درمان دارویی جهت درمان سنگ ادراری چیست؟
اگر سنگ کلیه با ایجاد انسداد، موجب درد شده باشد اولین اقدام تسکین درد و علائم بیمار است .که این اقدام با مسکن و داروهای ضد تهوع انجام میگردد. سپس در صورتیکه سنگ کلیه، در حال حرکت و قابل دفع باشد با توصیه به مصرف مایعات فراوان و حرکت (راهپیمایی، دویدن، طناب زدن) همراه با داروهایی که مسیر عبور سنگ کلیه را باز کند کمک به دفع سنگ کلیه میکند.
تا چه زمان میتوان جهت دفع سنگ کلیه منتظر بود؟
تا زمانی که کلیه آسیب ندیده و علائم بیمار از حد تحمل خارج نباشد و سنگ کلیه در حال حرکت باشد میتوان صبر کرد. یعنی در صورتیکه با وجود درمان دارویی، درد و یا تهوع کنترل نگردد لازم است جهت شکستن و یا خارج کردن سنگ کلیه اقدامی انجام گیرد.
چگونه میتوان مطمئن بود که طی دفع سنگ کلیه به کلیه آسیب نمیرسد و میتوان صبر کرد؟
مهمترین عاملی که هنگام دفع سنگ کلیه میتواند موجب تخریب سریع کلیه گردد عفونت است. اگر عفونت همراه با سنگ کلیه باشد موجب بروز تب میگردد، دفع سنگ کلیه به تنهایی تب ایجاد نمیکند پس وجود تب نشاندهنده وجود عفونت است و باید بطور اورژانسی اقدامی جهت باز کردن مسیر، و خروج سنگ کلیه صورت گیرد تا به کلیه آسیب نرسد.
ولی در صورتیکه تب و عفونت وجود نداشته باشد تا چه زمانی میتوان منتظر دفع سنگ کلیه شد؟
در صورتیکه تب وجود نداشته باشد و درد نیز کنترل شده باشد باید مکرراً هر دو هفته یکبار با سونوگرافی و عکس، وضعیت کلیه و محل سنگ کلیه بررسی گردد و در صورت گشاد شدن پیشرونده کلیه (هیدرونفروز)، و یا درصورتیکه سنگ کلیه در محلی ثابت بماند و حرکت نکند، لازم است تصمیم به شکستن و یا جراحی جهت خروج سنگ کلیه گرفته شود. چون گذشت زمان ممکن است منجر به آسیب برگشتناپذیر در کلیه گردد.
آیا شدت درد ارتباطی با میزان آسیب کلیه و یا سایز سنگ کلیه دارد؟
جواب خیر است.
شدت درد ارتباطی با وضعیت سلامت و یا آسیب کلیه ندارد و همچنین سایز سنگ کلیه ارتباط مستقیم با شدت درد ندارد و حتی معمولاً سنگ کلیههای بسیار کوچک چون مسیر سیستم ادراری را سریعتر طی میکند، باعث درد بیشتر میگردد و همچنین مراحل پیشرفته آسیب کلیه معمولاً بدون درد است و یا کاهش درد بیمار در حال دفع سنگ کلیه ممکن است خود نشانه شروع تخریب کلیه باشد که به اشتباه توسط بیمار با تصور سیر بهبودی، منجر به آسیب بیشتر کلیه میگردد و بصورت بی سروصدا کلیه نارسا خواهد شد.
آیا میتوان با دارو سنگ کلیه را حل کرد و از بین برد؟
بسته به نوع سنگ کلیه ممکن است با دارو بتوان سنگ کلیه را حل کرد که بطور بارز این حالت در سنگ کلیههای اسید اوریکی قابل اجرا است. در این نوع سنگ کلیه ، با قلیایی کردن ادرار میتوان درصد حلالیت اسید اوریک را در ادرار افزایش داده و سنگ کلیه را حل کرد.
البته جهت این روش درمان، لازم است ابتدا جنس سنگ کلیه مشخص باشد چون قلیایی کردن ادرار در سنگ کلیههای عفونی باعث افزایش سایز سنگ کلیه میگردد و نباید چنین اشتباهی صورت گیرد. همچنین در سنگ کلیههای عفونی میتوان در موارد بسیار محدودی با شستشوی سنگ کلیه با مواد اسیدی به حل شدن سنگ کلیه کمک کرد.
اگر درمان دارویی جهت دفع سنگ کلیه کمک کننده نباشد اقدام بعدی چیست؟
اگر با درمان دارویی سنگ کلیه دفع نشود و یا پزشک اورولوژی در زمان تشخیص سنگ کلیه، بسته به محل و سایز سنگ کلیه تشخیص دهد که درمان دارویی جهت دفع سنگ کلیه، کافی نیست، قدم بعدی اقدام به سنگ شکنیو یا پروسه مداخله گرانه دیگری جهت خارج کردن سنگ کلیه از بدن است
منبع: دکتر موسی نژاد