کلیه ها ،بیماری های کلیه و میزنای

[sbu_post_image]

بیماری های کلیه و میزنای

کلیه ها نقشی اساسی در تصفیه ی خون و خارج کردن مواد زائد و آب اضافی بدن به عهده دارند. کلیه ها به آسانی بر اثر عفونت، تومور، یا کیست در میزنای یا خود کلیه متورم می شوند. این تورم یا بزرگ شدن می تواند بسیار دردناک باشد، ولی معمولاً تهدید کننده نیست. درد کلیه معمولاً در ناحیه ی کمر احساس می شود، و ممکن است ادرار خونی شود. مشکل شایع گرفتار کننده ی میزنای سنگ کلیه است، که می تواند با حرکت به طرف پایین میزنای باعث درد شدید شود.

درمان بیماری های کلیه و میزنای

نوشیدن روزانه حدود دو لیتر آب ادرار را رقیق نگه می دارد و خطر ایجاد سنگ کلیه و بروز عفونت را کاهش می دهد. تخلیه ی مثانه به محض احساس نیاز به دفع ادرار از تشکیل سنگ و رشد باکتری ها جلوگیری می کند.

لوله ادراری

لوله ی ادراری دستگاهی پیچیده برای رهایی بدن از مواد زائد است. عفونت های این دستگاه هم مردان را گرفتار می کند و هم زنان، گرچه عفونت میز راهی در مردان و عفونت مثانه در زنان شایع تر است. که این به سبب کوتاه تر بودن میز راه در زنان است.

نقش اصلی کلیه ها

یکی از وظایف مهم و اصلی کلیه ها، تنظیم تعادل مایعات و املاح بدن است. برای آنکه عملکرد کلیه‌ها به درستی انجام شود، باید خون کافی وارد آنها شود و به شبکه پیچیده مویرگی‌شان برسد. کلیه‌ها علاوه بر تنظیم آب و املاح بدن، وظیفه تولید هورمون اصلی خونساز بدن را هم بر‌عهده دارند. یکی دیگر از وظایف کلیه ها، دفع سموم بدن با آب به صورت ادرار است.

نوشیدن آب و عملکرد کلیه ها

کم‌آب ماندن بدن، کلیه‌ها را به سموم و داروهای زیان‌آور حساس‌تر می‌کند. اگر فردی سنگ کلیه یا در سابقه خانوادگی‌اش ابتلا به بیماری‌های کلیوی وجود دارد، مصرف کافی آب در شبانه‌روز برایش بسیار مهم است.

یکی از ارکان حفظ سلامت انسان، محافظت از کلیه ها در برابر آسیب‌هاست. بیماری‌های کلیوی در مراحل اولیه کاملا بی‌علامت هستند، بنابراین تنها راه اطلاع از بیماری‌های کلیوی در این مراحل ابتدایی، انجام آزمایش‌های مربوطه است. برخی علایم ممکن است نشان‌دهنده ابتلا به بیماری کلیوی باشند که در صورت وجود هر یک از آنها حتما باید به پزشک مراجعه کرد تا آزمایش لازم را درخواست کند. این آزمایش‌ها روی نمونه خون و ادرار انجام می‌شوند و گاهی برای اطمینان از نتایج آنها باید بیش از یک بار انجام شوند. تغییر در تعداد دفعات ادرار یا حجم ادرار در شبانه‌روز، تغییر رنگ ادرار، ورم صورت یا ورم پاها و درد یا سوزش حین دفع ادرار می‌تواند از علایم ابتلا به بیماری کلیوی باشد.

دیابت و فشارخون عامل 70 درصد از موارد نارسایی کلیه اند. کلیه‌ها یک جفت عضو کوچک (تقریبا به اندازه یک دست مشت کرده) لوبیایی‌شکل هستند که در دو طرف مهره‌ها و در زیر دنده‌های تحتانی قرار گرفته‌اند. این اعضا، محصولات فرعی متابولیسم و سموم را به صورت ادرار از بدن دفع می‌کنند و تعادل مایعات و املاح بدن را به عهده دارند. با وجود چنین اعضای مهمی در بدن، ما انواع غذاها، داروها، مواد افزودنی و مایعات اضافی را مصرف می‌کنیم و نگران تولید بیش از حد محصولات فرعی و زاید نیستیم، زیرا کلیه‌های سالم، مقادیر اضافی این مواد را در ادرار دفع می‌کنند. اما آیا می‌دانید رعایت نکردن چه مسایلی باعث می‌شود کلیه تخریب ‌شود و از کار بیفتد.

نارسایی کلیه و دیابت

دیابت و فشارخون عامل 70 درصد از موارد نارسایی کلیه اند. کلیه‌ها یک جفت عضو کوچک (تقریبا به اندازه یک دست مشت کرده) لوبیایی‌شکل هستند که در دو طرف مهره‌ها و در زیر دنده‌های تحتانی قرار گرفته‌اند. این اعضا، محصولات فرعی متابولیسم و سموم را به صورت ادرار از بدن دفع می‌کنند و تعادل مایعات و املاح بدن را به عهده دارند. با وجود چنین اعضای مهمی در بدن، ما انواع غذاها، داروها، مواد افزودنی و مایعات اضافی را مصرف می‌کنیم و نگران تولید بیش از حد محصولات فرعی و زاید نیستیم، زیرا کلیه‌های سالم، مقادیر اضافی این مواد را در ادرار دفع می‌کنند. اما آیا می‌دانید رعایت نکردن چه مسایلی باعث می‌شود کلیه تخریب ‌شود و از کار بیفتد؟

تغییر در تعداد دفعات ادرار یا حجم ادرار در شبانه‌روز، تغییر رنگ ادرار، ورم صورت یا ورم پاها و درد یا سوزش حین دفع ادرار می‌تواند از علایم ابتلا به بیماری کلیوی باشد.

اهمیت ندادن به این علایم، ممکن است به تخریب بخشی از بافت کلیه بینجامد. زمانی که قسمتی از کلیه از بین برود و از این واقعه مدت زمانی بگذرد، ممکن است دیگر ترمیم نشود. در حالی که اگر به سرعت متوجه عوامل خطرزا برای کلیه شویم، به احتمال زیاد می‌توان از نارسایی برگشت‌ناپذیر کلیه پیشگیری کرد. متاسفانه گاهی فرد هنگامی از بیماری کلیوی خود آگاه می‌شود که بخش زیادی از بافت کلیه از بین رفته است. در این موارد نکته بسیار مهم، اتخاذ تدابیر و اقدام‌هایی است که بافت باقیمانده کلیه را از آسیب حفظ کند. اگر این اقدام‌ها به درستی انجام شوند، معمولا تا سال‌های سال فرد می‌تواند با بخشی از کلیه که کار می‌کند، با سلامت به زندگی ادامه دهد. مهم‌ترین این اقدام‌ها، کنترل دقیق فشارخون تحت نظر پزشک است. اگر فردی دچار کم‌کاری کلیه است، در مصرف انواع داروها باید احتیاط زیادی به خرج دهد. ما از چنین بیمارانی می‌خواهیم هرگاه به پزشک مراجعه می‌کنند، یادآوری کنند دچار این مشکل هستند تا پزشک در تجویز داروها ملاحظات لازم را در نظر بگیرد. انجام تصویربرداری با ماده حاجب در چنین افرادی منع دارد و لازم است به این نکته نیز توجه شود.

غذا و بیماری کلیه

کاهش مصرف میوه و سبزیجات، دریافت بیش از حد پتاسیم، مصرف موادغذایی‌ای که باعث افزایش فشارخون می‌شود، استفاده بیش‌ازحد کود در فرآیند تهیه میوه و سبزیجات، مسمومیت‌های تغذیه‌ای و سموم مورد استفاده در دفع آفات، زمینه ابتلا به نارسایی کلیوی را فراهم می‌کند.
درواقع عدم پاکسازی کامل سموم مورداستفاده در دفع آفات گیاهی یا نگهداری موادغذایی مانند گندم باعث ابتلا به این بیماری می‌شود. سیر روند این بیماری به‌گونه‌ای است که با گذشت زمان بیماری نمایان می‌شود. نتایج تحقیقات نشان می‌دهد استفاده از ظروف آلومینیومی هم که باعث ترکیب آلومینیوم با موادغذایی داخل آن می‌شود در ابتلا به نارسایی کلیوی موثر است. مصرف خودسرانه داروها به خصوص مسکن و آنتی‌بیوتیک‌ها و برخی از داروها بدون نسخه پزشک در وهله اول به کبد و سپس به کلیه آسیب می‌رساند. توصیه می‌شود افراد مبتلا به فشارخون رژیمی کم‌نمک بگیرند و به اندازه کافی مایعات بنوشند. مصرف پروتئین را هم کاهش بدهند. دریافت موادغذایی پرپروتئین باعث افزایش کارکرد کلیه و تشدید بیماری می‌شود. از زیاده‌روی در مصرف گروه موادغذایی چرب و چربی‌ها و گوشت پرهیز کنند. بهتر است بدانید محافظت از کلیه در سلامت قلب هم موثر است. اگر دیابت دارید از کلیه‌هایتان مراقبت کنید و وزن خود را کاهش دهید. بیماران کلیوی باید از سبزی‌ها و میوه‌های کم‌پتاسیم مانند سیب، نارنگی، لیمو، گریپ‌فروت، گیلاس، توت‌فرنگی، هلو، آناناس، هندوانه، تمشک و زغال‌اخته استفاده کنند. موز، خرما، کیوی، گلابی، آلو، شلیل، زردآلو، طالبی و خربزه دارای پتاسیم بالا هستند. موز میوه‌ای است که قند و پتاسیم بالایی دارد و در بیماران مبتلا به دیابت و کلیوی منع مصرف دارد. کدو حلوایی هم جزو سبزی‌ها به حساب می‌آید که هم نشاسته بالا (مضر برای دیابتیک) و هم پتاسیم بالایی دارد (مضر برای کلیوی). خیار، کاهو، گل‌‌ کلم، پیاز، فلفل، کدو، بادمجان و شلغم جزو سبزی‌های مطمئن هستند.

منبع:  متخصص عفونت ادراری