[sbu_post_image]
کیست‌ها و تومورهای کلیه با خصوصیات متفاوت و در بسیاری از افراد حتی بدون علامت و یا فقط با وجود خون در ادرار مشخص می‌شوند.
کلیه‌ها خون را از مواد زائد پاک کرده و ادرار تولید می‌کنند. همانطور که افراد مسن‌تر می‌شوند، کیسه‌هایی حاوی مایع به نام کیست (cyst) ممکن است در کلیه‌ها شکل بگیرند که اینها اغلب کوچک، گرد و با جداره نازک هستند.
کیست‌های کلیه تقریبا همیشه خوش‌خیم (غیرسرطانی) هستند، اغلب مشکلی ایجاد نمی‌کنند و بسیاری از افراد عمر طبیعی می‌کنند، بدون این که از وجود آنها در بدن خود مطلع باشند. 50 درصد افراد بالای 50 سال دارای کیست کلیه هستند.
انواع کیست کلیه
1- کلیه‌های پلی‌کیستیک بالغین
شایع‌ترین بیماری ارثی است که علائم آن معمولا قبل از 40 سالگی ظاهر میشود و کودکان مبتلا اغلب طول عمر کوتاهی دارند. کلیه‌ها بزرگ و دارای کیست‌های متعدد می‌باشند. گاهی کیست‌ها به اندازه یک توپ فوتبال با وزن 8 کیلوگرم هم می‌رسند.
علائم کلیه‌های پلی‌کیستیک بالغین
وجود خون در ادرار و درد کلیه شایع‌ترین علائم هستند. در صورت عفونت، کلیه‌ها دردناک و همراه با تب و لرز است. علائم تحریکی مثانه و نارسایی کلیه که با سردرد، تهوع، استفراغ، ضعف و کاهش وزن بروز می‌کند نیز وجود دارد. گاهی بیمار متوجه یک توده شکمی میشود. در 60 تا 70 درصد از بیماران افزایش فشارخون وجود دارد.
بسیاری از مبتلایان به بیماری پلی‌کیستیک کلیه دچار نارسایی کلیه می‌شوند.
درمان کلیه‌های پلی‌کیستیک بالغین
رژیم کم پروتئین و مایعات زیاد و عدم انجام فعالیت‌های گرم‌کننده بدن. جراحی فقط در صورت نیاز صورت می‌گیرد.
توصیه می شودبرای پیگیری کیست ساده کلیه، سالانه سونوگرافی انجام شود. اگر تغییرات مشاهده شده، سرطان را مطرح کند، باید سی تی اسکن انجام شود
2- کیست ساده کلیه
شایع‌ترین و در عین حال کم اهمیت‌ترین اختلال کیستیک کلیه است و احتمال بروز آن با افزایش سن بیشتر میشود. اغلب بدون علامت هستند و زمانی علامت‌دار می‌شوند که به حدود 10 سانتی‌متر برسند. اگر باعث ادرار خونی یا درد شکم شدند، حتما باید به فکر پیدایش سرطان در کیست‌ها بود.
علائم کیست ساده کلیه
درد پهلو یا پشت به شکل متناوب و مبهم وجود دارد. در صورت اتساع دیواره کیست کلیه در اثر خونریزی به داخل آن، درد ناگهانی و شدید ظاهر میشود و گاه علائم شبیه زخم معده یا بیماری کیسه صفرا احساس میشود. در صورت عفونی شدن کیست، علائم تب و درد پهلو وجود دارد.
درمان کیست ساده کلیه
سونوگرافی سالیانه برای پیگیری کیست از نظر اندازه، شکل و قوام آن توصیه میشود. در صورت روشن بودن رنگ مایع داخل کیست، ضایعه خوش‌خیم است، ولی در صورت خون‌آلود بودن مایع، احتمال رشد سلول سرطانی زیاد است.
3- تومورهای بدخیم کلیه
تومور آدنوکارسینوم از دهه پنجم و ششم عمر با شیوع دو برابر در مردان دیده میشود. سیگار مهم‌ترین عامل خطرساز تومورهای بدخیم کلیه است. تقریبا یک سوم افراد در زمان تشخیص تومورهای بدخیم کلیه ، متاستاز (پخش شدن سرطان) دارند که شایع‌ترین محل آن ریه است، ولیکن کبد، استخوان، غدد لنفاوی مجاور و غده فوق کلیه نیز مکان‌های شایع متاستاز هستند.
علائم تومورهای بدخیم کلیه
معمولا سه نشانه وجود خون در ادرار، درد پهلوها و توده قابل لمس وجود دارد. علائم متاستاز در 30 درصد موارد شامل سرفه، تنگی نفس، تشنج، سردرد و درد استخوان می‌باشد. افزایش فشارخون نیز در 40 درصد موارد وجود دارد که نسبت به داروهای ضد فشارخون مقاوم است.
درمان تومورهای بدخیم کلیه
در مراحل ابتدایی، تنها راه درمان برداشتن کلیه است و در حالت پیشرفته از دارو، رادیوتراپی، شیمی‌درمانی و جراحی با توجه به شرایط بیمار استفاده میشود.
تشخیص کیست کلیه
تقریبا تمامی کیست‌های کلیه در بررسی‌های رادیولوژیک کشف می‌گردند؛ مثلا هنگام سونوگرافی، سی تی اسکن و … سایر اندام‌های بدن. به همین دلیل نام دیگر آن، کیست‌های اتفاقی است، چرا که پزشک در حین بررسی سایر اندام‌ها، به‌طور اتفاقی آنها را مشاهده می‌کند.
درمان کیست کلیه
اگر بتوان با سونوگرافی و سی تی اسکن و ام آر آی (MRI) به تشخیص دقیق کیست رسید، ابتدا پزشک در مورد مشکلات احتمالی که ممکن است کیست برای فرد ایجاد کرده باشد سوالاتی خواهد کرد. مثلا این‌که درد در ناحیه پهلو دارد یا خیر، یا سابقه‌ای از تب یا ادرار خونی دارد یا نه؟
اگر کیست فرد کوچک باشد و هیچ یک از علائم فوق را نداشته باشد، به احتمال زیاد اقدام درمانی خاصی نیز لازم نخواهد بود. فقط ممکن است پزشک صلاح بداند 6 تا 12 ماه بعد با سونوگرافی یا سی تی اسکن، اندازه یا احتمال رشد کیست را پیگیری نماید.
اگر نتوان به تشخیص دقیق کیست رسید، ممکن است نیاز به آنژیوگرافی کلیوی یا آسپیراسیون باشد. اگر مایع به دست آمده در بیوپسی کلیه (آسپیراسیون) شفاف باشد، حاکی از خوش خیم بودن ضایعه است. البته باید با ارزیابی سیتولوژی و میکروسکوپی مایع بدست آمده، خوش خیم بودن را تائید کرد.
اگر مایع خونی باشد، باید اقدام به جراحی کرد.
برگرفته از سایت تبیان
