راه دفع سنگ کليه چیست

 

[sbu_post_image]

علت کليه سنگ ساز

اينکه چرا سنگ کليه ايجاد می شود؟ چرا در يک کليه بيشتر از ديگری سنگ توليد می شود؟ چرا بعضی بيشتر و بعضی کمتر سنگ کليه دارند؟ سئوالاتی هستند که هنوز بطور مشخص جواب آنها پيدا نشده است. اما در اين زمينه نظريه هايی وجود دارد. مثلا” اگر غلظت مواد داخل ادرار زياد شود، می تواند زمينه ساز سنگ کليه شود يا در برخی موارد زمينه های ارثی برای تشکيل سنگ مطرح است که استعداد فرد را در ابتلا به سنگ کليه افزايش می دهد.

دفع سنگ کليه

اگر کسی سنگش را انداخت دليل نمی شود که همين حالا سنگی در کليه اش وجود نداشته باشد. چنين بيماری وقتی به ما مراجعه می کند، اگر درد  داشته باشد، با مسکن دردش را ساکت می کنيم و بعد بررسی های خودمان را شروع می کنيم . معمولا” اين بررسی ها شامل عکس KUB و سونوگرافی کليه است. سپس بر اساس يافته های اين بررسی اوليه تصميم می گيريم. برای بيمارمان چه کار بکنيم.

يعنی بر اساس جنس، اندازه و محل سنگ کليه تصميم می گيريم که برای بيمار چه روش درمانی اتخاذ کنيم. اما يک نکته مهم را بايد در مورد درمان سنگ کليه بگويم و آن اين که تقريبا” امروزه ديگر جراحی باز کليه در درمان سنگ کليه لزومی ندارد مگر در موارد بسيار خاص که خيلی هم نادر هستند.

يعنی در حال حاضر در همين کشور خودمان به راحتی می توان سنگ های کليه را با روش هايی مثل سنگ شکن و جراحی مختصر يا همان PCN  درمان کرد. توصيه من به تمام بيماران سنگ کليه اين است که اگر جراحی به آنها گفت که بايد برای درمان سنگشان جراحی باز کليه شوند، حتما” با يکی دو جراح کليه و مجاری ادرار ديگر هم در اين مورد مشورت کنند.

جراحي بسته سنگ کليه PCNL  

_ حداقل روزي 6 تا 8 ليوان مايعات مصرف کنيد. در صورتي که تکرر ادرار، شما را آزار مي دهد مصرف مايعات بعد از شام را کم کنيد.

_ دو روز بعد از ترخيص مي توانيد حمام نموده وپانسمان را برداريد. نياز به پانسمان مجدد نيست مگر که پزشک اورولوژی به شما بگويد.

_ از فعاليت شديد و سنگين تا زماني که پزشک اورولوژی به شما اجازه دهد بپرهيزيد.

_ شما مي توانيد قدم زده واز پله بالا برويد.

_ از فعاليت جنسي تا زماني که پزشک اورولوژی به شما اجازه بدهد بپرهيزيد.

_ در صورتي که براي شما دارو تجويز شده است دوره درمان آن را کامل کنيد.

_ ادرار شما ممکن است خوني باشد اين خون با مصرف مايعات وبه مرور زمان کم مي شود.

_ همانگونه که قبلاً ذکر شد ممکن است بين کليه و مثانه شما، لوله اي به نام ( دبل جي ) تعبيه شده باشد که موجب تسهيل دفع سنگ وادرار مي گردد. دبل جي گاهي باعث تکرر ادرار، سوزش ادرار و خون در ادرار مي شود که با مرور زمان و مصرف مايعات بهبود مي يابد اين لوله بايد يک ماه بعد خارج شود.

جراحي PCNL

_ بيمار 1 روز زودتر در بيمارستان بستري مي گردد. ( بيمار بايد تمامي آزمايشها و عکسهاي مربوط به بيماري را همراه داشته باشد.)

_ بيمار بايد از شب قبل از عمل ناشتا باشد.

_ بيمار بايد ناحيه تناسلي، پهلو، پشت وشکم خود را اصلاح نمايد.

_ به منظور کاهش خونريزي به هنگام عمل وبعد از آن معرف داروهايي مثل آسپرين وساير داروي ضدالتهاب از 10 روز قبل از عمل قطع گردد.

_ در صورت داشتن بيماري خاص مثل ديابت، بيماري قلبي، آسم، فشار خون، بيماري هاي خونريزي دهنده و… پزشک اورولوژی يا پرستار بايد مطلع گردند.

مراقبتهاي بعد از جراحي  بسته PCNL  سنگ در حين بستري

_ شما تا صبح روز بعد از جراحي اجازه خارج شدن از تخت و خوردن آب وغذا را نداريد. در صورتي که پزشک اورولوژی شما اجازه دهد مي توانيد از تخت خارج شده، مايعات وسپس غذا مصرف نماييد.

_ شما بعد از جراحي سوند فولي داريد. سوند فولي لوله اي است که از طريق مجراي ادرار شما تعبيه شده است وسر آن داخل مثانه بوده وادرار شما از طريق آن به داخل يک کيسه تخليه مي شود.

_ گاهي براي تخليه ادرار از کليه شما، که جراحي شده است لوله اي در آن تعبيه مي شود که از پهلوي شما خارج مي شود.

_ گاهي براي تخليه بهتر ادرار ودفع بهتر تکه هاي ريز سنگ، لوله اي بين کليه و مثانه شما درون بدن تعبيه مي شود ( دبل جي ) ويکماه يا بيشتر در بدن شما باقي مي ماند وشما آنرا نمي بينيد که بعد از مدت معيني ( يک تا دو ماه ) حتماً بايد توسط پزشک اورولوژی خارج شود.

_ به طور معمول شما روز دوم بعد از انجام جراحي پس از خارج کردن سوند فولي از بيمارستان مرخص مي شويد.

آب و سنگ کلیه

چقدر آب خوردن مهم نيست . چقدر ادرار داشتن مهم است. ممکن است فردی در محيطی گرم زندگی کند يا فعاليت روزانه اش زياد باشد، روزی 5 تا پارچ هم آب بخورد ، ولی باز کافی نباشد. چون همه اين 8 ليوان آبی که می خورد، عرق می شود و چيزی از آن به ادرار نمی رسد تا رقيق شود.

اين فايده ای برای پيشگيری از سنگ کليه ندارد. برای همين بايد ملاک، ميزان ادرار باشد نه ميزان آبی که فرد می خورد. ما به بيماران توصيه می کنيم آنقدری آب بخورند که روزانه بيش از 2 ليتر ادرار داشته باشند. يا بعبارتی در طول خواب شبانه يک بار برای ادرار کردن به دستشويی بروند. بيماری که کليه سنگ ساز دارد، اگر احساس تشنگی کند و بعد آب بخورد، از قافله عقب مانده است. يعنی چنين بيمارانی نبايد هيچ وقت احساس تشنگی کنند و هميشه قبل از احساس تشنگی آب بخورند.

اين بيماران بايد شب ها هنگام خواب يک ليوان بالای سرشان باشد، موقع کار روی ميزشان يک ليوان آب باشد . يعنی برای دسترسی به آب نبايد بيمار مشکلی داشته باشد.

برخی آب چشمه خاصی را مصرف می کنند، يا فقط آب معدنی می خورند، اين سئوال شايعی در بين بيماران مبتلا به سنگ کليه است . اما اصلا” به چنين سئوالی اعتقاد نداريم. مگر تمام افرادی که از آب شهر استفاده می کنند، سنگ کليه توليد کرده اند که حالا اين بيماران آب شهر را استفاده نکنند.

تازه برعکس وقتی بيماران خودشان را به يک نوع آب خاص مثلا” آب فلان چشمه محدود می کنند، وقتی به آن آب دسترسی ندارند، کمتر آب می نوشند و همين می تواند زمينه ساز توليد سنگ کلیه شود. اما اصل مصرف آب نوع آن نيست، بلکه حجم و مقدار آن است که بايد زياد باشد. آب هندوانه و ماءالشعير و از اين قبيل درمان های سنتی هم اشکالی ندارند ولی آنها هم اصولا” از طريق افزايش حجم ادرار از سنگ سازی کليه جلوگيری می کنند. ما توصيه می کنيم ، بيماران هر داروی سنتی که سهل الوصول است، خيلی هم گران نيست، ضرری هم ندارد و مورد تائيد پزشکان است مصرف کنند، ولی در کنارش آب و مايعات زيادی بخورند.

منبع : متخصص سنگ کلیه