[sbu_post_image]
آناتومی و وظایف پروستات به بیان ساده
پروستات
پروستات(prostate)، واژه ای است یونانی به معنی« آنچه که قبل از هرچیز دیگری ایستاده یا قرار گرفته است». پروستات، غده ای است که در جنس مذکر، گردن مثانه را احاطه می کند و در عمیق ترین بخش پیشابراه(لوله خارجکننده ادرار از مثانه)قرار دارد و مایعی ترشح می کند که به قسمتی از مایع منی تبدیل می شود. غده پروستات به اندازه بلوط و تاحدودی مخروطی است و ساختاری سخت دارد و در حفره لگن، زیر بخش تحتانی ارتفاع عانه(سمفیزپوبیس، مفصل به وجود آمده از به هم پیوستن جسم های استخوان های عانه در وسط و توده ای ضخیم ازغضروف لیفی)، در جلوی راست رروده(رکتوم) واقع است و از همین قسمت(راست روده) است که به وسیله انگشت فرد معاینه کننده لمس می شود(به ویژه در صورتی که بزرگ شده باشد).
پروستات بافتی غده ای و عضلانی دارد و در هنگام خارج کردن مایع منی منقبض می شود. بافت عضلانی، به جلو رانده شدن مایع پروستات و اسپرم تولید شده به وسیله بیضه کمک می کند.* مایع ترشح شده از پروستات حاوینفسفاتاز قلیایی»(فسفاتازآلکالن) اسید سیتریک، آنتی ژن اختصاصی پروستات(PSA ) و آنزیم های پروتئولیتیک مختلف است.* پروستات از قاعده، نوک، رأس، سطح قدامی(پیشین)، دوسطح خلفی(پشتی) و دو سطح جانبی تشکیل می شود.
وظیفه پروستات
وظیفه اصلی پروستات، تولید مایعی است که اسپرم را در هنگام اوج و خاتمه برانگیزش جنسی(اُرگاسم) انتقال می دهد. پروستات مایعی تولید می کند که اسپرم را تغذیه و آن را محافظت و حمل می نماید.
قاعده پروستات در بالا، نزدیک به سطح پایینی مثانه قرار دارد. بخش بزرگتر این سطح به طور مستقیم در ادامه دیواره مثانه واقع است. طول پروستات حدود5/2 سانتی متر است.*رأس(نوک) پروستات به طرف پایین قرار دارد و با بافت لیفی(فاسیا)ی بالایی دیافراگم ادراری تناسلی(اوروژنیتال) در تماس است.
گره های لنفاوی ناحیه ای پروستات شامل گره های اطراف پروستات(پِری پروستاتیک)، زیر شکمی0 هیپو گاستریک)، خاصره ای(ایلیاک) داخلی و خارجی، خاجی(ساکرال) جانبی، پِرِه ساکرال و لگنی هستند.* مجاری پروستات به داخل بخش پروستاتی پیشابراه باز می شوند.
پروستات از 3 لوب تشکیل می شود که یکی در مرکز و دوتای دیگر در دوطرف قرار دارند
پروستات در دوران کودکی کوچک است و در سن بلوغ تا 20 سالگی اندازه آن تقریباً 5 برابر افزایش می یابد.
پروستاتیت مزمن باکتریایی
علایم پروستاتیت مزمن باکتریایی
پروستاتیت مزمن باکتریایی، بیماری نسبتاً نادری است(کمتر از 5 درصد بیماران دارای علایم مرتبط با پروستات غیر مبتلا به بزرگی خوش خیم پروستات دچار پروستاتیت مزبور هستند).
این بیماری معمولاً با تابلوی شبیه عفونت ادراری متناوب که با عفونت ادراری عودکننده ای که از عفونت مزمن پروستات منشأ گرفته است، تظاهر می یابد. ممکن است به طور کامل نشانه ای موجود نباشد مگر اینکه عفونت مثانه هم روی داده باشد و مشکل سازترین ناراحتی، معمولاً عفونت مکرر مثانه(سیستیت؛cystitis ) است. معمولاً نشانه های بیماری بیشتر طول می کشند و اغلب تب وجود ندارد.
تشخیص پروستاتیت مزمن باکتریایی
در پروستاتیت مزمن باکتریایی، با اینکه باکتری ها در پروستات حضور دارند ولی معمولاً ایجاد علایم نمیکنند و وجود عفونت پروستات با کشت ادرار و نیز آزمایش مایع پروستات(که از طریق ماساژ پروستات و با واردکردن انگشت پزشک به داخل مقعد بیمار به دست می آید) تشخیص داده می شود.
چنان چه در اثر ماساژ پروستات مایعی به دست نیاید، ممکن است در نمونه ادراری که پس از ماساژ پروستات گرفته می شود، باکتری های مربوط به پروستات وجود داشته باشند.
ممکن است مقدار آنتی ژن اختصاصی پروستات(prostate specific antigen.PSAprostate specific antigen.PSA ) که معمولاً در سرطان پروستات افزایش می یابد در پروستا هم افزایش نشان دهد.
درمان پروستاتیت مزمن باکتریایی
دوره های طولانی(4 تا 8 تا 12 هفته ای) درمان با آنتی بیوتیک هایی که به خوبی به پروستات نفوذ می کنند ضرورت دارد(بتا – لاکتام ها و نیتروفورانتویین بی تأثیر هستند).
داروهایی که به خوبی به پروستات نفوذ می کنند عبارتند از : کینولون ها(سیپرو فلوکساسین، لووفلوکساسین) سولفامیدها(کو-تری موکسازول) و ماکرو لیدها(اریترومایسین، کلاریترومایسین). عفونت های مقاوم در 80 درصد موارد با داروهای مسدودکننده آلفا( مثل تامسولوسین(Flomax )، آلفوزوسین) یا استفاده درازمدت از دوز کم آنتی بیوتیک درمان می شوند.
عفونت های عودکننده ممکن است ناشی از ادرارکردن ناکافی( دراثر بزرگی خوش خیم پروستات، مثانه عصبی)، سنگ های پروستات یا ناهنجاری ساختمانی پروستات که به عنوان مخزن عفونت عمل می کند باشند.
پیش از این، انجام ماساژ پروستات، اضافه بر دوره های درمان آنتی بیوتیکی را مفید می دانستند ولی این موضوع به اثبات نرسیده است.
عوارض پروستاتیت مزمن باکتریایی
احتمال عود بیماری با گذشت زمان زیاد است و به بیش از 50 درصد می رسد.
منبع : کتاب راهنمای پزشکی خانواده- پروستات و بیماری های آن