درمان سنگهای ادراری

درمان سنگهای ادراری

درمان سنگهای ادراری بستگی زیادی به اندازه ی سنگ و محل آن دارد. مثلاً سنگهای ریز (شش میلیمتر یا کمتر) در داخل کلیه نیاز به درمانی به جز اصلاح رژیم غذایی و مصرف مایعات ندارند، ولی سنگی با همین اندازه در حالب ممکن است نیاز به سنگ شکنی داشته باشد. به طور کلی روشهای درمانی سنگ کلیه به شرح زیر است:

1- درمان دارویی:

درمانهای دارویی در سنگ های ادراری بیشتر نقش پیشگیری کننده از ایجاد سنگ های بعدی یا جلوگیری از افزایش اندازه سنگهای فعلی دارند و به جز برخی سنگ های کوچک با جنس های خاص (مثلاً سنگ های اسیداوریکی) اغلب سنگ ها به درمان دارویی جواب نمی دهند و حل یا دفع نمی شوند. به طور کلی، داروها در سنگ های ادراری بیشتر نقش پیشگیری دارند نه نقش درمانی.

داروهای گیاهی نیز در همین گروه قرار می گیرند و برخی از آنها اثر اثبات شده در کاهش سنگ سازی دارند. همچنین در سنگ های حالب کمتر از یک سانتی متر، می توان ابتدا به مدت دو تا چهار هفته درمان دارویی انجام داد و در صورت عدم دفع سنگ، اقدام به سنگ شکنی نمود البته این به شرطی است که تب و عفونت ادراری ایجاد نشود و درد برای بیمار قابل تحمل باشد.

2- سنگ شکنی برون اندامی (ESWL):

در این نوع سنگ شکنی که از روی پوست بدن انجام می شود، از امواج مشابه امواج صوتی استفاده می شود و نیاز به بی هوشی یا بی حسی وجود ندارد. این روش به طور سرپایی و برای سنگ های کلیه که اندازه آنها دو و نیم سانتیمتر یا کمتر باشد و همچنین برخی از سنگ های ابتدای حالب استفاده می شود. ترخیص بیمار در همان روز انجام می شود و طی روزهای آتی خرده سنگ ها در هنگام ادرار کردن خارج می شوند.

3- سنگ شکنی درون اندامی (TUL):

در این نوع سنگ شکنی که به اشتباه به سنگ شکنی لیزری معروف شده است، از ضرباتی که بوسیله هوای فشرده ایجاد می شوند استفاده می شود. البته نوع لیزری آن هم موجود است ولی در ایران رایج نیست. این نوع سنگ شکنی تحت بی هوشی عمومی یا بی حسی از کمر انجام می شود و برای سنگ های حالب استفاده می شود. دستگاه مخصوص از طریق مجرای ادرار وارد مثانه می شود و سپس به داخل حالب هدایت می گردد و سنگ خرد و خارج می شود. بیمار عصر روز عمل یا فردای آن مرخص می شود.

4- خارج کردن سنگ کلیه از راه پوست (PCNL):

روشی است که در آن از طریق برشی دو سانتیمتری روی پوست در ناحیه پهلو، سنگ بزرگ کلیه خرد شده و خارج می شود. این روش تحت بی هوشی عمومی انجام می شود. بیمار بعد ازدو تا سه روز ترخیص می شود. پانسمان تا دو روز در محل حفظ می شود و سپس برداشته می شود و بیمار قادر به استحمام خواهد بود. بیمار فعالیت های معمول خود را طی چند روز از سر می گیرد.

5- عمل جراحی باز:

برای سنگ های بزرگ کلیه که اصطلاحاً “سنگهای شاخ گوزنی” نامیده می شوند مورد استفاده قرار می گیرد. جراحی با بی هوشی عمومی و از طریق یک برش حدود بیست سانتیمتری در ناحیه پهلو صورت می گیرد.

منبع: دکتر هاشمی