروستاتیت مزمن
درباره علل ایجادکننده پروستاتیت مزمن / سندرم دردمزمن لگن فرضیه هایی ذکر شده است که عبارتند از: اختلال عملکرد محور هیپوتالاموس – هیپوفیز – غده فوق کلیه و ناهنجاری های هورمون قشر غده فوق کلیه ناشی از استرس؛التهاب با منشأ عصبی و نشانگان(سندرم) درد میوفاسیال ( درد مربوط به«فاسیا» یا بافت لیفی پوشاننده عضلات و خودِ عضلات). در دو مورد اخیر، بی نظمی دستگاه عصبی موضعی در اثر ضربه اخیر، عفونت یا خلق و خوی مضطرب و انقباض مزمن و ناخوآگاه لگن منجر به التهاب ناشی از آزاد شدن موادی (مثل ماده p ) به وسیله سلول های عصبی می شوند.
امروزه اثبات شده است که باکتری ها نقش قابل توجهی در ایجاد این سندرم ندارند بلکه سندرم مزبور با استرس در ارتباط است.
فرضیه های دیگری که به عنوان علل ایجاد این سندرم بیان شده اند عبارتند از:احتمال وجود باکتری های غیرقابل کشت، ازجمله«نانوباکتریها» و احتمال ویروسی بودن سندرم{ایجاد سندرم در اثر ویروس هایی مانند ویروس هرپس ساده(HSV ) و ویروس سیتومگال(CMV )}.
عفونت در سندرم پروستاتیت مزمن / نشانگان درد مزمن لگن ممکن است التهابی در نظر گرفته شود که در آن،ادرار، مایع منی و سایر ترشحات فاقد ارگانیسم ایجاد کننده عفونت هستند ولی سلول های مبارزه کننده با عفونت وجود دارند و یا ممکن است عفونت غیرالتهابی دانسته شود که در آن، التهاب و سلول های مبارزه کننده باعفونت، هردو وجود ندارند.
تشخیص پروستاتیت مزمن
آزمایش های تشخیص قطعی برای این سندرم وجود ندارد. این سندرم به خوبی شناخته نشده است. هرچند که 90 تا 95 درصد موارد پروستاتیت ها را تشکیل میدهد. سندرم مزبور در هر سنی دیده می شود و بیش از همه در اوایل دهه سوم زندگی روی می دهد.
سندرم ممکن استالتهابی یا غیرالتهابی باشد و همان طور که گفته شد در نوع التهابی، ادرار، مایع منی و سایر مایعات مربوط به پروستات حاوی سلول های چرکی(گلبول های سفید مرده) هستند و در نوع غیرالتهابی این سلول ها یافت نمی شوند.
آزمایش ادرار و ترشحات پروستات از نظر وجود گلبول های سفید، در این سندرم مورد اختلاف نظر است.
مفید بودن PSA خون، تصویر برداری های معمول پروستات و ازمایش از نظر وجود میکروارگانیسم کلامیدیاتراکوماتیس و اوره پلاسما برای تشخیص این سندرم به اثباتنرسیده است.
حساسیت خارج پروستاتی در ناحیه شکم / لگن در نیمی از افراد مبتلا به سندرم درد مزمن لگن وجود دارد.
نکته: مردان مبتلا به پروستاتیت مزمن / سندرم درد مزمن لگن نسبت به سایرین بیشتر دچار خستگی مزمن و سندرم روده تحریک پذیر می شوند و ممکن است مقدارPSA خون آنها افزایش یابد.
درمان پروستاتیت مزمن
بررسی و درمان پروستاتیت مزمن / سندرم درد مزمن لگن به دلیل ناشناخته بودن علت آن دشوار و چالش برانگیز است.
این بیماری ممکن است به روش های درمانی غیرمتمرکز بر پروستات مانند فیزیوتراپی، روان درمانی و درمان دارویی پاسخ دهد.
« پروتکل درمانی استانفورد» که اخیراً برای درمان این سندرم انتشار یافته است، ترکیبی است از درمان دارویی( شامل داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای مثل آمی تریپتیلین و داروهای آرام بخش بنزودیازپین)، روان درمانی{آرام سازی متناقض(paradoxical relaxation)} و فیزیوتراپی(آزاد سازی نقاط برانگیزاننده کف لگن و عضلات شکم و نیز ورزش های شبیه یوگا با هدف شل کردن کف لگن و عضلات شکم).
پروتکل های درمانی کنونی تا حد زیادی بر شل سازی عضلات ناحیه لگن یا مقعد و درمان آرام سازی تدریجی به منظور کاهش استرس ایجادکننده سندرم متمرکز شده اند. فیزیوتراپی بیوفیدبک به منظور آموزش چگونگی کنترل عضلات کف لگن ممکن است مؤثر باشد.
ورزش های هوازی می توانند به بیمارانی که دچار سندرم خستگی مزمن نیستند یا علایم بیماری آنها در اثر ورزش تشدید نمی شود، کمک کنند.
بعضی شواهد حکایت از آن دارند که آلرژی های غذایی و عدم تحمل به بعضی مواد غذایی ممکن است در تشدید این سندرم نقش داشته باشند. در بعضی از بیماران عدم تحمل به گلوتن یا بیماری سلیاک دیده شده است. در این موارد حذف ماده غذایی عامل می تواند به درمان بیماری کمک کند.
داروهای درمان پروستاتیت مزمن
1 .داروهای مسدودکننده آلفا(مثل تامسولوسین،آلفوزوسین)به طور متوسط مؤثر هستند و باید حداقل 3 ماه از آنها استفاده کرد.2. دارویQuercetin در مطالعات تحت کنترل با دارونما مؤثر بوده است. این دارو، بازدارنده ماست سل ها است و التهاب و استرس اکسیداتیو در پروستات را کاهش میدهد و باید روزی 2 بار، هربار 500 میلی گرم به مدت 4 هفته تجویز شود.
3 .عصاره گَرده(Cernlton ) نیز در کارآزمایی هابه عمل آمده مؤثر بوده است.4 .محدود سازی رژیم غذایی، استفاده از داروی گابانتین و آمی تریپتیلین که به طور شایع صورت می گیرد، به طوردقیق مورد ارزیابی قرار نگرفته اند.
نکته:استفاده از آنتی بیوتیک ها در پروستاتیت مزمن / سندرم درد مزمن لگن توصیه نمی شود و جراحی تنها در موارد خاص ضرورت دارد.
منبع : کتاب راهنمای پزشکی خانواده- پروستات و بیماری های آن
