[sbu_post_image]
عوارض بیماری های کلیه و مجاری ادرار
آیا ممکن است شب ادراری ناشی از بیماری های کلیه و مجاری ادرار باشد؟ همانگونه که در متن اشاره شد شب ادراری ممکن است وابسته به وجود یک بیماری (علل عضوی) در فرزند شما باشد، بنابراین حتماً باید وجود بیماری های کلیه و مجاری ادراری و دیگر بیماری ها در شخص مبتلا توسط پزشک رد شود.
آیا ممکن است شب ادراری نشانه کم ذهنی و کم هوشی فرزند من باشد؟ اکثر مبتلایان به شب ادراری از هوش طبیعی برخوردارند ولی در کودکانی که تکامل آنها کندتر است، به دست آوردن کنترل ادرار نیز ممکن است تأخیر داشته باشد. بدان معنی که بچه هایی که دیر راه می افتند، یا حرف زدن، خواندن، و نوشتن آن ها دچار تأخیر است، احتمال اینکه سیر کنترل ادرارشان نیز دیرتر اتفاق بیافتد وجود دارد.
کار كلیه ها
هر فرد در بدن خود دو كلیه به اندازه مشت فرد بزرگسال دارد كه در دو طرف ستون مهره ها و در قسمت زیرین قفسه سینه در پشت قرار دارند، اگر چه كلیه ها كوچكند ولی وظایفی پیچیده و حیاتی را انجام می دهند كه كل بدن را متعادل نگه می دارند. برای مثال كلیه ها:- در دفع مواد زاید و مایعات اضافی كمك می كنند.
– خون را تصفیه، برخی از مواد را حفظ و برخی را دفع می كنند.
– تولید گلبولهای قرمز را تحت نظارت قرار می دهند.
– ویتامین های موثر در رشد را می سازند.
– هورمون های موثر در تنظیم فشار خون را تولید می كنند.
– در تنظیم میزان مواد مغذی ویژه در بدن مانند كلسیم و پتاسیم كمك می كنند.
خون از طریق یك سرخرگ از قلب به كلیه وارد می شود.2- خون با گذشتن از میلیون ها صافی كوچك، تمیز می شود.
3- مواد دفعی از طریق میزنای ( حالب) عبور كرده و به عنوان ادرار در مثانه جمع می گردد.
4- خون تصفیه شده از طریق سیاهرگ ها به جریان خون بر می گردد.
5- هنگامی كه مثانه پر از ادرار می شود از طریق پیشابراه ادرار از بدن خارج می شود.
كلیه ها هر 24 ساعت جمعاً حدود 200 لیتر از مایعات بدن را تصفیه و به جریان خون بازمی گردانند حدود 2 لیتر مایع به صورت ادرار از بدن دفع می شود در حالی كه باقیمانده یعنی حدود 98 لیتر به بدن باز می گردد. ادراری كه ما دفع می كنیم تقریباً ظرف مدت 1 تا 8 ساعت در مثانه ذخیره شده است.
کلسیم برای استخوانها و تعادل شیمیایی طبیعی در بدن کمک می کند.
نشانه های بیماری کلیه
تورم اطراف چشم ها به خصوص در هنگام صبح و در مراحل پیشرفته ترف تورم تمام بدن به ویژه ساق ها، کف آلود بودن ادرار، اضافه وزن غیرارادی(ناشی از تجمع مایع در بدن)،بی اشتهایی، تهوع و استفراغ، احساس کسالت عمومی، خستگی، سردرد، سکسکه ی مکرر، خارش عمومی بدن.* نخستین یافته آزمایشگاهی، وجود آلبومین(نوعی پروتئین) در ادرار استکه ممکن است 5 تا 10 سال قبل از ایجاد سایر نشانه ها مشخص شود و«میکروآلبومینوری» نام دارد.
با پیشرفت نفروپاتی دیابتی، تعداد بیتشری از گلومرول ها در اثر گلومرولواسکلروز گرهی از بین می روند و در این زمان می توان مقادیر زیاد آلبومین دفع شده در ادرار را با ازمایش ادرار معمولی مشخص نمود.
در این مرحله، نمونه برداری(بیوپسی) کلیه به وضوح وجود بیماری را نشان می دهد. در آزمایش ادرار، گلوکز نیز ممکن است دیده شود(به خصوص در صورت کنترل نبودن قندخون). کراتینین سرم و نیتروژن اوره خون(BUN) ممکن است در اثر پیشرفت اسیب کلیوی افزایش یابند.* درمان نفروپاتی دیابتی عبارت است از کاهش سرعت پیشرفت آسیب کلیوی و کنترل عوارض مرتبط با ان. درمان اصلی پس از اثبات وجود پروتئینوری، استفاده از داروهای بازدارنده آنزیم مبدل آنژیوتانسین(ACEI) است که معمولاً مقدار پروتئینوری را کاهش می دهد و سرعت پیشرفت نفروپاتی راکمتر می کند. سطوح قند خون بیمار را باید به طور دقیق کنترل نمود.
از این طریق، پیشرفت بیماری به ویژه در مراحل بسیار زودرس آن(مرحله میکروآلبومینوری) آهسته تر می شود. داروهای کنترل قندخون عبارتند از داروهای خوراکی کاهش دهنده ی گلوکز خون و انسولین. تعدیل رژیم غذایی به کنترل قند و پروتئین خون کمک می کند. دیالیز یا پیوند کلیه در موارد وجود بیماری مرحله ی انتهایی کلیه ضرورت دارد. در دیابت نوع یک می توان از پیوند توام کلیه و لوزالمعده استفاده کرد.
علایم بیماری کلیه
نشانه های هشدار دهنده بیماری های كلیوی و دستگاه ادراری.
فشار خون بالا
پیدایش خون با پروتئین در ادرار.
آزمایش كراتینین خون، بالاتر از 2/1 میلی گرم در دسی لیتر در زنان و 4/1 میلی گرم در دسی لیتر در مردان(كراتینین ماده دفعی است كه توسط كلیه های سالم از خون خارج می شود. ) در بیماریهای كلیوی ، سطوح كراتینی در خون ممكن است افزایش یابد.
تكرار ادرار به ویژه در شب .
مشكل در ادرار كردن یا ادرار درد آور.
6- تورم در چشم ها، تورم دست ها و پاها به ویژه در كودكان
منبع : کتاب راهنمای پزشکی خانواده- بیماری های کلیه و مجاری ادرار