[sbu_post_image]
عوارض عفونت کلیه
عفونت مکرر و شدید کلیه ممکن است منجر به آسیب کلیه و بیماری مزمن کلیه شود. در بعضی موارد، عفونت کلیه میتواند وارد جریان خون شود و در فرد شرایط خطرناکی به نام سپسیس ایجاد کند. بنابراین تشخیص به موقع و درمان عفونت کلیه به طور کامل ضروری میباشد.
از عوارض دیگر عفونت کلیه تجمع چرک در کلیه و ایجاد آبسه کلیه میباشد.
تشخيص بیماری کلیه
درنگاه اول بيمار دچار رنال كوليك بيقرار است واز درد به خود مي پيچيد. تمايل بيمار به بيحركت بودن بايد شك به مشكلات اسكلتي عضلاني ويا پريتونيت را برانگيزد. از نظر علائم حياتي نكته بسيار حائز اهميت گرفتن درجه حرارت بدن بيمار است كه در صورت وجود تب به همراه سنگ وانسداد يك اورژانس اورولوژي مطرح است. پس از معاينه قلـب وريه ها، معاينه شكم داراي اهميت فوق العاده زيادي مي باشد.
در معاينه شكم بايستي در مشاهده وجود هرگونه اسكار جراحي، برجستگي يا غير قرينه بودن شكم مورد توجه قرار گيرد. سمع اپيگاستر از نظر وجود بروئي ناشي از مشكلات عروق كليـــوي و وجود صداهــاي روده اي بايد مد نظر باشد. در لمس، نرم بودن شكم، وجود تندرنس وريباند تندرينس، لمس توده به ويژه در نقطه مك بورني و ساير معاينات مربوط به بررسي پريتوان مي بايست انجام گردند. در صورت وجود هرگونه تندرنس يا ساير علائم تحريك پريتوان جهت رد مسائل مهمي نظر آپانديست يا پاتولوژيهاي تخمدان ( كه در قسمت تشخيص افتراقي ذكر شده اند ) مشاوره جراحي عمومي بايد مد نظر باشد.
بيماريهايي نظير آپانديسيت، آبسه آپانديكولار، كيست هاي بزرگ تخمدان، پارگي كيست تخمدان، تورشن كيست تخمدان، حاملگي خارج رحمي، تورشن بيضه، پريتونيت، آمبولي مزانتر ، ديورتيكوليت، ولولوس، سنگها ومشكلات كيسه صفرا و كبد ، دردهاي گوارشي با منشا معده و دئودنوم، پانكراتيت ، انسداد روده، هرني اينگوينال، اپيديديم اركيت، بيماريهاي ايسكميك قلب نظير MI ، پريكارديت، آمبولي ريه وساير پاتولوژيهاي مربوط به ديافراگم و پلور، مشكلات عروقي كليه وآئورت نظير دايسكشن، آمبولی، آنوريسم و… مي بايست در تشخيص اقتراقي مد نظر قرار گيرند.
آزمایش ادرار برای تشخیص باکتری به وجود گلبولهای سفید، وجود کست (cast) انجام میشود. در صورتی که عفونت کلیه به درمان مقاومت نشان داد عکسهای رادیولوژی و CT اسکن برای بررسی مشکلات کلیوی مثانه و حالب انجام میشود.
دیالیز کلیه
متاسفانه رعایت نکردن اصول تغذیه مناسب و عدم کنترل قند یا فشارخون یا توجهنکردن به علایم تغییر تعداد دفعات ادرار یا حجم ادرار و… به مرور زمان میتواند باعث نارسایی کلیه شود. نارسایی کلیه، مرحله نهایی بیماری کلیوی است و هنگامی اتفاق میافتد که کلیهها دیگر قادر به انجام کاری که به عهدهشان است، نیستند. این اتفاق موقعی میافتد که 85 تا 90 درصد بافت هردو کلیه از بین رفته باشد. در چنین وضعیتی باید دیالیز انجام شود. عملیات دیالیز جایگزینی برای بسیاری از وظایف و مسوولیتهای طبیعی کلیه است. این روش درمانی به فرد امکان میدهد با اینکه کلیههایش به خوبی کار نمیکند، بتواند به حیات خود ادامه دهد. یادمان باشد که دیالیز باعث بهبود بیماری کلیوی نمیشود و فقط جایگزینی برای کلیه از دست رفته است.
نقش مهم تغذیه را هرگز نمیتوان نادیده گرفت. بیماران دیالیزی در مصرف نمک و مایعات باید دقت کنند. مصرف غذاهای حاوی پتاسیم نظیر میوهها، آجیل، شکلات، کمپوت و آبمیوه باید محدود شود. مصرف مکملهای ویتامینی و آهن کافی تحت نظارت و به دستور پزشک برای این افراد ضروری است. مصرف سیگار برای همه افراد مضر است اما در بیماران دیالیزی به دلیل احتمال بالای ابتلا به بیماریهای قلبی – عروقی خطر بیشتری دارد و باید حتما ترک شود. بیماران دیالیزی در معرض سوءتغذیه هستند و بروز سوءتغذیه در این گروه از بیماران باعث کاهش طول عمر میشود. مصرف کالری در این بیماران باید در حد کافی باشد. مشاوره با متخصصان تغذیه برای این گروه از بیماران مفید است. دردیالیز صفاقی ازصفاق (پرده ای طبیعی که حفره شکم را میپوشاند) استفاده میشود. پرده سوراخهای کوچکی دارد و بعنوان صافی عمل میکند. مواد زائد و مایعات میتوانند از بدن دفع شوند.
مایع دیالیز، ازخلال لوله پلاستیکی نرم وکوچک به نام کاتتر دیالیز صفاقی به حفره صفاق جریان می یابد.
کاتتر با یک جراحی کوچک داخل شکم گذاشته میشود. حدود 15 سانتی متر از این لوله خارج از شکم وزیر لباستان باقی می ماند و وسیله ای برای اتصال کیسه های مایع دیالیز فراهم می آورد.
در دیالیز صفاقی، فرایند دیالیز داخل شکم بیمار با استفاده از غشا طبیعی (صفاق) بعنوان غشا دیالیز انجام میگیرد. مویرگهای صفاق دارای تعداد زیادی منافذ کوچک است. خون از خلال عروق خونی به صفاق جریان یافته و از کنار منافذ عبور می کند بنابراین آب و مواد سمی به آسانی میتوانند از خلال منافذ عبور نمایند. به هنگام دیالیز حفره صفاق بعنوان مخزن مایع دیالیز مورد استفاده قرار می گیرد.
التهاب مزمن لگنچه و کليه
حملات مکرر عفونت کليوى که طى چندين سال روى مىدهد مىتوانند بهتدريج منجر به بروز آثار نامطلوب و تخريب کليهها شوند. اين عارضه اغلب با پس زدن ادرار همراه است که در آن عمل دريچهاى طبيعى حالبها که باعث جلوگيرى از جريان رو به عقب ادرار از مثانه به کليهها مىشود، مختل مىگردد. در نهايت نارسائى کليه و فشار خون بالا ممکن است ايجاد شود.
التهاب گلومرول و کليه (گلومرولونفريت)
التهاب گلومرول و کليه عبارتى است که براى بيان بيمارىهاى گوناگون و متعددى که گلومرولها (واحدهاى تصفيهکنندهٔ کوچک مولد ادرار) را مبتلا مىکنند، بهکار مىرود. اين عارضه اغلب در اثر اتصال پروتئينهاى خون به گلومرولها ايجاد مىشود که باعث التهاب و ممانعت از عملکرد مناسب آنها مىگردد. اگر گلومرولها به تعداد کافى مبتلا شوند، عملکرد کلى کليهها مختل مىشود و نارسائى کليه و فشار خون بالا بروز مىکند. علائم بسته به شدت بيمارى متغير است. در خفيفترين شکل آن علامتى وجود ندارد. با پيشرفت بيمارى خستگى و احساس ناخوشى عمومى (بىحالي) بروز مىکند.
تشخيص التهاب گلومرول و کليه معمولاً توسط آزمايش ادرار و نمونهبردارى از کليه داده مىشود. براى نمونهبردارى يک سوزن داخل کليه مىشود و تکهاى از بافت کليه خارج مىگردد و توسط ريزبين (ميکروسکوپ) معاينه مىشود تا علت خاص بيمارى تعيين شود.
غذا و بیماری کلیه
کاهش مصرف میوه و سبزیجات، دریافت بیش از حد پتاسیم، مصرف موادغذاییای که باعث افزایش فشارخون میشود، استفاده بیشازحد کود در فرآیند تهیه میوه و سبزیجات، مسمومیتهای تغذیهای و سموم مورد استفاده در دفع آفات، زمینه ابتلا به نارسایی کلیوی را فراهم میکند.
درواقع عدم پاکسازی کامل سموم مورداستفاده در دفع آفات گیاهی یا نگهداری موادغذایی مانند گندم باعث ابتلا به این بیماری میشود. سیر روند این بیماری بهگونهای است که با گذشت زمان بیماری نمایان میشود. نتایج تحقیقات نشان میدهد استفاده از ظروف آلومینیومی هم که باعث ترکیب آلومینیوم با موادغذایی داخل آن میشود در ابتلا به نارسایی کلیوی موثر است. مصرف خودسرانه داروها به خصوص مسکن و آنتیبیوتیکها و برخی از داروها بدون نسخه پزشک در وهله اول به کبد و سپس به کلیه آسیب میرساند. توصیه میشود افراد مبتلا به فشارخون رژیمی کمنمک بگیرند و به اندازه کافی مایعات بنوشند. مصرف پروتئین را هم کاهش بدهند. دریافت موادغذایی پرپروتئین باعث افزایش کارکرد کلیه و تشدید بیماری میشود. از زیادهروی در مصرف گروه موادغذایی چرب و چربیها و گوشت پرهیز کنند. بهتر است بدانید محافظت از کلیه در سلامت قلب هم موثر است. اگر دیابت دارید از کلیههایتان مراقبت کنید و وزن خود را کاهش دهید. بیماران کلیوی باید از سبزیها و میوههای کمپتاسیم مانند سیب، نارنگی، لیمو، گریپفروت، گیلاس، توتفرنگی، هلو، آناناس، هندوانه، تمشک و زغالاخته استفاده کنند. موز، خرما، کیوی، گلابی، آلو، شلیل، زردآلو، طالبی و خربزه دارای پتاسیم بالا هستند. موز میوهای است که قند و پتاسیم بالایی دارد و در بیماران مبتلا به دیابت و کلیوی منع مصرف دارد. کدو حلوایی هم جزو سبزیها به حساب میآید که هم نشاسته بالا (مضر برای دیابتیک) و هم پتاسیم بالایی دارد (مضر برای کلیوی). خیار، کاهو، گل کلم، پیاز، فلفل، کدو، بادمجان و شلغم جزو سبزیهای مطمئن هستند.
منبع : متخصص ارولوژی تهران